Ποια είναι τα μεγάλα εμπόδια για το άνοιγμα του ΧΑ

Ενώπιον συνεχών αρνητικών εκπλήξεων βρίσκονται οι Έλληνες επενδυτές, καθώς διαπιστώνουν ότι η επιστροφή στην κανονικότητα μετά την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων της 28ης Ιουνίου αποτελεί μακρά και επίπονη διαδικασία.

Ενδεικτικό είναι το χθεσινό δημοσίευμα του Euro2day.gr ότι ουσιαστικά -όπως τουλάχιστον φαίνεται να δρομολογείται το ζήτημα- οι Έλληνες επενδυτές δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούν τις υπάρχουσες τραπεζικές τους καταθέσεις προκειμένου να αγοράσουν μετοχές, αλλά θα μπορούν να κάνουν κάτι τέτοιο, μόνο με την καταβολή μετρητών, με τα ποσά που θα έχουν εισπράξει από πωλήσεις τίτλων, ή με λεφτά που θα έχουν φέρει από το εξωτερικό!

Άρα, αν δεχτούμε ότι λόγω της γενικότερης συγκυρίας οι τιμές των μετοχών του ΧΑ υποχωρήσουν σημαντικά, τότε οι πλείστοι Έλληνες επενδυτές δεν θα μπορούν εκμεταλλευθούν τυχόν ευκαιρίες που θα προκύψουν, πράγμα που με άνεση θα έχουν τη δυνατότητα να πράξουν οι ξένοι...

Ακόμη όμως και αν η χρηματιστηριακή αγορά δεν επηρεαστεί από το γενικότερο οικονομικό κλίμα, το γεγονός ότι θα έχουν δυνατότητα πωλήσεων τόσο οι ξένοι όσο και οι Έλληνες, ενώ δυνατότητα αγορών μόνο οι ξένοι, αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα προβληματισμού για τη μελλοντική πορεία του Γενικού Δείκτη.

Τα πράγματα μάλιστα καθίστανται ακόμη δυσκολότερα, αν αναλογιστεί κάποιος ότι πολλές χρηματιστηριακές εταιρείες πριν από την 28η Ιουνίου είχαν επιστρέψει τα πιστωτικά υπόλοιπα των πελατών τους στους προσωπικούς τους καταθετικούς λογαριασμούς (προς αποφυγή πιθανού κουρέματος). Η μεγαλύτερη δυσκολία έγκειται στο ότι τα ποσά αυτά δεν θα μπορούν τώρα να επιστρέψουν στις ΑΧΕΠΕΥ.

Παράλληλα, σειρά προβλημάτων υπάρχει τόσο για τα παράγωγα που λήγουν την Παρασκευή, όσο και για τους λογαριασμούς margin των πελατών των χρηματιστηριακών εταιρειών.

Το γεγονός ότι η λήξη του συμβολαίου Ιουλίου της υψηλής κεφαλαιοποίησης είναι την Παρασκευή 17 Ιουλίου (22.571 ανοικτά συμβόλαια), και δεδομένου ότι η εκκαθάριση του συγκεκριμένου προϊόντος γίνεται τοις μετρητοίς (cash settlement), η παρέλευση της ημερομηνίας λήξης του θα υποχρεώσει τις αρχές να προβούν σε settlement με την τελευταία τιμή εκκαθάρισης του δείκτη στις 239 μονάδες.

Η γενική αίσθηση είναι ότι η αγορά ήταν τοποθετημένη long στο παράγωγο του Ιουλίου, οπότε οι market makers θα είναι τοποθετημένοι short σε συμβόλαια και long σε μετοχές. Έτσι, πιθανολογείται πως την πρώτη ημέρα που θα ανοίξει η αγορά, οι market makers θα πρέπει να μειώσουν ή και να μηδενίσουν την έκθεσή τους σε μετοχές για να μην έχουν θέση στην αγορά, εισάγοντας έναν ακόμη μοχλό πίεσης στις τιμές, έστω και βραχυπρόθεσμα. Η πιθανή έκθεση εκτιμάται στα 15 - 20 εκατ. ευρώ.

Στο ζήτημα του margin των πελατών, αν δεν υπάρξει κάποια νέα αλλαγή στο υφιστάμενο πλαίσιο, μια σημαντική υποχώρηση των χρηματιστηριακών τιμών μετά το άνοιγμα του ΧΑ θα υποχρέωνε τις χρηματιστηριακές εταιρείες να ρευστοποιήσουν μετοχές των πελατών τους που θα έχουν «σπάσει» τα margin. Κάτι τέτοιο, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια πρόσθετη προσφορά μετοχών σε μια περίοδο όπου δυνατότητα αγορών θα έχουν σχεδόν αποκλειστικά οι ξένοι.

