Πρόγραμμα για την αντικατάσταση όλων των 7,1 εκατ. μετρητών σε κατοικίες εμπορικά καταστήματα, γραφεία κ.λπ. με "έξυπνους μετρητές" θέτει σε εφαρμογή η ΔΕΗ, στοχεύοντας στην αλλαγή μέχρι το 2020 πάνω από 5.500.000 μετρητών.

Το ενδιαφέρον είναι ότι λόγω του μεγάλου κόστους του προγράμματος, ο προϋπολογισμός του οποίου μπορεί να ανέλθει και σε 2 δισ. ευρώ, η ΔΕΗ θα εξετάσει εναλλακτικές προτάσεις χρηματοδότησης, υλοποίησης και ενδεχομένως διαχείρισης της εφαρμογής της τεχνολογίας έξυπνων μετρητών, μέσω είτε ΣΔΙΤ είτε μικτών σχημάτων (joint venture).

Η αλλαγή των μετρητών στους καταναλωτές χαμηλής τάσης κρίνεται πλέον απαραίτητη και έπρεπε να έχει γίνει εδώ και πολλά χρόνια, καθώς μόνο έτσι μπορεί να λειτουργήσει η απελευθερωμένη αγορά προς όφελος όλων των συμμετεχόντων, δηλαδή καταναλωτών και προμηθευτών.

Με την εγκατάστασή τους, ο απλός καταναλωτής θα έχει τη δυνατότητα να προμηθεύεται ηλεκτρική ενέργεια από περισσότερους του ενός προμηθευτές (σήμερα τη δυνατότητα αυτήν την έχουν μεγάλοι καταναλωτές εμπορικοί και βιομηχανικοί), να διαμορφώνει την κατανάλωσή του ανάλογα με τα προσφερόμενα τιμολόγια ανά ωρολογιακή ζώνη, να επιτρέπει στον διαχειριστή του δικτύου να του διακόπτει με τηλεχειρισμό τη λειτουργία ηλεκτροβόρων συσκευών (κλιματιστικά) όταν η κατανάλωσή του ξεπερνά κάποια όρια κ.λπ.

Ωστόσο, πέρα από αυτά, η εγκατάσταση ευφυών συστημάτων μέτρησης είναι υποχρεωτική από την κοινοτική οδηγία 2009/72 για την αγορά ηλεκτρισμού, ώστε με αυτά ο καταναλωτής να έχει ενεργό συμμετοχή στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Μάλιστα, η οδηγία προβλέπει αξιολόγηση των ενεργειών που έχει κάνει κάθε κράτος προς την κατεύθυνση αυτή (μέχρι την 3η Σεπτεμβρίου 2012) και με βάση τη συγκεκριμένη αξιολόγηση τα κράτη-μέλη θα καταρτίσουν χρονοδιάγραμμα με στόχο τουλάχιστον το 80% των καταναλωτών να εξοπλιστεί με έξυπνους μετρητές έως το 2020.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΔΕΗ περιέγραψε ένα γενικό πλαίσιο προδιαγραφών και απαιτήσεων, καλώντας τους ενδιαφερόμενους προμηθευτές κ.ά. να καταθέσουν γενικές μη δεσμευτικές προτάσεις για τεχνολογίες μετρητών, συστήματα διαχείρισής τους και χρηματοδοτικά σχήματα.

Ας σημειωθεί ότι ήδη η ΔΕΗ εφαρμόζει πιλοτικό πρόγραμμα εγκατάστασης 160.000 έξυπνων μετρητών σε οικιακούς και επαγγελματικούς καταναλωτές, με προϋπολογισμό 48 εκατομμυρίων, το οποίο εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ (χρηματοδότηση κατά 50% από την Ε.Ε. και 50% από τη ΔΕΗ).

Οι έξυπνοι μετρητές που καλούνται να προσφέρουν οι κατασκευαστές θα πρέπει να προσφέρουν κατ’ ελάχιστον (υποχρεωτικά) τις παρακάτω υπηρεσίες:

• Πληροφορίες για την πραγματική κατανάλωση σε μηνιαία βάση.
• Ακριβείς καταμετρήσεις για τους εμπλεκομένους στις περιπτώσεις αλλαγής προμηθευτή.
• Λογαριασμούς πραγματικής κατανάλωσης.
• Προσφορές που αντανακλούν πραγματικά σχήματα κατανάλωσης.
• Ενεργειακή διαχείριση.
• Ενεργοποίηση και απενεργοποίηση παροχής.
• Έναν μετρητή για όσους παράγουν και καταναλώνουν ενέργεια.
• Πρόσβαση στις πληροφορίες κατανάλωσης έπειτα από αίτημα του πελάτη.

Επίσης, ο κατασκευαστής μπορεί να προτείνει προαιρετικές υπηρεσίες όπως:

• Συναγερμό σε περίπτωση μη προγραμματισμένης διακοπής (για τους διαχειριστές δικτύων).
• Συναγερμό σε περίπτωση υψηλής κατανάλωσης.
• Διασύνδεση με την κατοικία (διαχείριση ζήτησης μέσω διαχείρισης οικιακών συσκευών).
• Πληροφορίες για τη συνέχιση της τροφοδότησης.
• Πληροφορίες για την ποιότητα της τάσης.

Επιπλέον, η ΔΕΗ ζητά ο σχεδιασμός του συστήματος να προσφέρει στον διαχειριστή δυνατότητες όπως:

• Προηγμένη διαχείριση των φορτίων αιχμής, ώστε να αποφεύγεται υπερφόρτωση των γραμμών.
• Διαχείριση της μείωσης φορτίων είτε προγραμματισμένα είτε για έκτακτες καταστάσεις.
• Έλεγχος φορτίου στο επίπεδο κάθε πελάτη με τη χρήση τηλεχειριζόμενου διακόπτη που διακόπτει, επαυξάνει, ή περιορίζει τη ζήτησή του ανάλογα με το συμβόλαιο της παροχής του.
• Τηλεμέτρηση των μετρητικών δεδομένων, όπως τιμολογιακά στοιχεία, καμπύλη φορτίου, πολυζωνικά τιμολόγια, μέγιστη ζήτηση, λειτουργίες διάγνωσης κ.λπ.
• Πληροφόρηση των καταναλωτών για τις παρεχόμενες προς αυτούς υπηρεσίες και κατ’ επέκταση τη δυνατότητα αλλαγής προμηθευτή.
• Ανίχνευση ρευματοκλοπών και προστασία από επέμβαση στον μετρητή χωρίς εξουσιοδότηση
• Υποστήριξη της επικοινωνίας με τον καταναλωτή μέσω οθόνης πληροφοριακών στοιχείων εντός της οικίας (In house display), ώστε να παρέχεται άμεση και απευθείας πρόσβαση στον τελικό πελάτη.