Small caps: Ψάχνοντας για χρυσάφι... στο «υπόγειο» του ΧΑ

Όπως συνέβη πολλές φορές στο παρελθόν, έτσι και με βάση τα τρέχοντα δεδομένα, αποδεικνύεται πως σε βάθος χρόνου οι έντονα θετικές ή οι έντονα αρνητικές αποδόσεις στο Χ.Α. δεν είναι αποτέλεσμα του αν ένας επενδυτής επιλέγει τίτλους υψηλής ή χαμηλής κεφαλαιοποίησης. Αντίθετα, η «φλέβα χρυσού» πηγάζει από το αν τελικά αγοράζει τις σωστές μετοχές, ανεξαρτήτως μεγέθους εταιρείας.

Για παράδειγμα, στις λίστες με τις μεγαλύτερες ή χαμηλότερες μεταβολές ενός έτους ή μιας πενταετίας συγκαταλέγονται τίτλοι όλων των κεφαλαιοποιήσεων. Έτσι, π.χ. υψηλότατες αποδόσεις έχουν αποφέρει τα τελευταία χρόνια τόσο «βαριά χαρτιά» (π.χ. Folli Follie, ΟΤΕ) όσο και νυν ή πρώην small caps όπως η MLS και η Κυριακίδης Μάρμαρα.

Αντίστοιχα συμπεράσματα προκύπτουν και από τις συγκρίσεις των δεικτών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, όπως αυτοί παρατίθενται στον σχετικό πίνακα.

Προκύπτει λοιπόν πως ο δείκτης χαμηλής κεφαλαιοποίησης καταγράφει:

α) καθ' όλο το διάστημα της τελευταίας πενταετίας καλύτερη απόδοση σε σύγκριση με τον δείκτη των blue chips (επηρεάζει η πορεία του τραπεζικού κλάδου)
β) στο μεγαλύτερο διάστημα της πενταετίας ανώτερη επίδοση από αυτήν του Γενικού Δείκτη.

Βέβαια, οι παράγοντες της αγοράς θεωρούν συνήθως τους τίτλους της χαμηλής κεφαλαιοποίησης υψηλότερου κινδύνου, εξαιτίας κυρίως του ότι: α) συχνά η εμπορευσιμότητά τους είναι περιορισμένη, β) έχουν παρατηρηθεί αυξημένα φαινόμενα ελλιπούς εταιρικής διακυβέρνησης, γ) υπάρχει ο φόβος των δημόσιων προτάσεων από τους βασικούς μετόχους ή από τρίτους επενδυτές.

Ωστόσο, πέρα από τον δείκτη της χαμηλής κεφαλαιοποίησης που περιλαμβάνει είκοσι τίτλους (AS Company, Flexopack, READS, Unibios, Alco Hellas, Αττικές Εκδόσεις, ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ, Δάιος Πλαστικά, Newsphone, ΕΚΤΕΡ, Έλαστρον, Έλτον Χημικά, Ελτράκ, Επίλεκτος, Ευρωσύμβουλοι, Κλουκίνας-Λάππας, Κορρές, Κυριακίδης Μάρμαρα, Μύλοι Λούλη και REVOIL) υπάρχουν και πολλά άλλα small caps που έχουν συνήθως ακόμη πιο χαμηλή κεφαλαιοποίηση.

Ειδικότερα, υπάρχουν εισηγμένες στο Χ.Α. που αξίζουν όσο... ένα διαμέρισμα, ή έστω όσο περίπου μια ακριβή μονοκατοικία! Συγκεκριμένα, τουλάχιστον 17 εταιρείες διαπραγματεύονται στο Χ.Α. με αποτίμηση χαμηλότερη του 1,5 εκατ. ευρώ (Compucon 75 χιλ. ευρώ, Eurobrokers 144 χιλ., Πήγασος 375 χιλ., Spider 697 χιλ., Γ.Ε. Δημητρίου 851 χιλ., Χατζηκρανιώτης 888 χιλ., Yalco 923 χιλ., DIONIC 992 χιλ., Παΐρης 1,004 εκατ., Alpha Grissin 1,11 εκατ., ΚΡΕΚΑ 1,2 εκατ., Axon Συμμετοχών 1,21 εκατ., Μπουτάρης 1,4 εκατ., Medicon Hellas 1,41 εκατ. ΑΕΓΕΚ 1,498 εκατ. ευρώ).

