Ποιοι θα πάρουν πρώτοι σειρά για τα επικαιροποιημένα εμβόλια Covid

Συνεχείς είναι τις τελευταίες ημέρες οι τηλεδιασκέψεις των μελών της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, με φόντο την πρόσφατη έγκριση από τον ΕΜΑ των επικαιροποιημένων εμβολίων κατά της Covid-19 και τις οδηγίες που θα δοθούν ενόψει της έναρξης χορήγησής τους στην Ελλάδα.

Τα δισθενή εμβόλια, Comirnaty Original/Omicron BA.1 της Pfizer και Spikevax bivalent Original/Omicron BA.1 της Moderna, που εκτός από το αρχικό στέλεχος της Ουχάν θα προστατεύουν και από την αρχική παραλλαγή Όμικρον (ΒΑ.1), έχουν ήδη αρχίσει να φτάνουν στην Ελλάδα. Σχετικές ανακοινώσεις για την ένταξή τους στο πρόγραμμα εμβολιασμών και για την προτεραιοποίηση των δικαιούχων θα κάνουν η πρόεδρος στης Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών καθηγήτρια Μαρία Θεοδωρίδου και ο Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, σε έκτακτη ενημέρωση το απόγευμα της ερχόμενης Δευτέρας.

Αργότερα, προς το τέλος του έτους ή στην αρχή του 2023, εκτιμάται πως θα είναι διαθέσιμα -εφόσον εγκριθούν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων- και τα νέα εμβόλια, που θα παρέχουν αυξημένη προστασία και έναντι των υποπαραλλαγών Όμικρον 4 και Όμικρον 5 (ΒΑ.4 και ΒΑ.5).

Μιλώντας στο iatronet.gr, ο αναπληρωτής καθηγητής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας - Ιατρικής Εκπαίδευσης στο ΑΠΘ και μέλος της Επιτροπής Εμβολιασμών Μανόλης Σμυρνάκης δίνει το περίγραμμα των μέχρι σήμερα συζητήσεων αναφορικά με την προτεραιοποίηση. Καλεί τις ευάλωτες ομάδες να μην καθυστερήσουν τον εμβολιασμό τους αναμένοντας κάτι νέο, ενώ επισημαίνει την ανάγκη της διπλής κάλυψης ενόψει του χειμώνα, με τον εμβολιασμό και κατά της γρίπης, που δηλώνει φέτος παρούσα.

Ποιοι θα εμβολιαστούν πρώτοι

«Τα νέα εμβόλια που εγκρίθηκαν πρόσφατα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων δεν έρχονται για να αντικαταστήσουν τα υπάρχοντα», αναφέρει ο κ. Σμυρνάκης, υπογραμμίζοντας πως τα εμβόλια που είναι σήμερα διαθέσιμα εξακολουθούν να παρέχουν προστασία έναντι της βαριάς νόσου και του θανάτου.

«Δεν υπάρχει πουθενά καμία οδηγία που να λέει, καθυστερήστε τον εμβολιασμό σας περιμένοντας κάτι καινούργιο. Και το λέω αυτό γιατί πολλοί άνθρωποι ευάλωτοι το ανέβαλαν το καλοκαίρι», σημειώνει για να προσθέσει: «Οτιδήποτε έρχεται καλώς να έρθει. Το μήνυμα προς τις ευάλωτες ομάδες είναι να εμβολιαστούν σύμφωνα με τις οδηγίες, γιατί η αναμονή μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία τους».

Ως προς τους δικαιούχους των επικαιροποιημένων εμβολίων, ο ίδιος ξεκαθαρίζει πως η χορήγησή τους έχει εγκριθεί αποκλειστικά για ενισχυτική δόση και όχι για βασικό εμβολιασμό ατόμων που δεν έχουν εμβολιαστεί μέχρι σήμερα. Για την προτεραιοποίηση, παραπέμπει στις σχετικές ανακοινώσεις που θα γίνουν από την πρόεδρο της Επιτροπής και την πολιτική ηγεσία, μετά τη λήψη οριστικών αποφάσεων.

