Για τον καθηγητή Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ και επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας HERACLES, Δημοσθένη Σαρηγιάννη, η χθεσινή «έκρηξη» των κρουσμάτων κορωνοϊού στην Αττική, στη Θεσσαλονίκη και πανελλαδικά, σε μεγέθη-ρεκόρ για το 2021, δεν αποτέλεσε έκπληξη. Το προγνωστικό του μοντέλο έπεσε έξω κατά μόλις 9 κρούσματα, καθώς είχε προβλέψει για την Τρίτη 2.138 νέες μολύνσεις, με στάθμιση του αυξημένου αριθμού τεστ, έναντι των 2.147 που ανιχνεύτηκαν.
Μιλώντας στο Euro2day.gr, ο ίδιος δίνει τις εκτιμήσεις του για το επόμενο κρίσιμο διάστημα, προβλέποντας πως ο αριθμός των κρουσμάτων θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για τις επόμενες δύο μέρες, μέχρι να εμφανίσει τάση σταθεροποίησης και σταδιακής αποκλιμάκωσης από την Παρασκευή, που θα αρχίσει να φαίνεται από την ερχόμενη εβδομάδα.
Με αυτά τα δεδομένα, ο καθηγητής προτείνει τη διατήρηση των αυστηρών περιοριστικών μέτρων στην Αττική τουλάχιστον κατά μία εβδομάδα, αλλά και ταυτόχρονη επιβολή τους στη Θεσσαλονίκη το ίδιο διάστημα, προκειμένου με μια ελεγχόμενη χαλάρωσή τους από τις 7 Μαρτίου να υπάρξει αποκλιμάκωση στα μέσα του ερχόμενου μήνα.
1.100 κρούσματα στα μέσα Μαρτίου - 500 στην Αττική
Σύμφωνα με την πρόβλεψή του, ο σημερινός εβδομαδιαίος μέσος όρος κρουσμάτων στην Ελλάδα, που κινείται στην περιοχή των 1.600, αναμένεται να υποχωρήσει περίπου στα 1.100 στα μέσα Μαρτίου (με τον ίδιο αριθμό τεστ), σύμφωνα με το προγνωστικό μοντέλο, εφόσον τηρηθεί το πλαίσιο μέτρων που προτείνονται.
Στην Αττική, ο κ.Σαρηγιάννης προβλέπει πως οι νέες λοιμώξεις θα είναι μεταξύ 800 και 1.000 τις επόμενες μερικές ημέρες, αλλά δεν θα προλάβουν να αυξήσουν σημαντικά τον σημερινό εβδομαδιαίο μέσο όρο των περίπου 600 κρουσμάτων, καθώς θα σταθεροποιηθούν και θα αρχίσουν να μειώνονται στις αρχές Μαρτίου. Όλα αυτά υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει παράταση του αυστηρού lockdown και την ερχόμενη εβδομάδα και ο αριθμός των τεστ θα παραμείνει υψηλός.
«Είδα ότι η πληρότητα στις ΜΕΘ της Αττικής έφτασε χθες το βράδυ στο 89%. Νομίζω πως δεν τίθεται θέμα άρσης των μέτρων στην παρούσα φάση. Και ελπίζω να φτάσει η παράταση μιας μόνο εβδομάδας…», παρατηρεί και προσθέτει: «Μετά από αυτό, και αφού πρώτα φανεί η τάση αποκλιμάκωσης, θα μπορέσει να αρχίσει μια χαλάρωση των μέτρων, η οποία κατά τη γνώμη μου πρέπει να γίνει κλιμακωτά, πρώτα στην αγορά και μετά στα σχολεία, ιδιαίτερα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Μια τέτοια πορεία μπορεί να μειώσει τον μέσο όρο κρουσμάτων στην Αττική σε 500 στα μέσα Μαρτίου».
Η μετέπειτα εξέλιξη, στην πορεία προς την άνοιξη, θα εξαρτηθεί από τον βαθμό ανοίγματος διάφορων δραστηριοτήτων, από τη συμπεριφορά των πολιτών και από άλλους παράγοντες όπως το ποσοστό τηλεργασίας, η απολύμανση χώρων κ.ά.
Lockdown και στη Θεσσαλονίκη - Ο «άγνωστος Χ» των μεταλλάξεων
Ο κ. Σαρηγιάννης προβλέπει πως σε αντίθεση με την Αττική, που θα παρουσιάσει σταδιακή αποκλιμάκωση στον αριθμό κρουσμάτων, στη Θεσσαλονίκη θα συνεχιστεί η αυξητική τάση, σε ήπιο όμως βαθμό.
