Πώς οι εισηγμένες εταιρίες προσπαθούν φέτος να περιορίσουν δραστικά τις επιπτώσεις της οικονομικής συγκυρίας - Οι αντιδράσεις των Jumbo, Fourlis, Sato, Σφακιανάκης, Dionic και Alpha Γκρίσιν.


Συναγερμός έχει σημάνει τους τελευταίους μήνες στα επιτελεία των εισηγμένων εταιριών της Σοφοκλέους καθώς έχουν τεθεί σε εφαρμογή σχέδια δράσης προκειμένου να περιοριστούν οι επιπτώσεις της κρίσης τόσο στα οικονομικά τους αποτελέσματα όσο ακόμα και στη μακροχρόνια βιωσιμότητά τους.

Το πρώτο μέτωπο στο οποίο οι εταιρίες εστιάζουν την προσοχή τους είναι αυτό της ρευστότητας, σε μια εποχή όπου ο δανεισμός καθίσταται ολοένα και δυσκολότερη υπόθεση.

Για τον λόγο αυτόν, οι εταιρίες προσπαθούν να βελτιώσουν τη ρευστότητά τους με αρκετούς τρόπους, όπως:

1. Μετατρέποντας τα βραχυπρόθεσμα δάνεια σε ομολογιακά (οι τράπεζες συχνά το δέχονται, καθώς μετά προσπαθούν να τα τιτλοποιήσουν και να αντλήσουν με τη σειρά τους ρευστότητα). Σε καλύτερη θέση βρίσκονται εκείνες οι εισηγμένες που προχώρησαν σε μετατροπή του δανεισμού τους σε μακροπρόθεσμο κατά το πρώτο εξάμηνο του 2008, αφού από το φθινόπωρο και μετά το σχετικό κόστος είναι αρκετά αυξημένο.

2. Αλλάζοντας την πολιτική των αποθεμάτων και μειώνοντας το ύψος των εμπορευμάτων που διατηρούν στις αποθήκες τους.

3. Ρευστοποιώντας περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα, μετοχές, συμμετοχές σε άλλες εταιρίες) που δεν εξυπηρετούν βασικούς λειτουργικούς σκοπούς των εισηγμένων). Δεν είναι λίγες οι εταιρίες που ρευστοποίησαν ακίνητά τους, ή, καλύτερα, είναι πολύ περισσότερες εκείνες που προσπάθησαν να ρευστοποιήσουν ακίνητα χωρίς τελικά να το καταφέρουν...

4. Αναβάλλοντας την υλοποίηση προηγούμενων πλάνων και αποφάσεων για νέα επενδυτικά σχέδια.

Διώχνουν τους πελάτες τους!

Το δεύτερο μέτωπο στο οποίο οι εταιρίες εστιάζουν την προσοχή τους είναι η αποφυγή επισφαλειών. Σε πολλούς κλάδους οι επιχειρήσεις περιορίζουν τον αριθμό των πελατών τους, αρνούμενες να πουλήσουν σε εκείνους που θεωρούνται πιθανοί αδύναμοι κρίκοι. Προς την ίδια κατεύθυνση λειτουργεί και η πολιτική της ασφάλισης των πιστώσεων, ωστόσο σε περίοδο κρίσης το πρόβλημα είναι ότι οι ασφαλιστικές εταιρίες εμφανίζονται πολύ πιο διστακτικές για να επωμιστούν τον σχετικό κίνδυνο.

Τα επιτελεία των εισηγμένων εταιριών γνωρίζουν καλά ότι η επιβράδυνση της οικονομίας και η έντονη πτώση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης θα έχουν άμεση επίπτωση στη ζήτηση για τα προϊόντα τους.

Πολλές λοιπόν είναι οι εισηγμένες που είτε προχωρούν σε μειώσεις τιμών (εκεί όπου τα περιθώρια κέρδους είναι πολύ μεγάλα) είτε προσφέρουν μια γκάμα προϊόντων χαμηλότερου κόστους και άρα μειωμένων τιμών έτσι ώστε να μην αποτραπεί η αγοραστική διάθεση των πελατών.

Σε καλύτερη μοίρα βρίσκονται οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε πολλούς κλάδους, καθώς έχουν τη δυνατότητα να εστιάζουν το ενδιαφέρον τους σε τομείς όπου η ζήτηση και τα περιθώρια κέρδους εξακολουθούν να παραμένουν ισχυρά, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους κλάδους, στους οποίους περιορίζουν την έκθεσή τους.