Με ενδιαφέρον επίσης αναμένεται ο επηρεασμός των Αμοιβαίων Κεφαλαίων Εσωτερικού (πχ Μετοχικά και Μικτά) μετά την επαναλειτουργία του ΧΑ. Και αυτό γιατί υπάρχει ο φόβος ότι η αγορά των Α/Κ θα συρρικνωθεί περαιτέρω, λόγω:

• Πιθανής υποχώρησης των τιμών των μετοχών στο ΧΑ, εξαιτίας και της αδυναμίας των Ελλήνων να αγοράσουν.
• Ενδεχόμενης τάσης για μείωση της έκθεσης στον «ελληνικό κίνδυνο», ή ακόμη μιας κίνησης κάποιων μεριδιούχων προκειμένου να αντλήσουν ρευστότητα (πίστωση του τραπεζικού τους λογαριασμού, προκειμένου να διακανονίσουν άλλες υποχρεώσεις τους).

Ενδείξεις και περιθώρια

Η προσοχή των επενδυτών έχει στραφεί στις πορείες τόσο του ΑDR (πιστοποιητικού) της Εθνικής Τράπεζας, όσο και του ETF (διαπραγματεύσιμου αμοιβαίου κεφαλαίου), που αναπαράγει το δείκτη της υψηλής κεφαλαιοποίησης, GREK στην αγορά της Νέας Υόρκης.

Διάγραμμα του ETF

Με πολύ αυξημένες συναλλαγές, στο τελευταίο δεκαπενθήμερο όπου η ελληνική αγορά μετοχών είναι κλειστή, οι τιμές τόσο των αποθετηρίων της Εθνικής Τράπεζας όσο και του ETF GREK, διατηρούνται σε πολύ καλά επίπεδα, δεδομένης της μεταβλητότητας και της ανησυχίας που επικρατεί ακόμα και μετά τη συμφωνία.

Σε σχέση με την Παρασκευή 26/6 που ήταν η τελευταία ημέρα διαπραγμάτευσης στην Ελλάδα, το ETF GREK σημειώνει πτώση 8%, με τις απώλειες ωστόσο να έχουν κυρίως προκληθεί στις 13 και 14 Ιουλίου, αφού οι εμπλοκές στη βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση και οι εγχώριες πολιτικές ανησυχίες βάρυναν περισσότερο από την ίδια την είδηση για συμφωνία. Στις προηγούμενες μέρες, η τιμή ήταν σε αρκετά υψηλότερα επίπεδα, όπως ίσχυε και για το αποθετήριο της ΕΤΕ (η πτώση από την αντίστοιχη μέρα όπου έκλεισε η εγχώρια αγορά στις 26/6, ήταν μόλις 9% έως και τις 15/7).

Το διάγραμμα του ADR της Εθνικής Τράπεζας

Αν όμως από τη μια πλευρά υπάρχουν παράγοντες που δυσκολεύουν το άνοιγμα του ΧΑ, το βέβαιο είναι πως πολλοί άλλοι λόγοι επιβάλλουν η τρέχουσα κατάσταση να μη συνεχιστεί για πολύ ακόμη. Δεν είναι μόνο το κύρος της χρηματιστηριακής αγοράς που πλήττεται αλλά και η παρουσία της σε συγκεκριμένες κατηγορίες διαπραγμάτευσης και δεικτών.

Η γενική πρακτική που εφαρμόζει ο οίκος MSCI σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτεί να περάσει διάστημα τουλάχιστον 40 ημερών, μετά το κλείσιμο και την εκκαθάριση των τελευταίων συναλλαγών και για το λόγο αυτό συνέστησε ήδη επιτροπή και ζήτησε από μεγάλους επενδυτές και διαχειριστές να σχολιάσουν εάν επιθυμούν να αντιμετωπιστεί το «ελληνικό θέμα» διαφορετικά από τη συνήθη πρακτική.

Στον ΜSCI έχουν ενταχθεί εννέα τίτλοι οι οποίοι αφορούν στο 85% των ελληνικών τίτλων που περιλαμβάνονται σε διεθνείς δείκτες.

Από την άλλη πλευρά, ο διαχειριστής των δεικτών αναφοράς Stoxx αφήνει περιθώριο ως τις 7 Αυγούστου στην ελληνική πλευρά για να ολοκληρώσει τις διαδικασίες επαναλειτουργίας της αγοράς, ενώ θα πρέπει να αναμένεται και νέα ανακοίνωση όσο πλησιάζουμε στο τέλος της προθεσμίας. Σημειώνεται ότι στην παρούσα φάση η παραπάνω απόφαση θα αφορά τις συμμετοχές του δείκτη Stoxx 600 και τις μετοχές των ΟΠΑΠ, ΟΤΕ και Εθνικής Τράπεζας.