«Άσφαιρες» οι αγορές ιδίων μετοχών

Σε αντίθεση με το παρελθόν, όπου μια απόφαση και μόνο περί αγοράς ιδίων μετοχών μπορούσε να διαφοροποιήσει σημαντικά την πορεία ενός τίτλου στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, η ενεργοποίηση ενός τέτοιου μέτρου στην τρέχουσα συγκυρία δεν φαίνεται ικανή να προκαλέσει... συγκινήσεις στους επενδυτές.

Επισήμως άλλωστε, η αγορά ιδίων μετοχών δεν γίνεται πλέον με στόχο τη στήριξη της τιμής της μετοχής, αλλά πέραν αυτού, η σαφώς περιορισμένη επίδραση στο ταμπλό οφείλεται και σε παράγοντες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι παρακάτω:

Πρώτον, οι σημαντικοί περιορισμοί που τίθενται στο ανώτατο όριο των μετοχών, οι οποίες μπορούν να αγοραστούν (ποσοστό επί του όγκου συναλλαγών).

Δεύτερον, επειδή οι τρέχοντες όγκοι συναλλαγών είναι πλέον πολύ χαμηλοί, ανάλογα περιορισμένη είναι και η αξία των μετοχών που μπορεί να αγοραστεί από τις ίδιες τις εταιρείες.

Και τρίτον, ιδίως σε μια ταραχώδη περίοδο όπως η τρέχουσα, υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την τιμή μιας μετοχής (περιβάλλον ύψιστης αβεβαιότητας, αδυναμία αγορών από Έλληνες επενδυτές, οικονομική ύφεση, περιβάλλον χρηματοπιστωτικής στενότητας).

Στον παρατιθέμενο πίνακα, περιλαμβάνονται εταιρείες που έχουν προχωρήσει σε αγορές ιδίων μετοχών και αναφέρεται η πορεία των μετοχών τους κατά το τελευταίο τρίμηνο και κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο, αντίστοιχα.

Το γεγονός ότι η μέση απόδοσή τους κατά το τελευταίο τρίμηνο υπερβαίνει αυτή του Γενικού Δείκτη θα μπορούσε να αποδοθεί στο γεγονός ότι ο τελευταίος επηρεάζεται σημαντικά από την πορεία των τραπεζικών τίτλων, οι οποίοι υποαπέδωσαν έντονα κατά την εξεταζόμενη περίοδο (ο τραπεζικός δείκτης κατέγραψε απώλειες 54,3% μέσα στο τελευταίο τρίμηνο).

Αυτό που επίσης παρατηρείται, είναι το γεγονός ότι υπάρχουν μεγάλες διαφοροποιήσεις αποδόσεων μεταξύ των συγκεκριμένων μετοχών, καθώς π.χ. κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο η Π. Πετρόπουλος έχει καταγράψει κέρδη της τάξεως του 50%, ενώ η Unibios έχει υποχρεωθεί σε απώλειες 62%.

Γενικότερα πάντως, η απόκτηση ιδίων μετοχών μπορεί να χρησιμεύσει για:

• Τον σχηματισμό πακέτου μετοχών που θα δοθεί μελλοντικά σε συνέταιρο-συνεργάτη, με στόχο την ανάπτυξη της εταιρείας.
• Την προσέλκυση και παρακίνηση στελεχών της εταιρείας (stock options).
• Την έμμεση αύξηση της αξίας των μετοχών, μέσα από τη διαγραφή των τίτλων αυτών μετά την πάροδο τριετίας.
• Την πώληση σε ανώτερη τιμή από το μέσο κόστος κτήσης, εξέλιξη που ευνοεί τα συμφέροντα των μετόχων.

Από την άλλη πλευρά, δεν λείπουν και όσοι αντιτίθενται στην πρακτική της αγοράς ιδίων μετοχών, υποστηρίζοντας πως οι εταιρείες δεν πρέπει να θυσιάζουν ρευστότητα για τέτοιους λόγους, ότι περιορίζεται ακόμη περισσότερο η διασπορά των μετοχών και πως όποιος θεωρεί μια μετοχή υποτιμημένη, δεν έχει παρά να την αγοράσει ο ίδιος μέσα από το ταμπλό του ΧΑ.