Δύο «συνταγές» για χρηματιστηριακά κέρδη

Μετά το ανοδικό ξεκίνημα του 2014 και τις θετικές προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί στη χρηματιστηριακή αγορά, πολλοί επενδυτές αναζητούν μετοχές με στόχο να συνδυάσουν -όσο αυτό είναι εφικτό- μια αξιοσημείωτη προσδοκώμενη απόδοση με σχετικά χαμηλό κίνδυνο.

Χρηματιστηριακοί παράγοντες υποστηρίζουν πως υπάρχουν δύο εναλλακτικές συνταγές που θα μπορούσαν να αποφέρουν κέρδη στους επενδυτές του Χ.Α., αρκεί φυσικά να μην προκύψει κάποια ανεπιθύμητη εξέλιξη στο πολιτικό και στο οικονομικό πεδίο.

Η πρώτη είναι να ακολουθήσει κάποιους τους «νικητές της κρίσης», δηλαδή τις εταιρείες που κατάφεραν σε πολύ δύσκολες συνθήκες να δώσουν κέρδη στους μετόχους τους λόγω των πολύ καλών επιδόσεων που είχαν σε συγκεκριμένα πεδία.

Και η δεύτερη συνταγή είναι να ψάξει στις μετοχές που έχουν υποχρεωθεί σε αξιοσημείωτη ή και σε μεγάλη πτώση την περίοδο της κρίσης, όμως οι εταιρείες παραμένουν υγιείς και έχουν σημαντικές πιθανότητες να πετύχουν πολύ καλύτερες επιδόσεις στην περίπτωση που τα επόμενα χρόνια η οικονομία αρχίσει να ανακάμπτει ουσιαστικά.

Χρηματιστήριο τριών ταχυτήτων

Αν κάποιος βρίσκει ενδιαφέρουσα μία τουλάχιστον από τις δύο παραπάνω συνταγές, δεν έχει παρά να εξετάσει τη συμπεριφορά των μετοχών του Χ.Α. από το τέλος του 2008 (όταν εμφανίστηκε η κρίση στην πραγματική οικονομία της Ελλάδας) μέχρι και σήμερα (κλείσιμο 9/1/2014).

Έτσι από το τέλος του 2008 έως σήμερα (βλέπε στοιχεία παρατιθέμενου πίνακα, πηγή PROFILE) το ταμπλό χωρίστηκε σε τρεις κατηγορίες, κάθε μία εκ των οποίων περιελάμβανε τον ίδιο περίπου αριθμό εταιρειών.

Συγκεκριμένα:

• Οι τρεις στις δέκα μετοχές (συγκεκριμένα οι 59 από τις 204) που είναι διαπραγματεύσιμες σήμερα στο Χ.Α. βρίσκονται ψηλότερα απ' ό,τι στο τέλος του 2008! Μάλιστα, το ποσοστό αυτό ενδεχομένως να είναι λίγο μεγαλύτερο αν συνεκτιμηθεί πως κάποιες μετοχές που έχουν καταγράψει περιορισμένη πτώση (π.χ. Trastor, ΟΤΕ, Alpha Αστικά Ακίνητα) έχουν στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα διανείμει μερίσματα.

• Αντίθετα, το 26% του συνόλου των τίτλων (δηλαδή οι 54 από τις 204) υποχρεώθηκαν από το ξεκίνημα της κρίσης έως σήμερα σε πτώση που ξεπέρασε το 70%! Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται εταιρείες με πρωταγωνιστικό ρόλο στον κλάδο τους και τέσσερις τράπεζες (Εθνική -91,8%, Αττικής -92%, Πειραιώς -94,2%, Eurobank -98,8%).

• Προφανώς το υπόλοιπο περίπου 1/3 του συνόλου των μετοχών κινήθηκε πτωτικά, καταγράφοντας υποχώρηση μεταξύ του 1% και του 70%.

Οι μετοχές που νίκησαν την κρίση

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα, ακόμη και σε περιόδους μεγάλης οικονομικής ύφεσης, προσφέρονται δυνατότητες στους επενδυτές να σημειώσουν ικανοποιητικά κέρδη, αρκεί να προχωρήσουν στη σωστή επιλογή τίτλων. Άρα, η επιλογή εταιρειών (stock picking) έχει πάντοτε μεγάλη σημασία.

Αναμφίβολα, οι «οπαδοί» των τραπεζών υποχρεώθηκαν σε μεγάλη πτώση την περίοδο που πέρασε.

Το κριτήριο επιλογής τίτλων με βάση την υψηλή μερισματική απόδοση άλλοτε απέδωσε και άλλοτε όχι. Έτσι, είχαμε μετοχές αυτής της κατηγορίας που κατέγραψαν άνοδο (π.χ. Motor Oil, Καρέλιας, Autohellas, ΜΕΤΚΑ, ΕΧΑΕ, Eurobank Properties, ΕΥΑΘ, Trastor) όπως και άλλες που υποχρεώθηκαν σε απώλειες (π.χ. ΟΠΑΠ, ΙΑΣΩ, ΕΛΤΡΑΚ).

