Σαν να μην έφτανε το κλίμα γενικευμένης αβεβαιότητας που εδώ και καιρό επικρατεί στην ελληνική οικονομία, ήρθαν και οι διαρροές για νέα επικείμενα φορολογικά μέτρα να προκαλέσουν πρόσθετους πονοκεφάλους στις διοικήσεις των επιχειρήσεων.
Ορισμένοι φοβούνται πως θα μπούμε σε νέο υφεσιακό κύκλο στην οικονομία, άλλοι προβλέπουν μεγάλα δεινά σε συγκεκριμένους κλάδους σε περίπτωση που αυξηθεί γι' αυτούς ο συντελεστής ΦΠΑ, ενώ επίσης δεν λείπουν και οι χρηματιστηριακοί επενδυτές που βλέπουν ευκαιρίες τοποθετήσεων σε μετοχές εισηγμένων ομίλων που θα δουν το συντελεστή της έμμεσης φορολογίας τους να πέφτει κάτω από το 23%.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
«Εμείς ως εταιρεία κλείσαμε το πρώτο φετινό τετράμηνο σύμφωνα με τους στόχους μας, ωστόσο διαπιστώνω μιλώντας και με πολλούς συναδέλφους μου πως από τα τέλη Απριλίου παρατηρείται αξιοσημείωτη πτώση συνολικά στις πωλήσεις των super markets. Αυτό προφανώς μας προβληματίζει», δήλωσε στο Euro2day.gr ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος εισηγμένης εταιρείας τροφίμων, εκφράζοντας παράλληλα και την έντονη αγωνία του για το κατά πόσον η Ελλάδα θα καταφέρει τελικά έγκαιρα να συμφωνήσει με τους Ευρωπαίους δανειστές της.
Γενικότερα, έγκυροι παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν πως για διάφορους λόγους (ευνοϊκή συναλλαγματική ισοτιμία, χαμηλότερο κόστος καυσίμων, καλύτερο κλίμα στην ευρωζώνη) η πραγματική οικονομία μέχρι σήμερα, περιορισμένες μόνο απώλειες είχε από τη γενικότερη αβεβαιότητα. Αυτό άλλωστε φάνηκε και από την πορεία του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο του 2015 (το Euro2day.gr είχε δημοσιεύσει από τις 22/4 το θέμα «Οικονομία: Οι δύο άσσοι που έσωσαν την παρτίδα του τριμήνου»).
Σύμφωνα λοιπόν με τους ίδιους κύκλους, μπορεί το ΑΕΠ να σημείωσε οριακή άνοδο το πρώτο τρίμηνο και πιθανότατα οι απώλειες που σημειώθηκαν τις τελευταίες 45 ημέρες να μην είναι τόσο μεγάλες για το σύνολο της οικονομίας, ωστόσο όλοι γνωρίζουν πως σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί η πολυπόθητη συμφωνία τότε τα... πολύ δυσκολότερα βρίσκονται μπροστά μας!
Και σαν να μην έφτανε η αβεβαιότητα που επικρατεί στην αγορά για το αν τελικά η χώρα θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της και να διατηρηθεί στη ζώνη του ευρώ, νέο κύμα συζητήσεων ξεκίνησε ήδη μεταξύ επιχειρηματικών και χρηματιστηριακών επενδυτών για το ποιες εταιρείες ίσως ευνοηθούν ή πληγούν από τα μέτρα που προτίθεται να λάβει η κυβέρνηση στο αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα.
Για παράδειγμα, κύκλοι της αγοράς υποστηρίζουν πως η μείωση του ΦΠΑ από το 23% σε χαμηλότερο συντελεστή θα μπορούσε να ευνοήσει εισηγμένες (Jumbo, Fourlis) που απευθύνονται κυρίως στην εγχώρια αγορά και μέχρι σήμερα τα προϊόντα τους επιβαρύνονται με τον υψηλό συντελεστή 23%.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, οι εταιρείες αυτής της κατηγορίας θα αποκτήσουν συγκριτικό πλεονέκτημα καθώς θα μπορέσουν ίσως να μεταφέρουν μόνο ένα ποσοστό του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στους τελικούς καταναλωτές και τελικά να μετατρέψουν τη διαφορά σε αυξημένη κερδοφορία.
