Tη διετία 1999 - 2000 ο κλάδος της πληροφορικής μεσουρανούσε στο Χ.Α. και οι κεφαλαιοποιήσεις των μεγάλων εταιρειών του διαμορφώνονταν σε πολλές εκατοντάδες εκατ. ευρώ και σε ορισμένες περιπτώσεις υπερέβαιναν ακόμη και το 1 δισ. ευρώ!

Ήταν η εποχή της "νέας οικονομίας" και της μετάβασης της συγκεκριμένης φούσκας σε μία άλλη φούσκα, εκείνης της... οδού Σοφοκλέους!

Από τότε μέχρι σήμερα κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Ο πολυδιαφημιζόμενος ως "leader" της αγοράς όμιλος Πουλιάδη βρίσκεται χρόνια εκτός ταμπλό, ενώ τον ίδιο δρόμο ακολούθησαν και πολλές άλλες εισηγμένες από τον ευρύτερο χώρο της πληροφορικής, όπως η Datamedia, η Emphasis, η Ipirotiki, η Hitech, η Informatics, η Microland κ.ά.

Αν μάλιστα, συνεκτιμήσουμε και τη "νεκρανάσταση" ορισμένων άλλων εισηγμένων (π.χ. Ideal), ή τα προβλήματα κάποιων άλλων (π.χ. Ζήνων), τότε κατανοούμε πώς μια τόσο υποσχόμενη δραστηριότητα κατέληξε να έχει τόσο πολλά "θύματα" στο ταμπλό της Σοφοκλέους.

Στην πράξη αποδείχτηκε ότι οι εταιρείες που απλώς... πουλούσαν κουτιά θα έπρεπε να προσγειωθούν σε μια πολύ σκληρή πραγματικότητα σε ό,τι αφορά τα περιθώρια κέρδους και τον κίνδυνο των επισφαλειών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πίεση περιθωρίων δεν είχαμε και στις δουλειές του λογισμικού.

Ωστόσο, οι αποτιμήσεις των εταιρειών έχουν μειωθεί σε χαμηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα ορισμένες μετοχές του κλάδου να δείχνουν σαφώς υποτιμημένες, με την προϋπόθεση ότι θα καταφέρουν να πάρουν σημαντικές δουλειές από το ΕΣΠΑ (Δ΄ ΚΠΣ) που αναμένεται να αρχίσει να "τρέχει" από τις αρχές του επόμενου έτους.

--- Οι εταιρείες

Σήμερα, λίγες από τις εισηγμένες εταιρείες του κλάδου εμφανίζουν υψηλή, ή έστω αξιοσημείωτη, κερδοφορία. Πέραν αυτού, η δημόσια πρόταση στη Singularlogic -στην πλέον κερδοφόρα επιχείρηση του χώρου- έρχεται να υποβαθμίσει περισσότερο τη συμβολή του κλάδου στα χρηματιστηριακά δρώμενα.

Και αυτό γιατί η Singularlogic έπειτα από ένα ιδιαίτερα επιτυχές πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και με ισχυρό ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων θα μπορούσε, ενδεχομένως, να προσφέρει σημαντικές συγκινήσεις στο μέλλον στο επενδυτικό κοινό της Σοφοκλέους. 

* Μία άλλη μεγάλη δύναμη του κλάδου κατά το παρελθόν, η Altec, που διέθετε τέσσερις εταιρείες στη Σοφοκλέους (Altec, Sysware, Microland, Unisoft), διαπραγματεύεται μόλις προς 21 εκατ. ευρώ, έχοντας παράλληλα να αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα βιωσιμότητας. Η κίνηση ουσιαστικά των τραπεζών να σπάσουν την Altec στα δύο, δηλαδή στον τομέα των μεγάλων επιχειρήσεων και στο τυποποιημένο λογισμικό, ουσιαστικά σηματοδοτεί την προσπάθεια πώλησης ή προσέλκυσης στρατηγικού εταίρου σε καθένα από αυτά.

Οι δύο αυτές νέες θυγατρικές, που διαθέτουν σημαντικά μερίδια αγοράς, θα μπορούσαν να προσελκύσουν άνετα αγοραστές, ωστόσο το κρίσιμο σημείο είναι ότι καθεμία έχει... φορτωθεί και σημαντικό ύψος τραπεζικού δανεισμού, γεγονός που ενδεχομένως να λειτουργήσει αποτρεπτικά. Στη μητρική εταιρεία, τόσο μέσα από την αύξηση κεφαλαίου που θα καταβάλουν τα πιστωτικά ιδρύματα όσο και μέσα από την πώληση του ακινήτου του ομίλου προς τις τράπεζες, οι τελευταίες θα προσπαθήσουν να επιτύχουν χρηματοοικονομική εξυγίανση και είσπραξη των υψηλών δανείων που έχουν χορηγήσει. 

* H Info-Quest διαπραγματεύεται στο Χ.Α. με κεφαλαιοποίηση γύρω στα 80 εκατ. ευρώ, δηλαδή με discount περίπου στο 60% με βάση την καθαρή της θέση (189 εκατ. στις 31/3/2009). Το πρώτο εξάμηνο αναμένεται ζημιογόνο, ωστόσο στόχος του εισηγμένου ομίλου είναι φέτος να επιστρέψει στην κερδοφορία με τη συνδρομή της ιδιαίτερα κερδοφόρου θυγατρικής στον χώρο των ταχυμεταφορών ACS αλλά και με το θετικό αποτέλεσμα του κλάδου του λογισμικού (της Unisystems). Αντίθετα, αρνητικά θα επηρεάσουν φέτος οι επιδόσεις στο εμπορικό κομμάτι της πληροφορικής, καθώς και κάποιες έκτακτες δαπάνες για την εκκαθάριση ζημιογόνων δραστηριοτήτων του παρελθόντος.

