Ένα μήνα μετά την επιβολή απαγόρευσης επισκέψεων σε προσκυνητές, η Αθωνική Πολιτεία διανύει μια περίοδο ύφεσης της πανδημίας, με λιγοστά κρούσματα και μικρό αριθμό μοναχών που νοσούν από κορωνοϊό.
Η περίοδος έξαρσης που προηγήθηκε το φθινόπωρο, η οποία στοίχισε την ζωή σε 2 μοναχούς και τη διακομιδή πολλών ακόμη στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης και της Χαλκιδικής, φόβισε τους μοναχούς που εγκαταβιούν στις Μονές, Σκήτες και Κελιά του Αγίου Όρους, οι οποίοι τηρούν τώρα με θρησκευτική ευλάβεια τα μέτρα προστασίας και περιορισμού της διασποράς του ιού.
Δεκάδες έλεγχοι γίνονται καθημερινά στις πύλες εισόδου, σε εργαζόμενους και κρατικούς λειτουργούς πριν από την είσοδό τους στο Άγιον Όρος, ενώ με μέριμνα της Πολιτικής Διοίκησης, του Κέντρου Υγείας Καρυών και της Ιεράς Κοινότητας έχουν διανεμηθεί rapid test και στις ίδιες τις Μονές, προκειμένου αυτά να γίνονται επί τόπου και να μη χρειάζονται μετακινήσεις σε περίπτωση που κάποιος εμφανίσει συμπτώματα.
Μάλιστα, ορισμένες από τις 20 Μονές εκτιμάται πως αποτελούν σήμερα τις πρώτες κοινότητες στον ελλαδικό χώρο, όπου έχει ήδη επιτευχθεί ανοσία της αγέλης, καθώς έχει προσβληθεί από τον ιό και έχει αναρρώσει σχεδόν το σύνολο των μοναχών που εγκαταβιούν σε αυτές. «Οι μοναχοί σε αυτές τις Μονές ίσως δεν χρειαστεί καν να κάνουν το εμβόλιο», λέει χαρακτηριστικά στο Euro2day.gr ο πολιτικός διοικητής του Αγίου Όρους, Αθανάσιος Μαρτίνος.
Ο ίδιος βρίσκεται σε συνεχή επαφή με το Κέντρο Υγείας Καρυών και τις Μονές, προκειμένου να ενημερώνεται ανά πάσα στιγμή για την κατάσταση που επικρατεί, ενώ λαμβάνει καθημερινές αναφορές για τα αποτελέσματα των rapid tests που γίνονται στις τρεις πύλες εισόδου του Αγίου Όρους, στα λιμάνια της Ουρανούπολης, της Τρυπητής και της Ιερισσού.
«Μπορεί να μην μπαίνουν προσκυνητές, αλλά εισέρχονται καθημερινά εργαζόμενοι, οδηγοί φορτηγών και δημόσιοι υπάλληλοι –αστυνομικοί, πυροσβέστες, λιμενικοί- καθώς και στα πληρώματα των πλοίων που κάνουν τα δρομολόγια. Υπάρχουν μέρες που εισέρχονται ως και 80 άνθρωποι. Σε όλους αυτούς γίνονται έλεγχοι και η είσοδος επιτρέπεται μόνο με αρνητικό τεστ», επισημαίνει ο κ. Μαρτίνος και προσθέτει: «Έχουμε εφοδιάσει και τις ίδιες τις Μονές με rapid test ώστε να μη γίνονται μετακινήσεις αν προκύψει κάποιο ύποπτο κρούσμα. Κάθε μονή έχει τουλάχιστον ένα μοναχό, που υπήρξε γιατρός ή νοσηλευτής και έχει τις γνώσεις ώστε να κάνει το τεστ. Σε περίπτωση που χρειαστεί, μεταβαίνει επί τόπου γιατρός του Κέντρου Υγείας, ενώ όταν κρίνεται απαραίτητο γίνεται και μοριακός έλεγχος».
