Επ. Κεφαλαιαγοράς: Αρμοδιότητες... Ράμπο με ευρωπαϊκή βούλα

Η βούληση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενδυναμώσει την προστασία των επενδυτών, περιορίζοντας τα φαινόμενα κατάχρησης της αγοράς και αναβαθμίζοντας τον ρόλο των εθνικών Επιτροπών Κεφαλαιαγοράς, αντανακλάται στο σχέδιο νόμου που κατέθεσε προς ψήφιση η κυβέρνηση.

Το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου αποτελεί ουσιαστικά την προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας σε σχετικές Κοινοτικές Οδηγίες και μάλιστα προκύπτει πως το εγχώριο θεσμικό πλαίσιο προέβλεπε ήδη σε πολύ μεγάλο βαθμό πρόνοιες που εισάγονται τώρα πανευρωπαϊκά.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι πολλές αρμοδιότητες που ορίζονται για την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι παρακάτω:

• Διεξάγει επιτόπιες επιθεωρήσεις και έρευνες σε χώρους που δεν αποτελούν ιδιωτικές κατοικίες φυσικών προσώπων (π.χ. επαγγελματική εγκατάσταση φυσικού ή νομικού προσώπου).

• Έχει άμεση και ακώλυτη πρόσβαση σε οποιαδήποτε έγγραφα, βιβλία, στοιχεία και δεδομένα οποιασδήποτε μορφής (και ηλεκτρονικής).

• Δύναται να κατάσχει έγγραφα, βιβλία, στοιχεία και δεδομένα που σχετίζονται με το αντικείμενο του ελέγχου.

• Μπορεί να ζητήσει τη λήψη πληροφοριών από οποιοδήποτε πρόσωπο.

• Αιτείται και λαμβάνει νομίμως υφιστάμενα αρχεία καταγραφής τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και ηλεκτρονικών επικοινωνιών.

• Καλεί και λαμβάνει ένορκες διοικητικές καταθέσεις από οποιοδήποτε όργανο.

• Ζητεί από τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών τη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων των ελεγχόμενων φυσικών και νομικών προσώπων (π.χ. απαγόρευση κίνησης κάθε είδους λογαριασμών, ανοίγματος θυρίδων).

• Μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή του ΣΔΟΕ και της ΓΓΔΕ (Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων) σύμφωνα με το εκάστοτε νομικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία τους.

• Δύναται με αιτιολογημένη απόφαση του διοικητικού της συμβουλίου να ζητεί από την Τράπεζα της Ελλάδος να της παρέχει οποιεσδήποτε πληροφορίες, ως προς κάθε μορφής συμβάσεις, καταθέσεις ή λογαριασμούς οποιουδήποτε προσώπου σε πιστωτικά ιδρύματα και άλλα στοιχεία που σχετίζονται με τα προαναφερθέντα (άρση τραπεζικού απορρήτου).

Παράγοντες της χρηματιστηριακής αγοράς, σχολιάζοντας το περιεχόμενο του θεσμικού πλαισίου, από τη μια πλευρά θεωρούν ως θετικό στοιχείο για την προστασία των επενδυτών την ύπαρξη μιας Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς οπλισμένης με αρμοδιότητες και μέσα, από την άλλη πλευρά όμως κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου γιατί θεωρούν πως τέτοιες αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται από μια ανεξάρτητη αρχή.

«Είναι φανερό ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ασκεί μια σειρά από δραστηριότητες δικαστικού χαρακτήρα και για τον λόγο αυτό θα πρέπει να μετεξελιχθεί σε μια ουσιαστικά ανεξάρτητη αρχή και όχι να λειτουργεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Οικονομικών. Ένας υπουργός θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για να πλήξει ή να ευνοήσει συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα, ή για την αλίευση κρίσιμων εταιρικών πληροφοριών. Η ΕΚ θα πρέπει λοιπόν να απογαλακτιστεί από το Υπουργείο και να μετατραπεί σε μια πραγματικά ανεξάρτητη αρχή.

Επίσης, η ελληνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αποτελεί τμήμα της ανεξάρτητης Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ESMA, European Securities and Markets Authority), που είναι ανεξάρτητη αρχή. Πώς ένα τμήμα μιας υπερεθνικής ανεξάρτητης αρχής μπορεί να λειτουργεί κάτω από το υπουργείο μιας χώρας;» αναρωτήθηκε το ίδιο στέλεχος.