Από τους... υφάλους των αυξανόμενων ζημιών τους... σκοπέλους ενός εξοντωτικού ανταγωνισμού καλούνται να διαπλεύσουν τον φετινό χειμώνα οι εταιρείες της ακτοπλοΐας.

Τα οικονομικά αποτελέσματα του α΄ εξαμήνου επιβεβαίωσαν τις ανησυχίες του κλάδου, καθώς οι ζημίες διευρύνθηκαν κατά 52 εκατ. ευρώ και ο κύκλος εργασιών υποχώρησε ελαφρώς, παρά τη σημαντική μείωση στην τιμή των καυσίμων σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

Οι ίδιοι οι επιχειρηματίες σημειώνουν πως είναι η πρώτη φορά έπειτα από μία δεκαετία όπου παρατηρείται υποχώρηση της επιβατικής - μεταφορικής κίνησης: και στη ζημιογόνο γραμμή της Αδριατικής και σε αυτές του εσωτερικού.

Η κατάσταση μπορεί να βελτιώθηκε κάπως το δίμηνο Ιουλίου - Αυγούστου λόγω της τουριστικής κίνησης, ωστόσο εκτιμούν πως ο τζίρος θα εμφανιστεί μειωμένος κατά 10% - 15%, δηλαδή περίπου όσο η τουριστική κίνηση. Σε αυτό το τρικυμιώδες περιβάλλον ορισμένοι επιχειρηματίες προχωρούν σε κινήσεις αναδιάρθρωσης, καθώς ο χειμώνας αναμένεται ιδιαίτερα βαρύς για την ακτοπλοΐα και οι εξελίξεις κυρίως σε επιχειρηματικό επίπεδο θεωρούνται αναπόφευκτες. 

--- Τι γίνεται σε Μινωικές - ΑΝΕΚ...

Όσον αφορά στην Ακτή Μιαούλη, τις τελευταίες ημέρες επικρατεί προβληματισμός από τις κινήσεις του ομίλου Γκριμάλντι, μεγαλομετόχου των Μινωικών Γραμμών, καθώς προχωρά σταδιακά σε ενίσχυση της μετοχικής θέσης του. Την ίδια περίοδο η διοίκηση της ΑΝΕΚ εξετάζει το ενδεχόμενο συγχώνευσης (μέσω απορρόφησης) της μη εισηγμένης Hellenic Sea Ways, στοχεύοντας στην ισχυροποίησή της στις γραμμές του εσωτερικού.

Την ίδια περίοδο η ηρακλειώτικη ακτοπλοϊκή αναθεωρεί αρχική απόφασή της για αγορά του υπό ναυπήγηση πλοίου CRUISE EUROPE (από τον όμιλο Γκριμάλντι) σχεδιάζοντας τη ναύλωσή του τελικά μόλις παραδοθεί από τα ναυπηγεία Fincantieri μέσα στο φθινόπωρο. Ο αρχικός σχεδιασμός της εταιρείας αφορούσε στην αγορά δύο μονάδων μέχρι την άνοιξη του 2010 με χρηματοδότησή τους σε μεγάλο βαθμό από τα έσοδα 75 εκατ. ευρώ από την πώληση του ΠΑΣΙΦΑΗ και την εκχώρηση του 33,35% της HSW στην ΑΝΕΚ έναντι 125 εκατ. ευρώ.

Παράγοντες του κλάδου θεωρούν μονόδρομο την επιλογή των Κρητικών, από τη στιγμή που το πακέτο των μετοχών της HSW είναι ένα από τα λίγα ισχυρά χαρτιά που έχει η εισηγμένη για να χρηματοδοτήσει την αγορά νέων πλοίων, δεδομένης της άρνησης των τραπεζών να δανείζουν ναυτιλιακές για εξαγορές νέων μονάδων.

Οι ίδιες πηγές δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο ο μεγαλομέτοχος των Μινωικών (ο όμιλος Γκριμάλντι ελέγχει το 84,8% του μετοχικού κεφαλαίου της εισηγμένης) να αγοράσει μετοχές από το Χ.Α., αφενός για να βελτιώσει τη μέση τιμή κτήσης που έχει και αφετέρου γιατί μένει πάντα ανοιχτό το ενδεχόμενο συγκέντρωσης ποσοστού 90% και της υποβολής δημόσιας πρότασης στη συνέχεια.

Με βάση τη συμφωνία των δύο πλευρών, ο Ναπολιτάνος δεσμεύεται να μην προχωρήσει σε ανάλογη κίνηση και να μη... βγάλει την εταιρεία από το Χ.Α. μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2009.

