Οι μονάδες φυσικού αερίου των ανεξάρτητων παραγωγών δεν στερούν έργο από τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ. Αντίθετα συμβάλλουν στην ομαλή ηλεκτροδότηση του δικτύου και στη μείωση των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και ελαχιστοποιούν τις εισαγωγές.

Την απάντηση αυτή δίνει ο Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Παραγωγών στον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ Αρθούρο Ζερβό, ο οποίος σε πρόσφατες τοποθετήσεις του επιδίωξε να δαιμονοποιήσει τις μονάδες φυσικού αερίου των ιδιωτών, ως υπεύθυνες για οικονομικές επιβαρύνσεις της ΔΕΗ λόγω του Μηχανισμού Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους και για αφαίρεση έργου από τις μονάδες λιγνίτη.

Ειδικότερα για τη σχέση λιγνιτικών και μονάδων φυσικού αερίου, ο ΕΣΑΗ σε επιστολή του, που υπογράφει ο πρόεδρός του Αναστάσιος Καλλιτσάντσης, επισημαίνει ότι με βάση τα συγκριτικά στοιχεία λειτουργίας της αγοράς για τα έτη 2010 και 2012 προκύπτει ότι η συμπεριφορά και το προφίλ λειτουργίας των λιγνιτικών σταθμών ελάχιστα μεταβλήθηκαν.

Η συνολική παραγωγή των λιγνιτικών μονάδων το 9μηνο του 2010 ήταν 21.258 GWh και το αντίστοιχο 9μηνο του 2012 ήταν 20.999 GWh. Δηλαδή η μείωση της λιγνιτικής παραγωγής ήταν μόνο 1,2% όταν στο ίδιο χρονικό διάστημα η μείωση της συνολικής ζήτησης ήταν 3,4% (39.930 GWh το 9μηνο 2010 και 38.575 GWh το 9μηνο του 2012).

Η σύγκριση μεταξύ των δύο 9μηνών, γίνεται επειδή το 2010 λειτουργούσε μόνο 1 ιδιωτική μονάδα συνδυασμένου κύκλου και το 2012 λειτουργούν 5 μονάδες.

Συνεπώς τονίζει ο ο ΕΣΑΗ, καμία εκτόπιση της λιγνιτικής παραγωγής δεν έχει προκαλέσει η είσοδος των νέων αξιόπιστων και αποδοτικών μονάδων φυσικού αερίου στο ηλεκτρικό σύστημα κατά την τελευταία διετία.

Η πραγματικότητα δείχνει ότι το μόνο που επηρεάσθηκε, είναι οι καθαρές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες μειώθηκαν κατά 65,9% το 9μηνο του 2012 σε σύγκριση με το 9μηνο του 2010.

Αυτό δηλαδή που πέτυχε η λειτουργία των νέων Μονάδων φυσικού αερίου είναι η σημαντική μείωση της εξάρτησης της χώρας μας από τις εισαγωγές ηλεκτρισμού, άρα και η βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου με παράλληλη δημιουργία θέσεων εργασίας στη χώρα μας.

Επιπλέον, στην επιστολή του ο ΕΣΑΗ παραπέμπει σε τοποθετήσεις του επικεφαλής της ΔΕΗ, σύμφωνα με τις οποίες η λειτουργία μονάδων φυσικού αερίου, στο επίπεδο των 13.000 GWh ετησίως, είναι απόλυτα απαραίτητη για τις ανάγκες της χώρας, είτε με μηχανισμό ανάκτησης μεταβλητού κόστους, είτε χωρίς αυτόν.

Για το επίμαχο θέμα του προσωρινού Μηχανισμού Μεταβλητού Κόστους, ο ΕΣΑΗ τονίζει ότι με αυτόν επιχειρείται να αντιμετωπιστούν στρεβλώσεις της αγοράς η οποία μόνο τύποις είναι απελευθερωμένη.

Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία που αναπτύσσει ο Σύνδεσμος, ο μηχανισμός αυτός κρίθηκε απαραίτητος, προκειμένου να διασφαλιστεί η λειτουργία των εγχώριων ανεξάρτητων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, οι εταιρείες των οποίων χρησιμοποιούν ως μοναδικό καύσιμο το φυσικό αέριο και δεν έχουν πρόσβαση σε φθηνούς πόρους που χρησιμοποιεί η ΔΕΗ, όπως οι λιγνίτες και τα νερά.