* Η Inform Λύκος συγκαταλεγόταν στις μετοχές που εκτός από αξιοσημείωτο growth είχαν να επιδείξουν και μεγάλη προσέλκυση θεσμικών επενδυτών στο μετοχικό της κεφάλαιο. Παρά το γεγονός ότι κατά τα τελευταία χρόνια προχώρησε σε πολύ σημαντικές επιχειρηματικές κινήσεις (έμφαση σε εργασίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, δημιουργία θυγατρικής στη Ρουμανία, εξαγορά της Austria Cards κ.λπ.) και παρότι διατηρεί υψηλή κερδοφορία, σήμερα διαπραγματεύεται με κεφαλαιοποίηση μόλις 37,5 εκατ. ευρώ (-56% την τελευταία τριετία), ενώ τα τελευταία χρόνια βρίσκεται -όχι για τόσο ξεκάθαρους λόγους- μάλλον στο περιθώριο αντί στο προσκήνιο της χρηματιστηριακής πραγματικότητας. 

* Η Byte, από τις πλέον υγιείς δυνάμεις του κλάδου, διαπραγματεύεται με κεφαλαιοποίηση γύρω στα 17,5 εκατ. ευρώ, διαθέτοντας ισχυρή ρευστότητα, επιτυγχάνοντας ικανοποιητική κερδοφορία και έχοντας δηλώσει την πρόθεση να διατηρήσει στο ακέραιο τον αριθμό των εργαζομένων της, παρά την οικονομική κρίση. Αναμφίβολα, οι φετινές οικονομικές επιδόσεις αναμένονται μειωμένες, κυρίως σε ό,τι αφορά την... κάτω γραμμή των αποτελεσμάτων.

* H Profile με κεφαλαιοποίηση γύρω στα 11 εκατ. ευρώ και με περυσινά κέρδη 1,23 εκατ. ευρώ (P/E ελαφρά μονοψήφιο) διαθέτει ικανοποιητική ρευστότητα και σημαντικό ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων. Φετινός της στόχος είναι η επανάληψη των περυσινών της επιδόσεων. Σε έκθεσή της, η Κύπρου Χρηματιστηριακή χαρακτηρίζει τη μετοχή "outperform", δίνοντας ως τιμή-στόχο το 1,5 ευρώ. 

* Η Space Hellas διαπραγματεύεται στο Χ.Α. με κεφαλαιοποίηση γύρω στα 19 εκατ. ευρώ, πλην όμως η εμπορευσιμότητά της είναι σαφώς περιορισμένη. Στόχος της είναι να επαναλάβει φέτος τις περυσινές οικονομικές επιδόσεις τόσο ως προς τον κύκλο εργασιών όσο και στην κερδοφορία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της εισηγμένης, η μείωση των εσόδων από τον τομέα των επιχειρήσεων δεν θα είναι μεγάλη, ενώ αντίθετα προβλέπεται να υπάρξουν περισσότερα έσοδα όσον αφορά στα έργα, το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των οποίων ανέρχεται στα 30 εκατ. ευρώ.

Επιπλέον, έχει υποβάλει αιτήσεις για συμμετοχή σε διαγωνισμούς ύψους περίπου 40 εκατ., ενώ προετοιμάζεται για να διεκδικήσει και άλλα έργα άνω των 60 εκατ. ευρώ. Γενικότερα, η εταιρεία διαθέτει υγιή ρευστότητα και δίνει έμφαση στην εκμετάλλευση των νέων τάσεων, σε μακροπρόθεσμη βάση.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, δίνεται μεγάλη έμφαση σε τομείς όπως το data center integration, η ανάπτυξη των εφαρμογών video μέσω των δικτύων και η τάση των τραπεζών να μην αναπτύσσουν δικά τους δίκτυα, αλλά να χρησιμοποιούν δίκτυα εξειδικευμένων εταιρειών που θα προσαρμόζονται άμεσα στις νέες εξελίξεις. 

* Με υψηλή κερδοφορία, με μονοψήφιο P/E και με εκτεταμένο πελατολόγιο διαπραγματεύεται και η Epsilon Net, η πρώτη εταιρεία που εισήλθε στο κατώφλι της Εναλλακτικής Αγοράς του Χ.Α. Για φέτος, η εισηγμένη αναμένει ανοδική πορεία εσόδων και κερδοφορίας, ενώ συμμετέχει και σε κέντρο ελευθέρων σπουδών που πρόσφατα έλαβε την άδεια κολεγίου από το υπουργείο Παιδείας. Μειονεκτήματα του τίτλου είναι η χαμηλή διασπορά και η εμπορευσιμότητα. 

* Τέλος, σημαντική κερδοφορία που αναμένεται να αυξηθεί φέτος διαθέτει και η άλλη εταιρεία πληροφορικής της ΕΝ.Α., η Entersoft. Πρόβλημα και εδώ η περιορισμένη εμπορευσιμότητα.

***Αναδημοσίευση από το 597ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", 28 Αυγούστου - 1 Σεπτεμβρίου 2009.