Ωστόσο, γνωστός χρηματιστηριακός αναλυτής σπεύδει να... συγκρατήσει τους αισιόδοξους: «Οι ανακατατάξεις στο ΦΠΑ γίνονται προκειμένου να αυξηθούν τα κρατικά έσοδα και όχι για να μειωθούν. Αν ο κοινός συντελεστής που εξισορροπεί τα κρατικά έσοδα στα προηγούμενα επίπεδα είναι το 17%-18%, τότε ο νέος κοινός συντελεστής δύσκολα μπορεί να είναι μικρότερος του 19%! Επίσης, όλοι αναμένουν και μια σειρά άλλων φορολογικών μέτρων που θα ληφθούν από την κυβέρνηση και θα έχουν και αυτά ως αποτέλεσμα τον περιορισμό του εισοδήματος των καταναλωτών. Φοβάμαι πως ελάχιστες εταιρείες από αυτές που θα δουν το συντελεστή του ΦΠΑ να μειώνεται θα ευνοηθούν, ενώ αντίθετα θα πληγούν όλες όσες δουν το συντελεστή ΦΠΑ να ανεβαίνει»...
Χαρακτηριστική είναι η επιστολή της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιωτικών Κλινικών προς τον πρωθυπουργό που εστάλη στις 12 Μαΐου, μέσω της οποίας ζητείται «παρέμβαση σωτηρίας και επιβίωσης του κλάδου», ενώ ταυτόχρονα επισημαίνεται η ανάγκη μείωσης του ΦΠΑ από το 13% στο 6,5% και όχι αύξησής του.
Ένας ενδεχόμενος αυξημένος φόρος στα «πολυτελή αυτοκίνητα» θα μειώσει ακόμη περισσότερο τις ήδη αναιμικές πωλήσεις ακριβών αυτοκινήτων, σε μια περίοδο όπου η περιορισμένη ανάκαμψη του κλάδου οφείλεται κυρίως στις μεγαλύτερες αγορές από τις εταιρείες ενοικίασης οχημάτων (λόγω των θετικών προσδοκιών στον τουρισμό).
Ανάστατος προφανώς είναι ο τουριστικός-ξενοδοχειακός κλάδος, αφού πιθανή αύξηση της έμμεσης φορολογίας θα επηρεάσει την ανταγωνιστικότητα των ξενοδοχείων και των λοιπών εταιρειών του χώρου.
Ειδικότερα, μιλώντας για τον τουρισμό, ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Autohellas Δημήτρης Μαγγιώρος σημείωσε πως «το 2015 ξεκίνησε ανοδικά, ωστόσο οι δύσκολες πολιτικοοικονομικές συνθήκες και η γενικότερη αβεβαιότητα περιόρισαν την προ διμήνου πολύ υψηλή αύξηση των κρατήσεων. Ευελπιστούμε πως η κατάσταση θα ομαλοποιηθεί, και φέτος ο εισερχόμενος τουρισμός θα κλείσει με νέα αύξηση, επηρεάζοντας την εγχώρια δραστηριότητα Rent A Car του ομίλου».
Ωστόσο, πρόεδρος εισηγμένης εξέφρασε μια πιο απαισιόδοξη θέση: «Δεν γνωρίζουμε απόλυτα το αν η μειωμένη αύξηση του ρυθμού προκρατήσεων οφείλεται μόνο στην αβεβαιότητα γύρω από την πορεία της χώρας. Για παράδειγμα, από την κρίση στη Ρωσία εμείς κινδυνεύουμε να χάσουμε γύρω στους 500.000 τουρίστες, ενώ η Τουρκία γύρω στους πενταπλάσιους! Δεν είναι λογικό οι Τούρκοι να μειώσουν κι άλλο τις τιμές τους για να προσελκύσουν τους Ρώσους, την ώρα που εμείς θα αυξάνουμε το ΦΠΑ;».