Τρεις χρηματιστές δίνουν προβλέψεις για την ελληνική αγορά

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον διεξήχθη το Σαββατοκύριακο στην Αθήνα το πολυσυνέδριο Money Show, στο πλαίσιο του οποίου έγιναν πολύ σημαντικές εκδηλώσεις. Ενδεικτικό παράδειγμα ήταν το συνέδριο που οργάνωσε ο Σύνδεσμος Επενδυτών και Διαδικτύου (το Euro2day.gr ήταν χορηγός της εκδήλωσης), όπου μεταξύ των πολύ σημαντικών ομιλιών και παρουσιάσεων που έλαβαν χώρα, δύο πολύ γνωστοί παράγοντες της αγοράς -ο CEO της Beta Χρηματιστηριακής και ο πρόεδρος της Μεσογειακής ΑΕΕΔ κ. Γιάννης Πολυχρονίου- αναφέρθηκαν στις προοπτικές του ΧΑ για το 2016.

Σε άλλη -επίσης ενδιαφέρουσα- εκδήλωση, για το ίδιο θέμα αναφέρθηκε και ο πρόεδρος της Nuntius Χρηματιστηριακής κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης.

Ευάγγελος Χαρατσής, διευθύνων σύμβουλος της BETA Χρηματιστηριακής

Ο κ. Χαρατσής αφού αρχικά έκανε ένα σύντομο απολογισμό για τις εξελίξεις του 2015, θεώρησε ως θετικό στοιχείο το ότι από το τέταρτο τρίμηνο της περυσινής χρονιάς άρχισε να επιτυγχάνεται μια σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης για την ελληνική οικονομία, σημειώνοντας: 

«Δυστυχώς αυτή είναι μια διαδικασία που απαιτεί πάρα πολύ χρόνο, χτίζεται σταδιακά και μπορεί να χαλάσει μέσα σε ένα βράδυ. Πάντως αυτή η διαδικασία που θα φέρει τις επενδύσεις στο χρηματιστήριο και στη χώρα γενικότερα έχει ήδη ξεκινήσει.

Το 2015 επίσης είδαμε μια εκ διαμέτρου αντίθετη απόδοση σε ό,τι αφορά στα ομόλογα και στις μετοχές. Τα ελληνικά ομόλογα ήταν πρωταθλητές θετικών αποδόσεων παγκοσμίως, ενώ το ΧΑ ξεχώρισε για την αρνητική του πορεία. Αυτό είναι μήνυμα που πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά, γιατί συνήθως η αγορά των ομολόγων προτρέχει της αγοράς των μετοχών και ενδεχομένως αυτό να αποτελεί μια καλή παρακαταθήκη για το τι μας περιμένει το 2016.

Περνώντας τώρα στο θέμα του κλίματος που αποκόμισα τον Δεκέμβριο μιλώντας με πολλούς ξένους επενδυτές στη Νέα Υόρκη, θα έλεγα πως η κρίση εμπιστοσύνης είναι ξεκάθαρη. Πιστεύουν ότι ναι μεν υπάρχουν κάποια πράγματα που πάνε σήμερα θετικά στην Ελλάδα, ωστόσο δεν μπορούν να ξεχάσουν όλα αυτά που έγιναν το πρώτο εξάμηνο του 2015 και θέλουν να δουν περισσότερα δείγματα γραφής.

Πιστεύω ότι είναι καθοριστικό να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να επιστρέψουν κεφάλαια στη χώρα. Από εκεί και πέρα, υπό την προϋπόθεση ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν ομαλά, χωρίς αρνητικές εκπλήξεις, νομίζω ότι υπάρχουν τέσσερις καταλύτες οι οποίοι μπορούν να δώσουν εντυπωσιακές αποδόσεις στο ελληνικό χρηματιστήριο:

Πρώτον, η πιθανότητα να γίνουν εκ νέου αποδεκτά τα ελληνικά κρατικά ομόλογα από την EKT μετά τη θετική αξιολόγηση της Ελλάδας. Αυτό θα βοηθήσει σημαντικά τις τράπεζες και θα μειώσει το κόστος χρηματοδότησης της οικονομίας, όπως επίσης θα αποτελέσει και μια έμμεση ψήφο εμπιστοσύνης για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στη χώρα.

Δεύτερον, αυτό που επίσης αποκόμισα ως ξεκάθαρο από τις συναντήσεις μου στη Νέα Υόρκη είναι πως μετά τη θετική αξιολόγηση, θα ξεκινήσει άμεσα η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Το θεωρούσαν ως δεδομένο και όχι ως ενδεχόμενο. Ήταν εκπρόσωποι και από το ΔΝΤ, και από την ΕΚΤ, και από το ESM, και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και οι τέσσερις ήταν ξεκάθαροι ότι το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους δεν συζητείται. Αυτό είναι σημαντικό γιατί μειώνει τον κίνδυνο της χώρας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ανατιμολόγηση των ελληνικών μετοχών και ομολόγων.