«Τα διακοσάρια που είδαμε την Τρίτη για πρώτη φορά φέτος θα συνεχίσουμε να τα βλέπουμε τις επόμενες μέρες και θα ανεβάσουν τον εβδομαδιαίο μέσο όρο περίπου στα 180 κρούσματα. Η τάση αυτή θα συνεχιστεί, αλλά θα είναι ήπια», αναφέρει για να προσθέσει: «Η επιδημιολογική εικόνα της πόλης αυτή τη στιγμή δεν δικαιολογεί ένα σκληρό lockdown. Αυτό που το δικαιολογεί, όμως, είναι ο παράγοντας των μεταλλάξεων και του βαθμού διασποράς τους στην κοινότητα».
Για τον λόγο αυτό προτείνει, παράλληλα με την παράταση μιας εβδομάδας στην Αττική, να αποφασιστούν αυξημένα περιοριστικά μέτρα και στη Θεσσαλονίκη στο ίδιο διάστημα, προκειμένου να σπάσει η αλυσίδα μετάδοσης.
Υπενθυμίζεται πως σε «βαθύ κόκκινο» βρίσκεται από την περασμένη εβδομάδα μόνο ο Δήμος Κορδελιού - Ευόσμου, όπου εντοπίζεται το κύριο cluster της επικίνδυνης νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης πανελλαδικά. Ωστόσο, όπως έχει αναδείξει με ρεπορτάζ το Euro2day.gr, η εφαρμογή του μέτρου δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική σε ένα τμήμα ενός ενιαίου αστικού συνόλου, με χιλιάδες διαδημοτικές μετακινήσεις καθημερινά.
Όπως διευκρινίζει ο καθηγητής, οι μεταλλάξεις αποτελούν σημαντικό αστάθμητο παράγοντα που δυσχεραίνει την πρόβλεψη της εξέλιξης. «Τα δείγματα αναλύονται -και ορθά γίνεται έτσι- με τη μέθοδο της παρτίδας. Μαζεύονται τα δείγματα μιας παρτίδας, εξετάζονται και βγαίνουν τα αποτελέσματα σωρευτικά. Για να κάνουμε μια ακριβή εκτίμηση, πρέπει να έχουμε την ημερομηνία που ελήφθησαν τα θετικά δείγματα. Αυτό προφανώς το γνωρίζει η Επιτροπή, αλλά δεν το έχουμε εμείς», εξηγεί.
22% μικρότερη η εφαρμογή των μέτρων
Η αύξηση των καθημερινών τεστ επιτρέπει πλέον στους επιστήμονες να έχουν μια καθαρή εικόνα της επιδημιολογικής κατάστασης στη χώρα, παρόλο που δεν ανακοινώνεται η αναλογία των ελέγχων ανά περιοχή.
«Μπορούμε επίσης να υπολογίσουμε τον ρυθμό απόδοσης των μέτρων, με δεδομένο ότι τηρούνται κατά 22% λιγότερο σε σύγκριση με το lockdown του περασμένου Μαρτίου - Απριλίου, όπως έχουμε υπολογίσει. Αν τότε γινόταν περίπου το 30% των επαφών σε σχέση με την κανονικότητα, τώρα γίνονται σχεδόν οι μισές», σημειώνει ο κ. Σαρηγιάννης και συναρτά την πορεία της διασποράς κατά τους ανοιξιάτικους μήνες από τον συνδυασμό μιας σειράς παραγόντων.
«Πλέον γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε. Το μάθημα που πρέπει να πάρουμε όλοι είναι να πάψουμε κάποια στιγμή να μιλάμε για άνοιγμα - κλείσιμο αλλά να αρχίσουμε να μιλάμε πώς θα λειτουργούμε με ασφάλεια με τις δραστηριότητες ανοιχτές. Χρειάζεται να γίνονται τεστ στους χώρους εργασίας, να αυξήσουμε τα ποσοστά τηλεργασίας και την εφαρμογή της στην πράξη, να προχωρήσουμε σε απολύμανση του αέρα στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, στην εστίαση και στο εμπόριο και όλα αυτά σε συνδυασμό με αυξημένο ρυθμό εμβολιασμών», καταλήγει.