Σχεδόν στα μισά από τα 20 μοναστήρια έχουν καταγραφεί κρούσματα κορωνοϊού. Πέντε απ΄ αυτά –Κωνσταμονίτου, Γρηγορίου, Ζωγράφου, Δοχειαρίου, Καρακάλου- βρέθηκαν στο επίκεντρο ευρείας διασποράς, με δεκάδες λοιμώξεις μεταξύ των μοναχών, πολλοί εκ των οποίων χρειάστηκε να διακομιστούν στα νοσοκομεία και ορισμένοι να διασωληνωθούν.
Στις 5 Δεκεμβρίου καταγράφηκε η πρώτη απώλεια, του γέροντα Γαλακτίωνα από τη Μονή Κωνσταμονίτου. Ο 76χρονος μοναχός κατέληξε στη διαδρομή από το Άγιο Όρος προς νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης. Την περασμένη Δευτέρα έφυγε από τη ζωή και δεύτερος μοναχός, ο πατήρ Πανάρετος της Μονής Γρηγορίου, μετά από πολυήμερη μάχη στην εντατική μονάδα του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, σκορπώντας για δεύτερη φορά θλίψη στην Αθωνική Πολιτεία.
Ο μοναχός Πανάρετος Γρηγοριάτης που ... Δευτέρα στην εντατική του ΑΧΕΠΑ
Οι αποστάσεις μεταξύ των Μονών και των άλλων κοινοβίων είναι πολύ μεγάλες και οι μετακινήσεις από Μονή σε Μονή έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο τις τελευταίες εβδομάδες. Το προηγούμενο διάστημα, οι επισκέψεις αντιπροσωπειών προκειμένου να παραστούν σε πανηγύρεις και άλλες εκδηλώσεις εκτιμάται πως έπαιξαν ρόλο στη μετάδοση του ιού. Σε ορισμένες πανηγύρεις, που έγιναν πριν από την επιβολή lockdown, παρέστη και μεγάλος αριθμός πιστών που επισκέφθηκαν τις Μονές, από την Ελλάδα και βαλκανικές χώρες. Η ύπαρξη έστω και ενός κρούσματος σε μοναχό ή προσκυνητή μπορεί να προκαλέσει μεγάλη διασπορά μεταξύ των μοναχών σε κάποιο μοναστήρι, καθώς πρόκειται για κλειστές δομές, με συγχρωτισμό των εγκαταβιούντων στις λειτουργίες, στο τραπέζι και στις καθημερινές εργασίες.
Σήμερα, σύμφωνα με τον κ. Μαρτίνο, το φαινόμενο βρίσκεται σε σαφή ύφεση. Νοσηλεύονται δύο μοναχοί στο 424 Στρατιωτικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, ενώ ορισμένοι ακόμη βρίσκονται σε καραντίνα, φιλοξενούμενοι σε κονάκια στη Θεσσαλονίκη, προκειμένου να έχουν άμεση πρόσβαση σε νοσοκομείο αν χρειαστεί.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr από πηγές στο εσωτερικό του Αγίου Όρους, τα συνολικά κρούσματα που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα ξεπερνούν τα 200, περίπου στο 1/10 του συνόλου των 2.200 μοναχών που εγκαταβιούν στις Μονές, Σκήτες και Κελιά. Ορισμένες Μονές όπως η Σίμωνος Πέτρας, το Βατοπέδι, η Ιβήρων και το Χιλανδάρι δεν έχουν κανένα κρούσμα και με πρωτοβουλία των ηγουμένων τους τηρούν αυστηρότερα μέτρα.
Στη Μονή Βατοπεδίου, όπου βρίσκονται σε εξέλιξη μεγάλης έκτασης έργα, αυτά έχουν ανασταλεί μερικώς και όσοι από τους 300 εργάτες έχουν αποχωρήσει δεν έχουν επιστρέψει. Η ίδια Μονή δεν συμμετέχει με αυτοπρόσωπη παρουσία εκπροσώπου της στις συνεδριάσεις της Ιεράς Κοινότητας.