Τα λάθη που οδήγησαν την Κοζάνη στο λουκέτο

Ο Πάρις Κουκουλόπουλος είναι ο μακροβιότερος μέχρι σήμερα δήμαρχος Κοζάνης, με θητεία 19 ολόκληρων ετών πριν κατέλθει στην κεντρική πολιτική σκηνή ως βουλευτής και στη συνέχεια υφυπουργός Εσωτερικών. Σήμερα είναι μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του Κινήματος Αλλαγής. Γνωρίζει όσο λίγοι την περιοχή που το τελευταίο διάστημα βρίσκεται στο επίκεντρο του πανελλαδικού ενδιαφέροντος σε ό,τι αφορά την πανδημία του κορωνοϊού και η γνώμη του έχει βαρύνουσα σημασία.

Του ζητήσαμε να ερμηνεύσει το «παράδοξο της Κοζάνης», η οποία μπήκε πρώτη σε lockdown σε ολόκληρη τη χώρα και 65 μέρες μετά όχι μόνο δεν βλέπει βελτίωση, αλλά δραματική επιδείνωση. Τι πήγε στραβά και οδήγησε χθες στην επιβολή μέτρων «τύπου Δυτικής Αττικής», που γονατίζουν την τοπική οικονομία και τι έπρεπε να έχει γίνει νωρίτερα;

Ο ίδιος εντοπίζει το πρόβλημα στους χώρους μαζικής συνάθροισης πολιτών και εργαζομένων. Στην Κοζάνη, ενεργειακή «καρδιά» της χώρας, αυτοί είναι κυρίως τα εργοστάσια της ΔΕΗ, το τεράστιο εργοτάξιο για την κατασκευή της μονάδας Πτολεμαϊδα ΙV με 1.200 εργαζόμενους, καθώς και οι λαϊκές αγορές Κοζάνης και Πτολεμαϊδας.

«Έπρεπε να ελεγχθεί η κατάσταση στα εργοστάσια και στο εργοτάξιο της Πτολεμαϊδας. Εκεί έπρεπε να έχουν γίνει μαζικά τεστ. Δεν είναι τυχαίο ότι η διασπορά εντοπίζεται κυρίως στην Πτολεμαϊδα», λέει και προσθέτει: «Το ίδιο έπρεπε να έχει γίνει και στις λαϊκές αγορές των δύο μεγάλων πόλεων. Η λαϊκή της Κοζάνης έχει γύρω στους 110 πάγκους, δηλαδή πάνω από 220 πωλητές και της Πτολεμαϊδας πάνω από 140 άτομα σε 70 πάγκους. Πολλοί έρχονται από τους γύρω νομούς για να πουλήσουν τα προϊόντα τους. Ένας – δύο να είναι θετικοί αρκεί για να γίνει η διασπορά. Έρχονται τώρα μετά από δύο και πλέον μήνες να απαγορεύσουν τις λαϊκές και να επιβάλλουν αρνητικό τεστ στους πωλητές για να ξαναδουλέψουν. Αυτό έπρεπε να έχει γίνει πολύ νωρίτερα για να μη φτάσουμε ως εδώ. Να μη χρειαστεί να μπει λουκέτο σε όλη την αγορά».

Ο κ. Κουκουλόπουλος θεωρεί πως η διασπορά ξεκίνησε από την πόλη της Κοζάνης και από τα Πανεπιστήμια, που έχουν πολλά εργαστήρια και συγκέντρωσαν από την αρχή μεγάλο αριθμό φοιτητών. Στη συνέχεια το πρόβλημα μεταφέρθηκε στις περιοχές που συνορεύουν με γειτονικούς νομούς, όπως το Βόιο και η Πτολεμαϊδα. Η κινητικότητα πολιτών μεταξύ των Περιφερειακών Ενοτήτων που ήταν τότε «κόκκινες» μετέφερε τη διασπορά στην Κοζάνη. Αυτό σε συνδυασμό με την απουσία ελέγχων σε εργασιακούς χώρους με μεγάλη συνάθροιση έφτασε το νομό στο απροχώρητο.

Ο Πάρις Κουκουλόπουλος

Ο απόηχος και οι αντιδράσεις

Στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Μακεδονίας, που έγινε μέσω τηλεδιάσκεψης το βράδυ της Παρασκευής, το κλίμα ήταν βαρύ και φορτισμένο. Μέλη του οργάνου έκαναν λόγο για απόφαση «ταφόπλακα» για την περιοχή. Κάποιοι δήλωναν αιφνιδιασμένοι, λέγοντας πως από τη σύσκεψη με τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοϊδη, που είχε γίνει 24 ώρες νωρίτερα στην Κοζάνη, είχε διαφανεί πως η περιοχή θα γλίτωνε -προς το παρόν- τα πιο αυστηρά μέτρα. Είχαν ερμηνεύσει την επίσκεψη αυτή ως τελευταία προειδοποίηση. Άλλοι, αντίθετα, μίλησαν για αναμενόμενη απόφαση που απλά καθυστέρησε μια μέρα. Παράγοντες του νομού χαρακτηρίζουν ως άδικη την οριζόντια επιβολή σκληρών μέτρων και στους πέντε δήμους, καθώς η μεγάλη διασπορά εντοπίζεται κυρίως σε δύο απ’ αυτούς, όπως ανέφερε και ο Νίκος Χαρδαλιάς στη διάρκεια της ανακοίνωσης των μέτρων.

