Για την παραίτηση του συντηρητικού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι πιέζει η σοσιαλιστική αντιπολίτευση στην Ισπανία, την ώρα που το σκάνδαλο διαφθοράς κλυδωνίζει την κυβέρνησή του. Μάλιστα, ανακοίνωσε ότι θα καταθέσει πρόταση μομφής, εάν ο ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος δεν δώσει άμεσα εξηγήσεις ενώπιον του ισπανικού κοινοβουλίου.

Το κόμμα του Ραχόι, που διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, επί μήνες απορρίπτει την απαίτηση των Σοσιαλιστών να παρουσιάσει την άποψή του ο πρωθυπουργός στους βουλευτές.

Ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών Αλφρέδο Πέρεθ Ρουμπαλκάμπα παραδέχθηκε ότι η αντιπολίτευση δεν έχει μεν τη δυνατότητα να κερδίσει μία ψηφοφορία για πρόταση μομφής, αλλά η κίνηση αυτή υπακούει περισσότερο στην αρχή της πολιτικής «αξιοπρέπειας», αλλά παράλληλα αποτελεί και μία προσπάθεια να απαντήσει επιτέλους ο Ραχόι στα ερωτήματα που σχετίζονται με το σκάνδαλο.

Οι Σοσιαλιστές διαπραγματεύονται με άλλους σχηματισμούς της αντιπολίτευσης για την κατάρτιση μίας κοινής στρατηγικής που θα αποβλέπει στην απομάκρυνση του Ραχόι, ιδίως μετά τις δηλώσεις του πρώην ταμία του ΡΡ Λουίς Μπάρθενας στον ανακριτή πως είχε παραδώσει προσωπικά στον νυν πρωθυπουργό και την ΓΓ του Λαϊκού Κόμματος Ντολόρες ντε Κοσπέδαλ, φακέλους με 45.000 ευρώ σε μετρητά το 2009 και το 2010.

Οι Ραχόι και ντε Κοσπέδαλ αρνήθηκαν τις αιτιάσεις του Μπάρθενας, με τη ΓΓ να τις καταγγέλλει ως «ψεύδη», ενώ από την πλευρά του ο πρωθυπουργός χθες διευκρίνισε πως δεν σκοπεύει να παραιτηθεί. «Θα ολοκληρώσω τη θητεία για την οποία με εξέλεξαν οι Ισπανοί», διεμήνυσε ο Ραχόι.

Η στάση του Ραχόι απέναντι στο σκάνδαλο τροφοδοτεί για καιρό την πολιτική συζήτηση στη χώρα, η οποία όμως καταλήγει, από όπου κι εάν προέρχονται τα διάφορα επιχειρήματα, στο ενιαίο συμπέρασμα ότι «σε αυτή τη χώρα ουδείς παραιτείται».

«Στην Ισπανία παραιτούμαστε πιο δύσκολα από άλλες χώρες», συμπεραίνει ο Χεσούς Λιθκάνο, πρόεδρος του ισπανικού κλιμακίου της Διεθνούς Διαφάνειας. «Η παραίτηση ερμηνεύεται στη χώρα ως δείγμα πολιτικής αδυναμίας. Στην ουσία δεν υπάρχουν ανάλογα παραδείγματα» από το 1978 και την παλινόρθωση της δημοκρατίας, υπογραμμίζει κι ο Φεράν Ρεκέχο, καθηγητής του Πανεπιστημίου Πομπέου Φάμπρα της Βαρκελώνης. «Αυτό εξηγείται από την έλλειψη δημοκρατικής παράδοσης στην Ισπανία», κατέληξε.

Εκτός όμως από τη «νεότητα» της ισπανικής δημοκρατίας και η «καθολική της κουλτούρα» είναι ένας από τους παράγοντες που εξηγεί την σπανιότητα των παραιτήσεων πολιτικών προσώπων, προσθέτει ο καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης Φερνάνδο Βαλιεσπίν: «στις προτεσταντικές κουλτούρες η ευθύνη αναλαμβάνεται πολύ πιο φυσικά απ’ ότι στην Ισπανία, όπου το να παραδεχθείς την ευθύνη που φέρεις ισοδυναμεί με το να παραδέχεσαι την ενοχή σου», τόνισε.

Βεβαίως, αναλυτές ευελπιστούν πως η κρίση και η συσσώρευση των σκανδάλων διαφθοράς θα συμβάλλουν στην αλλαγή αυτής της τάσης: όπως υπογραμμίζει ο Λιθκάνο, «η νοοτροπία έχει αλλάξει. Σήμερα είμαστε λιγότερο ανεκτικοί και πιστεύω πως αυτό θα φανεί στην κάλπη».