«Εφόσον δεν έχει επιλυθεί ακόμα το θεμελιώδες αυτό ζήτημα, η αγορά ηλεκτρισμού παραμένει στην ουσία της μονοπωλιακή ασχέτως εάν έχει νομοθετικά θεσπιστεί η απελευθέρωση της ήδη από το 1999!» αναφέρει η επιστολή και συνεχίζει:

«Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η πρόσβαση τρίτων στις φθηνές πηγές παραγωγής ηλεκτρισμού αποτελεί και νομικά δεσμευτική υποχρέωση της χώρας από τον Αύγουστο 2010 με το Πρώτο Επικαιροποιημένο Πρόγραμμα του Μνημονίου Συνεννόησης ανάμεσα σε Ελλάδα και ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ.

Ο ΕΣΑΗ αναγνωρίζει ότι η υλοποίηση αυτής της αναδιάρθρωσης είναι διαδικασία πολύπλοκη, χρονοβόρα και μπορεί να λάβει χώρα όταν το οικονομικό περιβάλλον είναι ευοίωνο για τέτοιες αλλαγές. Για το λόγο αυτό ο ΕΣΑΗ συμφώνησε στην υιοθέτηση μεταβατικών ρυθμιστικών μηχανισμών έως ότου γίνει πράξη η πρωτογενής πρόσβαση τρίτων σε λιγνίτη-νερά και συνεπώς η ανάπτυξη πραγματικού ανταγωνισμού στην αγορά.
 
Αποτελεί λοιπόν επικίνδυνη στρατηγική τόσο για τη χώρα όσο και για όλους ανεξαιρέτως του συμμετέχοντες στην αγορά η επίθεση και η συστηματική συκοφάντηση των μηχανισμών αυτών, αντί να δρομολογείται άμεσα ο σχεδιασμός για την πρόσβαση τρίτων στη λιγνιτική- υδροηλεκτρική παραγωγή!»

Επίσης, με δεδομένες της ανάγκες της χώρας, η λειτουργία μονάδων φυσικού αερίου, στο επίπεδο των 13.000 GWh ετησίως, είναι απόλυτα απαραίτητη για την κάλυψή τους, είτε με μηχανισμό ανάκτησης μεταβλητού κόστους, είτε χωρίς αυτόν.

Καταληκτικά για το θέμα αυτό, ο ΕΣΑΗ επισημαίνει στην επιστολή του ότι «η πληρωμή του κόστους παραγωγής των μονάδων αυτών από τους προμηθευτές (σήμερα μοναδικός προμηθευτής στην Ελλάδα είναι η ΔΕΗ), δεν μπορεί να αποφευχθεί, ως αναγκαία για την κάλυψη των αναγκών της χώρας.

Προφανώς, αντιλαμβανόμαστε, ότι το κόστος αυτό, το θεωρείτε εξωτερικό κόστος της ΔΕΗ, όταν πληρώνεται σε μονάδες ιδιωτών, ενώ το θεωρείτε εσωτερικό κόστος της ΔΕΗ (και προφανώς δεν το υπολογίζετε στα κόστη της), όταν αυτό πληρώνεται στις λιγότερο αποδοτικές, κατά πλειοψηφία, μονάδες της ΔΕΗ.

Η πραγματικότητα είναι ότι άσχετα με το ποιος είναι ο αποδέκτης των πληρωμών, αυτό είναι ένα κόστος για τη ΔΕΗ Εμπορία, το οποίο δεν μπορεί να αποφευχθεί, και θα πρέπει να πληρώνεται στις αποδοτικότερες μονάδες ΦΑ του συστήματος, σε όποιον κι αν ανήκουν αυτές.

Εν τέλει δε, ο μηχανισμός ανάκτησης μεταβλητού κόστους, δεν αποτελεί μια αυθαίρετη στρέβλωση αλλά ρυθμιστικό μηχανισμό που δημιουργήθηκε από την ανάγκη εξισορρόπησης των υπαρχουσών στρεβλώσεων που προκύπτουν από τα ειδικά χαρακτηριστικά και την συμπεριφορά της κυρίαρχης επιχείρησης στην χονδρεμπορική και λιανική αγορά ηλεκτρισμού (υπερδεσπόζουσα θέση, αποκλειστική εκμετάλλευση μονάδων ηλεκτροπαραγωγής χαμηλού έως και μηδενικού μεταβλητού κόστους, λειτουργία της αγοράς μέσω θυγατρικών της, επιδότηση της λειτουργίας της με διάφορους τρόπους, υπερδηλώσεις λιγνιτικής παραγωγής, χρήσης υδροηλεκτρικών για τον έλεγχο των διαμορφούμενων τιμών, παροχής εφεδρειών από μη τιμολογούμενες εγχύσεις, κλπ).»