Σύμφωνα με τις συστάσεις της Επιτροπής για τα Φαρμακευτικά Προϊόντα Ανθρώπινης Χρήσης (CHMP) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ), η προτεραιότητα προτείνεται να δοθεί σε πολίτες άνω των 60 ετών, σε ανοσοκατεσταλμένους, σε όσους έχουν υποκείμενες σοβαρές παθήσεις και στις έγκυες γυναίκες. Επίσης, σε επαγγελματίες υγείας και σε προσωπικό μονάδων φροντίδας.

Ωστόσο, ο ΕΜΑ αφήνει στη δικαιοδοσία των εθνικών αρχών στα κράτη-μέλη της ΕΕ να λάβουν τις σχετικές αποφάσεις, συνεκτιμώντας τα επιδημιολογικά δεδομένα, τον κίνδυνο στους ευάλωτους πληθυσμούς, τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης και τη διαθεσιμότητα των εμβολίων.

Καλύτερη απόκριση έναντι της Όμικρον 1

Σύμφωνα με τον ΕΜΑ, τα διδύναμα εμβόλια της Pfizer και της Moderna που εγκρίθηκαν πρόσφατα είναι εξίσου αποτελεσματικά, σε σχέση με τα υπάρχοντα, με μια υπεροχή ως προς την ανοσολογική απάντηση απέναντι στην υποπαραλλαγή ΒΑ.1 (Όμικρον 1) σε ανθρώπους που ήδη έχουν κάνει τον βασικό εμβολιασμό, όπως προέκυψε από τρεις κλινικές μελέτες. Και τα δύο εμβόλια μπορούν να χορηγηθούν σε άτομα ηλικίας 12 ετών και άνω, τουλάχιστον 3 μήνες μετά την τελευταία δόση του εμβολίου. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρήθηκαν με τα επικαιροποιημένα εμβόλια ήταν συγκρίσιμες με αυτές που παρατηρήθηκαν με τα αρχικά και ήταν συνήθως ήπιες και βραχύβιες.

«Τα επόμενα επικαιροποιημένα εμβόλια που ενσωματώνουν τις υποπαραλλαγές BA.4 και BA.5 της Όμικρον βρίσκονται επί του παρόντος υπό εξέταση από τον EMA ή θα υποβληθούν σύντομα και, εάν εγκριθούν, θα επεκτείνουν περαιτέρω το οπλοστάσιο των διαθέσιμων εμβολίων», σημειώνεται.

Αναγκαία η διπλή προστασία από γρίπη - κορωνοϊό

Ο κ. Σμυρνάκης επισημαίνει την ανάγκη της διπλής προστασίας των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού έναντι τόσο του κορωνοϊού όσο και του ιού της γρίπης, που δηλώνει παρών έπειτα από δύο χρόνια.

«Η πανδημία βρίσκεται σε ύφεση, είμαστε σε μια καλύτερη κατάσταση, αλλά έχουμε μπροστά μας έναν χειμώνα που αναμένει κανείς ότι θα αυξηθούν πάλι τα κρούσματα και ενδεχομένως να αυξηθούν τα κρούσματα γρίπης», παρατηρεί και προσθέτει πως παραμένει η βασική σύσταση του εμβολιασμού και για τη γρίπη. «Αναγνωρίζω την κόπωση του πληθυσμού λόγω των συνεχών εμβολιασμών αλλά, από την άλλη, τα εμβόλια έχουν αποδείξει την αξία τους και πόσες ανθρώπινες ζωές έχουν σώσει. Ειδικά τα άτομα μεγάλης ηλικίας και οι ανοσοκατεσταλμένοι πρέπει να είναι προστατευμένοι διπλά», σημειώνει, για να καταλήξει υπενθυμίζοντας παράλληλα πως ο εμβολιασμός είναι μόνο ένα από τα επίπεδα προστασίας απέναντι στις ιογενείς λοιμώξεις.

«Η προστασία είναι σε πολλά επίπεδα. Η χρήση μάσκας παραμένει πολύ ισχυρός προληπτικός παράγοντας, όπως και ο αερισμός των κλειστών χώρων και η υγιεινή των χεριών».