Με τίτλο «Ελλάδα, το σισύφειο χρέος», ο Ζαν Κατρεμέρ αναφέρεται στην εφημερίδα Liberation, ενόψει της σημερινής συνεδρίασης του Eurogroup, στην ένταση που προκαλούν οι συνεχείς απαιτήσεις για λιτότητα και τα μη ρεαλιστικά σενάρια αποπληρωμής του χρέους.

Η Ελλάδα είναι τα «Ατίθασα Νιάτα» της ευρωζώνης: επεισόδια, ο λογαριασμός έχει χαθεί, πρόσωπα σε αφθονία, προδοσίες και πάθη κατ' επανάληψιν και επ' αόριστον, που καταφέρνουν να κόβουν την ανάσα λαών, κρατών και αγορών. Τα ίδια ζητήματα από το 2010: η χώρα θα πτωχεύσει; Το Grexit έρχεται στις αρχές της άνοιξης; Η λιτότητα είναι το μοναδικό μέλλον των Ελλήνων; Εδώ και επτά χρόνια, η ευρωζώνη είναι παγιδευμένη σε αυτήν την κρίση, την έξοδο από την οποία δεν βλέπει κανείς και το πολιτικό της κόστος για την ευρωπαϊκή ιδέα είναι όλο και υψηλότερο.

Πήρε καιρό στην ευρωζώνη να κατανοήσει ότι το κοκτέιλ των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων -με στόχο την επανεκκίνηση της οικονομίας- και οι δημοσιονομικές περικοπές -αναγκαίες για την προσαρμογή του τρόπου ζωής της χώρας στις δυνατότητές της- δεν λειτουργούσαν στην Ελλάδα. Σε μεγάλο ποσοστό, διότι η ίδια υποτίμησε τη σοβαρότητα της κατάστασής της και το βάθος των μεταρρυθμίσεων που έπρεπε να εφαρμόσει: παχύσαρκο και ελαττωματικό κράτος, ενδημική διαφθορά, γενικευμένη φοροδιαφυγή και οικονομικές δομές που αντιστοιχούν σε κράτος που βγαίνει από κομμουνιστικό καθεστώς. Ετσι, η απαίτηση για κακοσταθμισμένες και ελλιπώς εφαρμοσμένες μεταρρυθμίσεις, σκληρές δημοσιονομικές περικοπές και υποτίμηση των υφεσιακών συνεπειών έφθασαν στη μείωση κατά 27% του ΑΕΠ της Ελλάδας από το 2010.

Στις Βρυξέλλες η εκτίμηση είναι ωστόσο ότι η ελληνική οικονομία περίπου λειτουργεί και ότι θα μπορούσε να γνωρίσει ισχυρή ανάπτυξη το 2017 και το 2018. Ομως οι εσωτερικές και εξωτερικές μεταβλητές είναι τέτοιες που οι προβλέψεις μας δεν υπήρξαν ποτέ σωστές για τη χώρα αυτή», παραδέχεται υψηλόβαθμος Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Τα πικρά φάρμακα που έχουν χορηγηθεί μέχρι στιγμής και χωρίς αποτέλεσμα στην Ελλάδα τροφοδοτούν τον ευρωσκεπτικισμό στην Ευρωπαϊκή Ενωση και η Κομισιόν το γνωρίζει, προειδοποιεί ο αρθρογράφος, ανταποκριτής της Liberation στις Βρυξέλλες, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο.

Ο Ευρωπαίος επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί ζήτησε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα από την ευρωζώνη «να επιτρέψει στον ελληνικό λαό να δει φως στην άκρη του τούνελ». Αλλά πώς; Η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας δεν εξαρτάται μόνο από την ίδια τη χώρα, ώστε να επιτραπεί η μείωση του ποσοστού του χρέους, πράγμα που θα πυροδοτούσε έναν «ενάρετο κύκλο» υπό τον όρο ότι το ελληνικό κράτος θα συνεχίσει να ζει λιτά. Μία άλλη λύση θα ήταν η αναδιάρθρωση του χρέους, με στόχο τη μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος που ζητούν οι Ελληνες.

Κακός μπάτσος

... Ομως ελάφρυνση του χρέους δεν σημαίνει διαγραφή: σημαίνει κυρίως επιμήκυνση της αποπληρωμής και δεν αγγίζει απώλειες και κέρδη των οφειλόμενων ποσών. Αυτό θα κόστιζε αρκετά: για παράδειγμα, η Γαλλία θα έπρεπε να σβήσει 22% δανείων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, τονίζεται στις Βρυξέλλες. Στην πραγματικότητα, κανείς δεν θέλει την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, αλλά όλοι αφήνουν τη Γερμανία να παίζει τον «κακό μπάτσο». Εκ των πραγμάτων, οι λαϊκιστές κερδίζουν σε όλα τα σημεία: «Είτε η ευρωζώνη είναι απάνθρωπη, είτε βάζει τους Γάλλους ή τους Γερμανούς πολίτες να πληρώνουν για τους Ελληνες», δηλώνει υψηλόβαθμος Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Ειδικά στη Γερμανία, το θέμα είναι εκρηκτικό λίγους μήνες πριν από τις εκλογές: «Ακόμη και ο Μάρτιν Σουλτς δεν προτείνει αναδιάρθρωση, διότι γνωρίζει ότι η εκλογική του βάση δεν θα τον ακολουθήσει», σχολιάζεται σε κύκλους του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών. Από εκεί προκύπτει η σκληρή στάση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που θεωρεί ότι μία αναδιάρθρωση θα υποχρέωνε την Ελλάδα «να εγκαταλείψει την Ενωση», αφού «κανένα μέλος της νομισματικής ένωσης δεν μπορεί να είναι υπεύθυνο για το χρέος άλλων χωρών». Κυρίως, επισημαίνεται από το Βερολίνο, «ποιος μας εγγυάται ότι η Ελλάδα δεν θα ξαναρχίσει να χρεώνεται εάν σβήσουμε ό,τι οφείλει; Και για ποιον λόγο οι άλλες χώρες δεν θα μας ζητήσουν το ίδιο;». Ή διαφορετικά, η ευρωζώνη έχει πιαστεί σε παγίδα. Ο,τι και να κάνει, παίρνει ένα πολιτικό ρίσκο και οι δημαγωγοί κερδίζουν σε όλα τα επίπεδα.