Η τουριστική σεζόν του 2020 είχε ανοίξει με λιγότερα από 20 ημερήσια κρούσματα κορωνοϊού πανελλαδικά. Τον Αύγουστο άρχισε να χτυπάει καμπανάκι, όταν αυτά έφτασαν σε τριψήφια νούμερα, για να ακολουθήσει η καταστροφική πορεία προς το σφοδρό δεύτερο κύμα του φθινοπώρου.
Η φετινή χρονιά, κατά κοινή ομολογία, προβλέπεται να ξεκινήσει από πολύ δυσμενέστερη αφετηρία, με τους ειδικούς να εκτιμούν πως οι καθημερινές μολύνσεις θα κινούνται σε τετραψήφια νούμερα στα μέσα Μαΐου, όταν σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Υπουργού Τουρισμού η χώρα θα ανοίξει τις πόρτες της στους επισκέπτες από το εξωτερικό.
Πενήντα μέρες πριν από αυτή την ημερομηνία, οι προοπτικές είναι εξαιρετικά δυσοίωνες, με χιλιάδες κρούσματα καθημερινά, με το σύστημα υγείας να πιέζεται ασφυκτικά, με τον αριθμό των θανάτων να αυξάνεται και τις επικίνδυνες μεταλλάξεις να διασπείρονται με μεγάλη ταχύτητα.
Υπό αυτές τις συνθήκες ο οδικός χάρτης προς ένα καλοκαίρι με κάποιας μορφής κανονικότητα αποτελεί μια απαιτητική εξίσωση για δυνατούς λύτες, με πολλούς αγνώστους. Τα όπλα στη διάθεσή μας είναι η αύξηση των εμβολιασμών, το ψηφιακό διαβατήριο και η βελτίωση των καιρικών συνθηκών.
Ο γιατρός και ερευνητής στις ΗΠΑ, Dr Γιώργος Παυλάκης κατέθεσε τις δικές του εκτιμήσεις και προτάσεις, μιλώντας σε διαδικτυακή συζήτηση επιστημόνων, που διοργάνωσε η ομάδα Flotod-19 σε συνεργασία με την έκθεση 100% Hotel Show. Μεταξύ άλλων, πρότεινε τον κατ' εξαίρεση εμβολιασμό όλων των εμπλεκόμενων στην τουριστική βιομηχανία το Μάιο με την πρώτη δόση, χωρίς την πρόβλεψη εξ αρχής για κράτημα της δεύτερης δόσης, με την προσδοκία πως θα υπάρξει η επαρκής τροφοδοσία για την χορήγησή της μέσα στο καλοκαίρι. Αν περιμένουμε να έχουμε επάρκεια το καλοκαίρι, όπως εξήγησε, θα χάσουμε μέρος ή και ολόκληρη τη σεζόν.
«Μετά την 1η του Μάη π.χ. τα εμβόλια που έχει να τα δίνει σαν πρώτη δόση σε όλους, όχι μόνο στους ευπαθείς και τους ηλικιωμένους, αλλά και σε ένα κομμάτι του πληθυσμού που έρχεται σε επαφή με κοινό, σε μέσα μαζικής μεταφοράς, σε καταστήματα, στα μέρη που υπάρχει τουριστική βιομηχανία, ώστε να μπορέσει να κτίσει ένα τείχος ανοσίας που θα βοηθήσει φοβερά καθώς μπαίνει το καλοκαίρι. Και ελπίζοντας ότι το καλοκαίρι θα υπάρξει επιτέλους επάρκεια εμβολίων, οπότε θα γίνουν και οι δεύτερες δόσεις στην ώρα τους», ανέφερε και πρόσθεσε: «το προτέρημα που έχει αυτή η πρόταση είναι ότι δεν κρατάει κανένας δεύτερες δόσεις από την αρχή για τους ανθρώπους που πρέπει να τις πάρουν σε 3 και 4 εβδομάδες, αλλά σχεδόν διπλασιάζει τους ανθρώπους που μπορούν να πάρουν την πρώτη δόση, ελπίζοντας πως στις επόμενες παρτίδες θα μπορεί να υπάρξει η δεύτερη δόση που να δίνεται σε 2 ή σε 3 μήνες σε όλους».
«Βρισκόμαστε σε μια νέα επιδημία»
Ο κ. Παυλάκης τόνισε ότι ο τουρισμός ήταν το υπερόπλο που κράτησε την Ελλάδα στην προηγούμενη οικονομική κρίση και πρέπει να συνεχίσουμε να το σκεφτόμαστε ως τέτοιο και στη διάρκεια της πανδημίας. Ωστόσο, όπως είπε, τα επιδημιολογικά δεδομένα σήμερα δεν βοηθούν σε αυτή την κατεύθυνση, καθώς ο ιός αντεπιτέθηκε μέσω των μεταλλάξεων.