Την ίδια ώρα, καταγραφόταν αύξηση της κίνησης στην αγορά της πόλης της Κοζάνης, καθώς οι πολίτες έσπευδαν να προμηθευτούν με τη μέθοδο του click away προϊόντα από τα καταστήματα, που έκλεισαν από σήμερα μέχρι τα Χριστούγεννα, ενώ αυξημένη ήταν η προσέλευση και στα σούπερ μάρκετ, παρόλο που αυτά θα παραμένουν ανοιχτά μέχρι νωρίς το απόγευμα.

Κοινή συνισταμένη των τοποθετήσεων αιρετών και εκπροσώπων φορέων του νομού είναι πως οι κυβερνητικές αποφάσεις θα πρέπει να συνοδευτούν από αντίμετρα, που θα αντισταθμίζουν έστω ένα μέρος από τις απώλειες στην αγορά. Έντονα αντέδρασε ο Εμπορικός Σύλλογος και οι παραγωγοί λαϊκών αγορών, που μίλησαν για οικονομική καταστροφή, ενώ το Σωματείο Ιδιωτικών Υπαλλήλων και το Συνδικάτο Οικοδόμων με ανακοίνωσή τους ζήτησαν την άμεση λήψη μέτρων για την προστασία των εργαζόμενων.

Οι αμείλικτοι αριθμοί που οδήγησαν στο σκληρό lockdown

Ο νομός Κοζάνης μετρά τον Δεκέμβριο σχεδόν διπλάσιο αριθμό ημερήσιων κρουσμάτων σε σχέση με το Νοέμβριο, παρά το lockdown που έχει επιβληθεί ήδη από τις 16 Οκτωβρίου. Στις 18 μέρες του Δεκεμβρίου τα συνολικά κρούσματα έφτασαν τα 743 (μέσος όρος 41,2 ανά ημέρα), σημαντικά περισσότερα από τον συνολικό αριθμό των 670 κρουσμάτων ολόκληρου του Νοεμβρίου (22,3 ανά ημέρα κατά μέσο όρο). Τον Οκτώβριο ο νομός είχε 570 κρούσματα (16,4 ανά ημέρα). Τα δεδομένα που οδήγησαν στην απόφαση, έπειτα από την ομόφωνη εισήγηση της Επιτροπής των ειδικών, είναι αμείλικτα:

Ο δείκτης κρουσμάτων 7 ημερών ανά 100.000 κατοίκους, από 25,2% που ήταν την περασμένη εβδομάδα σκαρφάλωσε αυτή την εβδομάδα στο 31,3%, σε απόλυτη αντιδιαστολή με ό,τι συμβαίνει στις υπόλοιπες 73 Περιφερειακές Ενότητες της χώρα, όπως είπε ο κ.Χαρδαλιάς. Υπάρχουν σήμερα 397 ενεργά κρούσματα, εκ των οποίων τα 81 νοσηλεύονται, με μέσο όρο ηλικίας 53,24 έτη. Από την ιχνηλάτηση των επαφών προέκυψαν 816 στενές επαφές υψηλού ρίσκου, οι οποίες βρίσκονται σε κατ' οίκον περιορισμό.

Μεγαλύτερη επιβάρυνση, αναλογικά με τον πληθυσμό, έχουν οι Δήμοι Εορδαίας και Βοϊου, με 134 και 43 κρούσματα αντίστοιχα, και δευτερευόντως ο κεντρικός Δήμος Κοζάνης με 199, ενώ οι δήμοι Σερβίων και Βελβεντού έχουν 15 και 6 αντίστοιχα.

«Δεν μας είχαν προετοιμάσει για τέτοιου είδους μέτρα. Χρειάζεται να ληφθούν αντίμετρα για την στήριξη της αγοράς, αλλά και της υγείας της περιοχής», σχολίασε στο Euro2day.gr ο δήμαρχος Βελβεντού, Μανώλης Στεργίου.

Ο Μανώλης Στεργίου

Αιτιολογώντας την λήψη οριζόντιων μέτρων για ολόκληρο το νομό, και όχι εστιασμένων σε συγκεκριμένες περιοχές με μεγάλο ιικό φορτίο, ο κ.Χαρδαλιάς είπε πως το 72,2% των κρουσμάτων και των στενών επαφών τους συνδέονται με μετακινήσεις και επισκέψεις μεταξύ των δήμων, όπως προέκυψε από την ιχνηλάτηση. Ο ίδιος επεσήμανε πως τα μαζικά rapid tests, καθώς και η καθετοποιημένη σε βάθος ιχνηλάτηση των κρουσμάτων και των επαφών τους, θα εστιαστεί περισσότερο στους Δήμους Βοϊου και Εορδαίας.

Το 81,23% των ενεργών κρουσμάτων στο νομό έχουν κύρια (46,9%) ή δευτερεύοντα (34,32%) συμπτώματα. Το 14,57% είναι συνταξιούχοι, το 10,12% ιδιωτικοί υπάλληλοι και το 10,10% αυτοαπασχολούμενοι που σχετίζονται με το πλανόδιο εμπόριο.

Στην Κοζάνη μεταβαίνει κλιμάκιο, αποτελούμενο από στελέχη του ΕΟΔΥ, της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και της Διεύθυνσης Υγείας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.