Σημειωτέον πως οι Μινωικές εμφάνισαν μείωση κύκλου εργασιών στα 75,5 εκατ. ευρώ (από 94,6 εκατ.) και διεύρυνση ζημιών στα 9,35 εκατ. (από τα 8,32 εκατ. ) στο εξάμηνο. Αντίστοιχα, η ΑΝΕΚ είχε υποχώρηση κύκλου εργασιών στα 111,2 εκατ. ευρώ από 116,6 εκατ. και διεύρυνση ζημιών στα 16,4 εκατ. από 13 εκατ. ευρώ.

Οι δύο κρητικές ακτοπλοϊκές υλοποιούν σχέδιο πώλησης του μεριδίου της HSW από τις Μινωικές στην ΑΝΕΚ και η δεύτερη έχει καταβάλει την πρώτη δόση των 22,5 εκατ. ευρώ. Με βάση την αρχική συμφωνία, η ακτοπλοϊκή που ελέγχεται κατά 32,3% από τη Sea Star Capital θα πρέπει να καταβάλει άλλα 25 εκατ. μέχρι το τέλος του έτους. 

--- Πώς αμύνεται η Attica

Υπό πίεση όμως βρίσκεται και ο όμιλος Attica (Marfin Investment Group) καθώς ο κύκλος εργασιών υποχώρησε στα 139,9 εκατ. από 156,4 εκατ. ευρώ, το δε αποτέλεσμα ήταν αρνητικό κατά 11,3 εκατ. έναντι κερδών 9,62 εκατ. ευρώ το α΄ εξάμηνο του 2008.

Βέβαια, τα κέρδη για τον όμιλο είχαν προέλθει από την πώληση τεσσάρων πλοίων (τύπου Ro-Ro), ωστόσο το πρόβλημα αφορά συνολικότερα στις εταιρείες του κλάδου, που υποχρεώνονται να πωλούν παλαιότερες μονάδες, να μισθώνουν νεότερες και να περιορίζουν με το σταγονόμετρο τις παραγγελίες καινούργιων πλοίων.

Εντούτοις, ο όμιλος εμφάνισε κέρδη 3,46 εκατ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο, ενώ προχώρησε και στην υπογραφή συμφωνίας για τη ναυπήγηση δύο νέων μονάδων (στα ναυπηγεία της Daewoo στην Κορέα), προϋπολογισμού 135 εκατ. ευρώ που θα παραδοθούν το ένα την άνοιξη του 2011 και το άλλο στις αρχές του 2012. Τα δύο νέα πλοία σχεδιάζεται να δρομολογηθούν στις γραμμές του εσωτερικού.

Επιπρόσθετα, ο όμιλος Attica πέτυχε να διατηρήσει τα πρωτεία σε σημαντικές αγορές, ενισχύοντας μάλιστα τα μερίδιά του σε ειδικές κατηγορίες (για παράδειγμα Ι.Χ. αυτοκίνητα). Ο όμιλος είχε μερίδιο αγοράς 37% στους επιβάτες, 33% στα φορτηγά και 32,3% σε Ι.Χ. οχήματα στο σύνολο της επιβατικής και μεταφορικής κίνησης στις γραμμές της Αδριατικής κατά το πρώτο εξάμηνο. 

--- Έρχονται νέες φουρτούνες

Παράγοντες του κλάδου εκτιμούν πως ο χορός των πτωχεύσεων, της απόσυρσης ακτοπλοϊκών εταιρειών και της εξόδου εφοπλιστών από την ακτοπλοΐα, που άνοιξε φέτος το καλοκαίρι, θα επιδεινωθεί σημαντικά μετά τη χειμερινή περίοδο.

Ήδη ηχηρά εφοπλιστικά ονόματα φέρεται να αναθεωρούν τη μέχρι πρότινος θέση τους για παραμονή στον χώρο της ακτοπλοΐας εξετάζοντας σοβαρά το ενδεχόμενο της αποχώρησής τους.

Σε αυτή την περίπτωση, οι ίδιες πηγές αναμένουν πως τα μειούμενα μερίδια αγοράς θα καθιστούν ακόμη πιο ανταγωνιστικό το περιβάλλον για τις εταιρείες του κλάδου. Γι’ αυτό προβλέπουν σημαντικές ανατροπές από φέτος τον χειμώνα τόσο στα δρομολόγια της Αδριατικής όσο και σε αυτά του εσωτερικού. 

* Αναδημοσίευση από το 600ό φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", 18 - 22 Σεπτεμβρίου 2009.