«Βρισκόμαστε ουσιαστικά σε μια καινούργια επιδημία. Υπό την έννοια ότι αυτό που νόμιζαν οι άνθρωποι ότι είναι μια χαρά για το προηγούμενο καλοκαίρι δεν είναι το ίδιο φέτος, γιατί ο ιός μεταδίδεται πολύ γρήγορα. Από τη μια μέρα στην άλλη μέρη σαν την Κρήτη που δεν είχαν πρόβλημα, έχουν σήμερα ένα τεράστιο φούντωμα, γιατί οι άνθρωποι ήταν ανέτοιμοι και κανένας δεν τους χτύπησε το καμπανάκι και να τους πει ότι τώρα έχουμε κάτι άλλο από αυτό που ξέραμε», τόνισε.
Ο ίδιος προέβλεψε πως η σημερινή κατάσταση με τα αυξημένα κρούσματα και θανάτους θα διαρκέσει τουλάχιστον ένα μήνα ακόμη. «Η ελπίδα είναι ότι τις επόμενες εβδομάδες θα δούμε την κορύφωση. Τις επόμενες δύο εβδομάδες δυστυχώς οι θάνατοι θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν. Μπορούν κάλλιστα να γίνουν νέα ρεκόρ παντού», είπε και πρόσθεσε: «Το πρώτο καθήκον όλων είναι να σταματήσει το τρίτο κύμα. Θα σταματήσει, το ερώτημα είναι με ποιες απώλειες. Αν σταματήσει όταν καταστραφεί η Αττική, τα νοσοκομεία, η οικονομία, όταν υπάρχουν πληγές παντού από ανθρώπους που έφυγαν, δεν θα είναι και εύκολο να υπάρχει και η διάθεση για το καλοκαίρι και να πούμε ανοίγουμε και σας περιμένουμε για τον τουρισμό».
Σοφή διαχείριση εμβολίων και μαζικά τεστ
Σε αυτό το πλαίσιο διερωτήθηκε «πώς θα ανοίξει η σεζόν στις 14 του Μάη αν δεν έχει εμβολιαστεί κανένας στον τουριστικό κλάδο», τονίζοντας πως «αν η Ελλάδα αργήσει, αυτοί που κινούν τα νήματα του παγκόσμιου τουρισμού θα είναι διστακτικοί για το τι κομμάτι της πίτας θα αφιερώσουν και στην Ελλάδα».
Με τον τρόπο αυτό θα μπορέσει η χώρα μας να αξιοποιήσει το συγκριτικό της πλεονέκτημα απέναντι στους ανταγωνιστές της όπως για παράδειγμα η Τουρκία, η οποία «έχει αδιαφάνεια, λέει ψέματα και δεν την εμπιστεύεται κανένας».
Ο εμβολιασμός στον τουριστικό τομέα κατά τον ίδιο πρέπει να συνδυαστεί με την αναγκαιότητα μαζικών τεστ, καθώς ο εμβολιασμός από μόνος του δεν μπορεί να εκλαμβάνεται ως η τελική λύση. Τα τεστ, ως μια παράλληλη λύση, θα κόβει τις αποτυχίες όσων έχουν εμβολιαστεί αλλά δεν έχουν αναπτύξει καλά αντισώματα.
«Οι εμβολιασμένοι είναι φοβερή βελτίωση από τους μη εμβολιασμένους, αλλά δεν είναι η απόλυτη εγγύηση, δεν είναι πανάκεια. Γιατί μπορεί και να μολυνθούν και μερικοί να νοσήσουν και να μεταδώσουν τον ιό. Σε φοβερά μικρότερο ποσοστό, αλλά το πρόβλημα με αυτό τον ιό είναι ότι δεν χρειάζεσαι πολλούς. Χρειάζεσαι έναν υπερμεταδότη μέσα στο αεροπλάνο για να σου κάνει τη ζημιά», επεσήμανε και χαρακτήρισε τα ψηφιακά διαβατήρια ως μια μεγάλη νίκη, η οποία όμως μπορεί να αποδειχθεί Πύρρεια νίκη αν ο ιός αντεπιτεθεί.
Η Flotod-19 (Flexible Tourism Destinations) είναι μια ομάδα 10 Ελλήνων επιστημόνων διάφορων ειδικοτήτων, ορισμένοι εκ των οποίων ασχολούνται επαγγελματικά με τον τουρισμό. Στόχος της είναι η ανάδειξη των κενών σχεδιασμού και η διατύπωση προτάσεων για τη διαχείριση προορισμών σε εποχή επιδημιών.