Ως το καλύτερο παράδειγμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να περιγραφούν τα προβλήματα και οι προοπτικές που υπάρχουν στη χώρα μας αναφορικά με τις ξένες επενδύσεις χαρακτήρισε τον ΟΤΕ ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλός του, κ. Π. Βουρλούμης, σε εκδήλωση του Athens Business Club 2004.

Ειδικότερα, ο κ. Παναγής Βουρλούμης, αφού καλωσόρισε την πρωτοβουλία του Ελληνικού Κέντρου Επενδύσεων, τόνισε ότι ”ο ΟΤΕ δεν είναι απλώς μια μεγάλη εταιρία. Η σημασία του στην ανάπτυξη της χώρας είναι κρίσιμη και αναντικατάστατη. Έχει να παίξει στρατηγικό ρόλο”.

Ο ίδιος επισήμανε ωστόσο ότι παρά τη μεγάλη σπουδαιότητα του ΟΤΕ, πρόκειται για έναν ”ασθενή Οργανισμό”, υπογραμμίζοντας μάλιστα τις λίγες νέες επενδύσεις στην Ελλάδα και τη χαμηλή ανταγωνιστική θέση της χώρας.

Μάλιστα, ο Π. Βουρλούμης σχολίασε ότι η ιδιωτικοποίηση του ΟΤΕ έγινε μόνο ”κατ’ ευφημισμόν”, προσθέτοντας ότι ”οι 17.000 υπάλληλοι του ΟΤΕ απολαμβάνουν δημοσιοϋπαλληλικό καθεστώς, έχουν μονιμότητα, δεν μπορούν να μετακινηθούν, να τιμωρηθούν, να επιβραβευθούν, να κινητοποιηθούν”.

* Το πλήρες κείμενο της ομιλίας Βουρλούμη

Καλωσορίζω την πρωτοβουλία του Ελληνικού Κέντρου Επενδύσεων που, με τη δημιουργία του Athens Business Club, μου δίνει την ευκαιρία να σας μιλήσω με θέμα τις επενδύσεις στην Ελλάδα.

Ο ΟΤΕ ίσως είναι το καλύτερο παράδειγμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να περιγραφούν τα προβλήματα και οι προοπτικές που υπάρχουν στη χώρα μας αναφορικά με τις ξένες επενδύσεις.

Από το να κάνω μία παρουσίαση ”πωλήσεων”, που είμαι σίγουρος ότι έχετε ακούσει πολλές, θα προσπαθήσω να σας δώσω μία ρεαλιστική προσέγγιση του θέματος.

* Ο ΟΤΕ και οι θυγατρικές του συνιστούν τη μεγαλύτερη εταιρεία στην Ελλάδα με κύκλο εργασιών που ανέρχεται περίπου στο 3% του ΑΕΠ.

* Ο ΟΤΕ είναι ο πιο μεγάλος κεφαλαιουχικός επενδυτής, ή ανάμεσα στους μεγαλύτερους, με 400 εκατ. ευρώ κεφαλαιουχικών δαπανών ετησίως.

* Είναι o μεγαλύτερος επενδυτής της Ελλάδας στο εξωτερικό. Ελέγχει τις εταιρείες σταθερής τηλεφωνίας στη Ρουμανία και την Αρμενία και έχει σημαντικές επενδύσεις στη Σερβία, τη Βουλγαρία, τα Σκόπια και μέσω της COSMOTE στην Αλβανία.

* Είναι κύριος μέτοχος της COSMOTE της μεγαλύτερης και πιο επιτυχημένης εταιρείας κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα.

* Η μετοχή του ΟΤΕ είναι εισηγμένη στα χρηματιστήρια της Αθήνας, του Λονδίνου και, το πιο σημαντικό, της Νέας Υόρκης. Συνεπώς, ο ΟΤΕ οφείλει να συμμορφώνεται με τις πιο αυστηρές απαιτήσεις του νόμου Sarbanes-Oxley που έχει υιοθετήσει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ.

* Ένα σημαντικό ποστοστό του ΟΤΕ ελέγχεται από ξένους επενδυτές και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ενώ το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας ελέγχει περίπου το 37%.

Ο ΟΤΕ δεν είναι απλά μία μεγάλη εταιρεία. Η σημασία του στην ανάπτυξη της χώρας είναι κρίσιμη και αναντικατάστατη. Έχει να παίξει στρατηγικό ρόλο.

Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες κινούνται ταχύτατα προς την εγκαθίδρυση της Κοινωνίας της Πληροφορίας.

* Προς την ανάπτυξη του ευρυζωνικού δικτύου και την προσβασιμότητά του από αυξανόμενους αριθμούς ατόμων, εταιρειών και φορέων.

* Μέσω του DSL – απευθείας και μέσω παρόχων Internet

* Η ευρυζωνικότητα φέρνει επανάσταση στον τρόπο που οι πολίτες επικοινωνούν με την κεντρική διοίκηση και την τοπική αυτοδιοίκηση, τους εκπαιδευτικούς φορείς, τις υπηρεσίες υγείας, με όλες τις υπηρεσίες.

Η ευθύνη του ΟΤΕ ξεπερνά κατά πολύ τα καθήκοντά του προς τους μετόχους. Η ευρυζωνικότητα δεν είναι απλά μία επιχειρηματική ευκαιρία – είναι σημαντική στο πλαίσιο της ευρύτερης εθνικής ανάπτυξης και της διάδοσής της σε ολόκληρη τη χώρα.

Μπορεί να αναρωτηθείτε γιατί αναφέρθηκα σε όλα τα προηγούμενα. Αν νομίζετε ότι το έκανα για να κομπάσω για τη σημαντικότητα της εταιρείας, της οποίας είμαι επικεφαλής από τον Μάιο, η απάντηση είναι αρνητική.

Ο ΟΤΕ που ανέλαβα, πριν 3 μήνες, είναι ένας ”ασθενής” οργανισμός. Αναλύοντας τα πιο σημαντικά του προβλήματα, ίσως μπορούμε να κατανοήσουμε:

Γιατί οι νέες επενδύσεις στην Ελλάδα είναι τόσο λίγες.

Γιατί η ανταγωνιστική θέση της χώρας διεθνώς είναι χαμηλή και ακολουθεί καθοδική πορεία.

* Διότι η ”ασθένεια” αυτή δεν είναι προνόμιο του ΟΤΕ – παρατηρείται σε όλο το δημόσιο τομέα της χώρας.

* Αλλά κάποιος μπορεί να διερωτηθεί, τι σχέση έχει ο δημόσιος τομέας με τον ΟΤΕ. Αυτός αποτελεί ιδιωτική εταιρεία.

Λάθος.

* Ο ΟΤΕ ήταν κρατικό μονοπώλιο μέχρι το 2001. Από τότε έγινε ιδιωτική επιχείρηση, μόνο όμως κατ’ ευφημισμόν.

* Οι 17.000 υπάλληλοι του ΟΤΕ απολαμβάνουν δημοσιοϋπαλληλικό καθεστώς – έχουν μονιμότητα, δεν μπορούν να μετακινηθούν, να τιμωρηθούν, να επιβραβευθούν, να κινητοποιηθούν.

Μία εταιρεία που πρέπει να ανταγωνιστεί σ’ ένα εξαιρετικά σκληρό περιβάλλον, στην αιχμή της τεχνολογίας, αναγκάζεται να το κάνει με διπλάσιο αριθμό προσωπικού από ό,τι χρειάζεται και δε θα αναφερθώ στα προσόντα αρκετών.

* Tο εργασιακό καθεστώς δικαιολογεί την αντίληψη των συνδικάτων ότι συνδιοικούν. Γιατί να τους κατηγορούμε; Για να είμαι δίκαιος, πρέπει να ομολογήσω ότι σε γενικές γραμμές, μέχρι στιγμής έχουν ενεργήσει υπεύθυνα. Το ίδιο δεν μπορεί να ειπωθεί για έναν αριθμό πολιτικών, ευτυχώς πολύ μικρό, που ακόμη θεωρούν τον ΟΤΕ σαν πηγή ρουσφετιών και επιρροής και παρέχουν προστασία σε ανθρώπους που δε θα έπρεπε να έχουν θέση σε μία καλά οργανωμένη εταιρεία. Οι κακές συνήθειες δύσκολα ξεπερνιούνται.

* Ο ΟΤΕ είναι ιδιωτική εταιρεία αλλά για κάποιους αυτό δεν έγινε ποτέ. Ούτε είναι κρατικός οργανισμός. Έχει τα χειρότερα στοιχεία και από τους δύο τομείς.