Ένας τρίτος καταλύτης, ο οποίος θα μπορούσε να επηρεάσει θετικά την αγορά μας, είναι η οικονομία -όπως και το 2015, έτσι και το 2016- να πάει καλύτερα απ’ ό,τι περιμένουμε. Τα διάφορα σενάρια που έχουν γίνει βασίζονται σε ύφεση της ελληνικής οικονομίας. Αν όμως τα σενάρια αυτά δεν επαληθευτούν και η οικονομία πάει καλύτερα, αυτό θα μπορούσε σε σημαντικό βαθμό να βοηθήσει και την εταιρική κερδοφορία και γενικότερα τη μακροχρόνια διαδικασία της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης.

Και ο τελευταίος λόγος για τον οποίον είμαι θετικός -υπό προϋποθέσεις- για την ελληνική αγορά είναι οι αποτιμήσεις και κυρίως οι αποτιμήσεις του τραπεζικού κλάδου σε ένα τραπεζοκεντρικό χρηματιστήριο όπως είναι το ΧΑ.

Οι ξένοι -όπως μου είπαν όσοι τοποθετήθηκαν στις ΑΜΚ- είναι πολύ θετικοί υπό προϋποθέσεις, γιατί οι ελληνικές τράπεζες διαπραγματεύονται στο ¼ με 1/3 των αποτιμήσεων που διαπραγματεύονται οι τράπεζες στις υπόλοιπες τράπεζες στην ευρωπαϊκή περιφέρεια. Πέραν αυτού, στα stress tests τα οποία έγιναν, υπήρξε ιδιαίτερη αυστηρότητα από την πλευρά της ΕΚΤ. Με βάση αυτή την εξάντληση της αυστηρότητας, ακολούθησαν οι ΑΜΚ που οδήγησαν τις αποτιμήσεις των τραπεζών σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Συνεπώς θα μπορούσε κανείς να εκτιμήσει ότι οι ελληνικές τράπεζες θα μπορούσαν να διπλασιάσουν ή και να τριπλασιάσουν τις τιμές τους μέσα σε ένα βάθος διετίας, υπό την προϋπόθεση ότι η ελληνική οικονομία θα επιστρέψει στην ομαλότητα.

Γιάννης Πολυχρονίου, πρόεδρος της Μεσογειακής ΑΕΕΔ

Μπορεί ο Γενικός Δείκτης να βρίσκεται σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, ωστόσο υπάρχουν σύννεφα στον επενδυτικό ουρανό όπως είναι: α) Η επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, β) Το πολιτικό ρίσκο στην Ελλάδα (να δούμε πώς θα εξελιχθεί η ψήφιση για το ασφαλιστικό και το αγροτικό), γ) Οι πληγωμένες ξένες αγορές και ειδικά η γερμανική, καθώς η αυτοκινητοβιομηχανία συμμετέχει με 18,4% στο ΑΕΠ της χώρας και δ) Οι γεωπολιτικές εξελίξεις στη γειτονιά μας μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας, οι οποίες θεωρώ ότι δεν έχουν τελειώσει ακόμη και πιθανόν να επηρεάσουν και τη δική μας οικονομία. 

Η Ελλάδα χρειάζεται αναμφίβολα την προσέλκυση κεφαλαίων, αλλά αυτή επηρεάζεται από την ανταγωνιστικότητα κάθε οικονομίας (που δεν είναι καλή στην Ελλάδα, καθώς φεύγουν εταιρείες και κατευθύνονται στο εξωτερικό ) και από μη οικονομικά κριτήρια, που είναι η αξιοπιστία και τα κίνητρα.

Πέραν όμως αυτών, υπάρχει στην Ελλάδα και κάτι που δεν μετριέται ούτε με τεχνική ανάλυση ούτε με άλλο τρόπο: Είναι η ανθρώπινη βλακεία. Έτσι, το 2013 είδαμε νόμους για «επαγγελματίες επενδυτές ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ» που δεν υπάρχουν πουθενά παγκοσμίως και πέρυσι είδαμε όλους τους επενδυτές να τρέχουν να δηλώνουν στη φορολογική τους δήλωση τα πινακίδια αγορών-πωλήσεων, αν και δεν επιβάλλεται φόρος υπεραξίας για όσους κατέχουν έως το 0,5% του μετοχικού κεφαλαίου μιας εισηγμένης εταιρείας.