Η χαμηλή αποτίμηση βέβαια δεν σημαίνει αυτόματα και επενδυτική ευκαιρία, καθώς ορισμένες από τις προαναφερθείσες εταιρείες αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και πιθανόν να χρειαστεί να προχωρήσουν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου (π.χ. μέσα από κεφαλαιοποιήσεις τραπεζικών δανείων) για να επιβιώσουν, άρα οι σημερινοί μέτοχοι να υποχρεωθούν σε διάχυση των ποσοστών τους.

Από την άλλη πλευρά, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις εισηγμένων με χαμηλή κεφαλαιοποίηση, οι οποίες συνδυάζουν και καλά οικονομικά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, η CPI με χρηματιστηριακή αξία μόλις 2,1 εκατ. είναι κερδοφόρος, όπως επίσης η Paperpack (κεφαλαιοποίηση 3,2 εκατ.), η Νάκας (3,97 εκατ.) και η Epsilon Net (4,3 εκατ. ευρώ). Η τελευταία μάλιστα διαθέτει και θετικό καθαρό ταμείο. Κέρδη εμφανίζει και η Medicon Hellas (κεφαλαιοποίηση 1,4 εκατ.), η οποία ωστόσο έχει μεγάλο τραπεζικό δανεισμό επειδή της «κούρεψαν» κρατικά ομόλογα που της είχαν δοθεί από το ίδιο το κράτος, ως μέσο εξόφλησης απαιτήσεων.

Επίσης, στις εταιρείες που αποτιμώνται κάτω των 4,5 εκατ. ευρώ συγκαταλέγονται μερικές με κάποιες ζημίες μεν, όμως με άλλα θετικά στοιχεία, όπως ισχυρή ρευστότητα (Κλωστ/γία Ναυπάκτου), υψηλά ίδια κεφάλαια και εγκαταστάσεις (Εβροφάρμα) και δυνατά εμπορικά σήματα (Μινέρβα).

Αρκετές κερδοφόρες εταιρείες υπάρχουν και στη λίστα των εισηγμένων με χρηματιστηριακή αξία μεταξύ 5 και 10 εκατ. ευρώ, όπως η AS Company, η Entersoft, η IDEAL (οι τρεις αυτές έχουν θετικό καθαρό ταμείο), η Newsphone, η Γενική Εμπορίου, η Byte Computers και η Space Hellas. Επίσης, πολύ ισχυρή ρευστότητα διαθέτουν, μεταξύ άλλων, εταιρείες όπως η ΕΚΤΕΡ και η ΕΛΒΕ Ενδυμάτων, ενώ το Γαλαξίδι είναι η εισηγμένη του κλάδου των ιχθυοκαλλιεργειών με την καλύτερη κεφαλαιακή διάρθρωση.

Συνολικά διαπιστώνεται πως κάθε μετοχή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, με ξεχωριστά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Το παρελθόν έχει δείξει πως μεταξύ των τίτλων χαμηλής κεφαλαιοποίησης «ξεπετάγονται» κατά καιρούς ορισμένοι που προσφέρουν στους κατόχους τους υψηλότατες αποδόσεις.

Σύμφωνα με ορισμένους, οι τρέχουσες πιθανότητες σημαντικής ανόδου για ορισμένες νοικοκυρεμένες περιφερειακές μετοχές σήμερα είναι αυξημένες, στο βαθμό που επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη για σταδιακή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

«Τα μικρά χαρτιά είναι σαν να αγοράζεις οικόπεδο εκτός σχεδίου» αναφέρει γνωστός «παίκτης» της αγοράς, συμπληρώνοντας: «Άμα επιλέξεις σωστά το ακίνητο που μελλοντικά θα μπει στο σχέδιο, έχεις κερδίσει πολλά. Αλλιώς, υποφέρεις...».

Παρ' όλα αυτά, οι προκλήσεις για τους μετόχους εταιρειών χαμηλής κεφαλαιοποίησης παραμένουν μεγάλες, κυρίως λόγω της χαμηλής εμπορευσιμότητας ή και της προβληματικής εταιρικής διακυβέρνησης που παρατηρείται.