* Θα μπορούσα να αναλύω για ώρα τους περιορισμούς, νομικούς και πραγματικούς, κάτω από τους οποίους η διοίκηση του ΟΤΕ καλείται να λειτουργήσει.

* Δεν είναι περίεργο λοιπόν ότι ο ΟΤΕ έχει αλλάξει 7 Διοικήσεις σε 9 χρόνια και 4 Οικονομικούς Διευθυντές σε 5 χρόνια.

Ποιο το αποτέλεσμα;

* Τα ενοποιημένα κέρδη πέφτουν δραματικά.

* Η εδώ και πολύ καιρό αναμενόμενη περικοπή στον αριθμό του προσωπικού, που υπαγορεύεται από την τεχνολογική εξέλιξη, και που έχει ήδη ολοκληρωθεί από όλες τις ευρωπαϊκές πρώην κρατικομονοπωλιακές εταιρείες, αποτελούσε μέχρι πρόσφατα ”καυτή πολιτική πατάτα”.

* Η ROMTELECOM – η εταιρεία του ΟΤΕ στην ρουμανική αγορά σταθερής τηλεφωνίας, έχει μέσα σε 2 χρόνια μειώσει το προσωπικό από 55.000 σε λιγότερους από 20.000 εργαζομένους και έχει επανέλθει στην κερδοφορία. Το επιτύχαμε εκεί. Γιατί δεν μπορούμε να το κάνουμε εδώ;

* Ο ΟΤΕ είναι η μόνη εταιρεία σταθερής τηλεφωνίας στην Ευρώπη όπου τα λειτουργικά κόστη συνεχώς αυξάνουν. Οπουδήποτε αλλού μειώνονται για να συμβαδίσουν με τα πτωτικά έσοδα. Τα έσοδα μειώνονται παντού στη σταθερή τηλεφωνία εξαιτίας της διεύρυνσης της κινητής τηλεφωνίας και της απώλειας πελατών λόγω του ανταγωνισμού – που ενθουσιωδώς υποστηρίζεται από τη Ρυθμιστική Αρχή στην περίπτωσή μας.

* Τα έσοδα θα μπορούσαν να αυξηθούν αν ο ΟΤΕ είχε ακολουθήσει το παράδειγμα κάθε άλλης ευρωπαϊκής χώρας και είχε αναπτύξει την ευρυζωνικότητα. Αλλά δεν το έχει κάνει. Ξανά παράλυση.

Η χρησιμοποίηση της ευρυζωνικότητας στην Ελλάδα είναι 28 φορές μικρότερη από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα μπορούσα να συνεχίσω με αναφορές στην αργοπορία του ΟΤΕ να υιοθετήσει και να εφαρμόσει εξελιγμένες τεχνολογίες όπως το IP και άλλα, αλλά θα σταματήσω εδώ.

Κανείς μπορεί εύλογα να διερωτηθεί: Mε τόσες αδυναμίες πως μπορεί ακόμη ο ΟΤΕ να επιβιώνει;

Η απάντηση είναι απλή. Έχουν περάσει μόνο 3 χρόνια από την εποχή του κρατικού μονοπωλίου. Είχε δημιουργηθεί μεγάλο απόθεμα.

Έχει ο ΟΤΕ μέλλον; Ναι.

* Ακόμη και σήμερα, υπάρχει τεράστια δυναμική μέσα στον ΟΤΕ που περιμένει να απελευθερωθεί.

* Εάν οι άνθρωποί μας αποβάλουν τη νοοτροπία μονοπωλίου και μάθουν πραγματικά να κάνουν ”πώληση”, τότε η αγορά μας ανήκει.



* Ο ΟΤΕ διαθέτει άτομα με τεχνολογική εξειδίκευση που δεν αξιοποιούνται γιατί οι διορισμοί σε υπεύθυνες θέσεις γίνονταν συνήθως με πολιτικά κριτήρια κατά την τελευταία δεκαετία.

* Έχει στρατηγική θέση στα Βαλκάνια. Παρά το γεγονός ότι ο ΟΤΕ είχε μεγάλες οικονομικές απώλειες από τις επενδύσεις του εκεί, ό,τι απομένει είναι ακόμη σημαντικό και ήδη παράγει αποτελέσματα.