Σε ό,τι αφορά τώρα στις τράπεζες, η δική μου εκτίμηση είναι ότι έχουμε μπροστά μας άλλη μία ανακεφαλαιοποίηση. Οι μετοχές του κλάδου ναι μεν διαπραγματεύονται στο 30% της λογιστικής τους αξίας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι τσάμπα. Καλό είναι επίσης ότι ανακεφαλαιοποιήθηκαν, αλλά δεν στερούνται κινδύνου για τους επενδυτές. Οι επενδυτές δεν θα πρέπει να αγοράζουν μετοχές με το ψυχολογικό κριτήριο ότι «τράπεζες είναι», αλλά να προχωρούν σε επιλεγμένη διασπορά του χαρτοφυλακίου τους. Ας μην ξεχνάμε επίσης και καλές μετοχές άλλων κλάδων που έχουν διανείμει πολύ υψηλά ποσά στους μετόχους τους σε βάθος χρόνου μέσω μερισμάτων και επιστροφών κεφαλαίου, όπως ο ΟΠΑΠ, η ΕΧΑΕ, ο Καρέλιας, τα Ελληνικά Πετρέλαια και άλλες.

Νομίζω λοιπόν ότι υπάρχουν ευκαιρίες στο ΧΑ, αλλά υπάρχουν επίσης και πράγματα που χρειάζονται προσοχή, ιδιαίτερα κατά το πρώτο μισό του έτους. Να θυμίσω επίσης πως ο δείκτης της κεφαλαιοποίησης ως ποσοστό του ΑΕΠ βρίσκεται σήμερα σε υψηλότερο επίπεδο από το χαμηλό του 2012.

Αλέξανδρος Μωραϊτάκης, πρόεδρος της NUNTIUS Χρηματιστηριακής

Πιστεύω πως οι χαμηλότερες τιμές των μετοχών και οι ελκυστικοί δείκτες αρκετών τίτλων δεν είναι ικανοί από μόνοι τους να οδηγήσουν σε υψηλότερη τιμή τον Γενικό Δείκτη του ΧΑ μέσα στο 2016. 

Η κυβέρνηση δεν έχει κερδίσει ακόμη την εμπιστοσύνη ούτε των αγορών, ούτε των πολιτών, ότι μπορεί να διαχειριστεί με επάρκεια την κατάσταση και να οδηγήσει την οικονομία σε ανάκαμψη. Και οι ξένοι επενδυτές δύσκολα θα τοποθετήσουν μεγάλα ποσά στην πραγματική ελληνική οικονομία πριν τη θετική αξιολόγηση των θεσμών και πριν τη μερική αποκλιμάκωση του κλίματος αβεβαιότητας.

Γενικότερα πιστεύω πως οι επόμενοι τρεις μήνες θεωρούνται κομβικοί προκειμένου η αγορά να αξιολογήσει τις πραγματικές προθέσεις και τη σταθερότητα της κυβέρνησης, εξελίξεις που σίγουρα θα επηρεάσουν και τις τιμές των μετοχών στο ΧΑ.

Στα αρνητικά στοιχεία πιστεύω ότι συγκαταλέγονται τα παρακάτω:

* Σε σχέση με το 2015, η οικονομία ξεκινάει από χειρότερη θέση.

* Σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό, το ΑΕΠ θα είναι και πάλι αρνητικό, με το δεύτερο μισό του έτους να είναι καλύτερο από το πρώτο.

* Σειρά υφεσιακών και αντιαναπτυξιακών μέτρων αναμένεται να ψηφιστούν μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες.

* Το διεθνές περιβάλλον είναι περισσότερο βαρύ σε σύγκριση με πέρυσι.

Αντίθετα, τα θετικά στοιχεία που διαγράφονται για την οικονομία και το ΧΑ είναι:

* Ο Γενικός Δείκτης βρίσκεται πολύ χαμηλότερα σε σύγκριση με την εκκίνηση του 2015.

* Έχουμε ευνοϊκή επίδραση για επιχειρήσεις και νοικοκυριά λόγω των χαμηλών τιμών των εμπορευμάτων και αδύνατου ευρώ.

* Ο πολιτικός κίνδυνος κρίνεται χαμηλότερος σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Πρέπει όμως να ψηφισθούν τους επόμενους έξι μήνες δύσκολα και επώδυνα μέτρα όπως το ασφαλιστικό/συνταξιοδοτικό, το φορολογικό και το αγροτικό. Επιπλέον, απαιτείται να επιτευχθεί ικανοποιητική δευτερογενής αγορά στα κόκκινα δάνεια (αναμένεται απόφαση της ΤτΕ) και φυσικά να περάσει με επιτυχία η αξιολόγηση και να γίνει εύλογη ελάφρυνση του χρέους.

* Παρατηρείται κάποια διάθεση εκλογίκευσης της κυβερνητικής πολιτικής και προσαρμογής της προς περισσότερο ρεαλιστικά δεδομένα.