Η έντονη διεθνοποίηση των εργασιών και η επιτυχής ενίσχυση της παρουσίας μιας εταιρείας στο εξωτερικό αποτέλεσε -στις περισσότερες περιπτώσεις- μια καλή συνταγή για την επίτευξη χρηματιστηριακών κερδών την τελευταία πενταετία. Έτσι, π.χ. είχαμε: +550% για τα Μάρμαρα Κυριακίδη, +345% για τον Καρέλια (πέρα από τη διάθεση υψηλών μερισμάτων), +309% για την MLS, +277% για την Ικτίνος, +206% για την Καράτζης, +158% για τα Σωληνουργεία Κορίνθου, +147% για την ΕΛΤΟΝ, +138% για την ΚΡΙ ΚΡΙ,  ΕΛΒΑΛ +134%, Πλαστικά Θράκης +111%, Frigoglass +106%, Πλαστικά Κρήτης +91%, ΜΕΤΚΑ +85%, Μυτιληναίος +82%, Folli Follie +79%, Sarantis +60%.

Μια άλλη κατηγορία εταιρειών που απέφεραν σημαντικότατα κέρδη ήταν εκείνες που δραστηριοποιούνται κυρίως στην εγχώρια αγορά, αλλά κατάφεραν είτε να κρατήσουν το μεγαλύτερο ποσοστό των οικονομικών τους επιδόσεων, είτε και να ανεβάσουν ταχύτητες μέσα από μια αποτελεσματική διαχείριση της όλης κατάστασης, όπως για παράδειγμα: Jumbo +237%, Αεροπορία Αιγαίου +151%, Quest Holdings +127%, Autohellas +127%, Ευρωπαϊκή Πίστη +81%, Βογιατζόγλου +43%, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή +42%, ΓΕΚΕ +35%, Lamda Development +30%, Κανάκης +18%, Πλαίσιο +14%.

Τέλος, μια τρίτη κατηγορία εταιρειών που έγραψαν κέρδη στο ταμπλό την προαναφερόμενη περίοδο περιλαμβάνει τα λεγόμενα «κρατικόχαρτα» (ΟΛΘ +135%, ΟΛΠ +98%, ΕΥΔΑΠ +56%, ΕΛΠΕ +48%, ΕΥΑΘ +27%, ΔΕΗ +2,5%), τα περισσότερα εκ των οποίων διένειμαν επιπλέον και ικανοποιητικά μερίσματα. Η σχεδιαζόμενη μερική ή ολική ιδιωτικοποίηση των παραπάνω εταιρειών μέσα στην επόμενη διετία-τριετία θα μπορούσε ενδεχομένως να κρατήσει σε σημαντικό επίπεδο το ενδιαφέρον των επενδυτών.

Ψάχνοντας «ευκαιρίες»

Αρκετοί είναι εκείνοι που διαφωνούν με την προαναφερθείσα στρατηγική, υποστηρίζοντας πως οι παραπάνω μετοχές έχουν ήδη τρέξει σε μεγάλο βαθμό και δεν έχουν συνεκτιμηθεί στις αποτιμήσεις τους οι υπάρχουσες προκλήσεις που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με αυτούς, καλύτερο θα ήταν να αναζητηθούν μετοχές που έχουν καταγράψει μικρές ή μεγαλύτερες απώλειες, αλλά οι εταιρείες τους παραμένουν αξιόμαχες και θα μπορούσαν να ανεβάσουν πολύ τις επιδόσεις τους υπό συγκεκριμένες συνθήκες.

Υπάρχουν για παράδειγμα εταιρείες που θα ευνοηθούν δραστικά από την επανεκκίνηση της υλοποίησης των μεγάλων έργων;

Υπάρχουν επιχειρήσεις με ισχυρά brand names και μεγάλα μερίδια αγοράς που τώρα βρίσκονται κοντά στο να ολοκληρώσουν προγράμματα αναδιάρθρωσης ώστε να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα;

Υπάρχουν εισηγμένες που οι μετοχές τους θα μπορούσαν να ανεβούν σημαντικά, αν νέοι μέτοχοι έβαζαν το χέρι στην τσέπη και κάλυπταν αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου;

Μήπως ορισμένες μετοχές υποχώρησαν περισσότερο απ' ό,τι έπρεπε, λόγω της χαμηλής τους εμπορευσιμότητας και τώρα οι βασικοί μέτοχοι έχουν αρχίσει να δείχνουν ενδιαφέρον για αυτές;

Σειρά άλλων παρόμοιων ερωτημάτων θα μπορούσε να προστεθεί και ανάλογα με το ερώτημα θα άλλαζε και το χαρτοφυλάκιο των τίτλων που θα μπορούσε να επιλέξει κάποιος επενδυτής.