* Μία μεγάλη ακίνητη περιουσία περιμένει να την εκμεταλλευτούμε.

* Όπως είπα και αρχικά, ο ΟΤΕ είναι η μόνη εταιρεία που μπορεί να αναπτύξει την ευρυζωνικότητα σε όλη τη χώρα. Έχει τεράστια υποδομή που τώρα μόνο μερικώς αξιοποιείται, τόσο προς όφελος του ιδίου, όσο και προς όφελος των άλλων τηλεπικοινωνιακών παρόχων, εταιρειών που είναι ανταγωνιστές και πελάτες μας την ίδια στιγμή.

* Υπάρχουν χιλιάδες νέων, που έχουν αποφοιτήσει από τεχνικές και άλλες σχολές και παραμένουν ακόμη ανέγγιχτοι από το μικρόβιο του εφησυχασμού, πρόθυμοι να δουλέψουν στον ΟΤΕ.

* Πολύ σημαντικό δε, μέσα στον ΟΤΕ σε όλα τα επίπεδα, υπάρχουν εξαιρετικά στελέχη, άνδρες και γυναίκες, που δουλεύουν σκληρά και με αυταπάρνηση για να μπορεί η εταιρεία να λειτουργεί. Αν το σύστημα το επιτρέψει, αυτοί οι άνθρωποι θα μπορέσουν να αποτελέσουν την πιο σημαντική ”περιουσία” που διαθέτουμε.

Τέτοιες δυνάμεις περιμένουν να απελευθερωθούν από τη δημοσιοϋπαλληλική αδράνεια και την, θα τολμήσω να πω, διαφθορά, την έλλειψη κινήτρου για παραγωγικότητα, τη μοιρολατρία, την αδιαφορία, την προώθηση με πολιτικά κριτήρια.

Ο ΟΤΕ μπορεί να αποβλέπει σε ένα λαμπρό μέλλον και να συμβάλει στην ευρύτερη ανάπτυξη της Ελλάδας, αλλά γι’ αυτό έχει ανάγκη από την άμεση φροντίδα της κυβέρνησης. Πρέπει να γίνει μια πραγματικά ιδιωτική επιχείρηση.

* Για να το επιτύχει αυτό, χρειάζεται το σωστό νομικό πλαίσιο.

* Τώρα που η Κυβέρνηση τελειώνει την επείγουσα προτεραιότητα των Ολυμπιακών Αγώνων πρέπει να δράσει.

* Μόνο τότε μπορεί η διοίκηση αποτελεσματικά να εφαρμόσει την θεραπευτική ”αγωγή” που απαιτείται για να ανακάμψει η εταιρεία.

Θα μπορούσατε να μου κάνετε την εξής ερώτηση, χωρίς να είναι ρητορική, καθώς ήδη πολλοί μου την έχουν απευθύνει: Γιατί αφήσατε την άνετη ημι–συνταξιοδότηση για να ασχοληθείτε με αυτήν την άχαρη θέση;

Η απάντηση είναι ότι πίστεψα και ακόμη πιστεύω ότι αυτή η νέα κυβέρνηση το εννοεί όταν λέει ότι θέλει να ασχοληθεί σοβαρά με τα αληθινά προβλήματα της χώρας. Σε αυτήν την περίπτωση, η δουλειά θα είναι σκληρή αλλά θα έχει και ικανοποίηση, θα μπορούσε ακόμη να είναι και ευχάριστη.

Η προετοιμασία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες δείχνει ότι η Ελλάδα υπό αυτήν τη διακυβέρνηση μπορεί να εργασθεί αποτελεσματικά.

Για εσάς, τους εν δυνάμει επενδυτές στη χώρα μας, θέλω να δώσω μία συμβουλή: Αναμένετε να δείτε τι θα συμβεί στον ΟΤΕ τους επόμενους μήνες. Η κατάσταση έχει ωριμάσει και τα σχέδια είναι έτοιμα. Αυτό που χρειάζεται είναι λίγη τόλμη και αποφασιστικότητα.

Εάν δείτε την Κυβέρνηση να κινείται δυναμικά προς μία νομοθεσία που να ανοίγει το δρόμο για μεταρρυθμίσεις μέσα στον ΟΤΕ, αυτό είναι σημάδι ότι η Ελλάδα αλλάζει προς το καλύτερο και εσείς μπορείτε να στοιχηματίσετε σε αυτό.