Περικοπές κόστους εδώ και τώρα

Όλες οι παραπάνω μέθοδοι, βέβαια, αποσκοπούν στο να μη λάβει μεγάλες διαστάσεις η πτώση των πωλήσεων και να συνεχιστεί απρόσκοπτα η λειτουργία των εταιριών. Ωστόσο, μεγάλη δουλειά γίνεται και στο μέτωπο των εξόδων, τομέας στον οποίο στηρίζουν πολλά οι επιχειρήσεις για να αποφύγουν κατακόρυφη πτώση των κερδών τους.

Πρώτα απ’ όλα η μείωση της τιμής του πετρελαίου και των άλλων πρώτων υλών (αλουμίνιο, χαλκός, χάλυβας κ.λπ.) καθώς και η πτώση του κόστους των ναύλων θα επιδράσουν θετικά.

Θετικές προσδοκίες επίσης υπάρχουν και στο μέτωπο των επιτοκίων, όπου ελπίζεται πως μέσα στο 2009 θα αρχίσει να μεταφέρεται και στα επιτόκια χορηγήσεων των τραπεζών η πολιτική της ΕΚΤ να μειώνει το βασικό της επιτόκιο και της κυβέρνησης να προσφέρει ρευστότητα στην αγορά μέσα από το πακέτο στήριξης των τραπεζών.

Πέραν βέβαια αυτών, το σύνολο των επιχειρήσεων έχει ήδη προχωρήσει σε περικοπές κόστους μέσα από μειώσεις των λεγόμενων ελαστικών δαπανών, σε μείωση θέσεων εργασίας, προγραμμάτων αναδιάρθρωσης (βλέπε Frigoglass ή κίνηση για νέο πακέτο εθελουσίας εξόδου στον ΟΤΕ), σε πιέσεις για μειώσεις ενοικίων κ.λπ.

Πώς αντιδρούν έξι εισηγμένες

Jumbo: Ένα παραδοσιακό recession story (εταιρία που αντέχει στην ύφεση), καθώς προσφέρει προϊόντα που ξεκινούν από τα 3 ευρώ. Αν και γίνονται κάποιες κινήσεις προκειμένου να περιοριστεί το κόστος (π.χ. επιλογή προμηθευτών από άλλες χώρες), η κύρια αντίδραση της εισηγμένης είναι να επιταχύνει το πρόγραμμα των επενδύσεών της και να επεκταθεί σε γεωγραφικές περιοχές όπου δεν διαθέτει παρουσία. Με τον τρόπο αυτό σκοπεύει να διατηρήσει τον στόχο της για ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως του 15% που προβλεπόταν στο προπέρσινο τριετές της business plan (με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, τα καταφέρνει).

Fourlis: Προκειμένου ο εισηγμένος όμιλος να περιορίσει τον κίνδυνο μέσα στο περιβάλλον της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, φρόντισε στο τέλος του έτους να διαθέτει μετρητά γύρω στα 70 εκατ. ευρώ για να υλοποιήσει απρόσκοπτα το επενδυτικό του σχέδιο.

Παράλληλα, ασφάλισε τις πιστώσεις των πελατών του στο εξωτερικό και σταμάτησε να πουλάει σε πελάτες ποσά που υπερβαίνουν το όριο των ασφαλισμένων πιστώσεων.

Σε ό,τι αφορά τον συναλλαγματικό κίνδυνο, μετέτρεψε τα δάνεια της ρουμανικής δραστηριότητας από ευρώ στο τοπικό νόμισμα.

Πέραν αυτών, κύκλοι προσκείμενοι στην εισηγμένη αισιοδοξούν ότι στα ΙΚΕΑ (στη μεγαλύτερη σε σημασία δραστηριότητα του ομίλου) σε περίπτωση που παρατηρηθεί στην αγορά μεγάλη επίπτωση στη ζήτηση, τότε τα ΙΚΕΑ θα διευρύνουν το μερίδιό τους στην αγορά, λόγω της σχέσης τιμής - ποιότητας των συγκεκριμένων προϊόντων. Επίσης, η πτώση των τιμών στα commodities και στους ναύλους θα δώσει τη δυνατότητα στην ΙΚΕΑ αν όχι να προχωρήσει σε μειώσεις τιμών, τουλάχιστον να μην τις αυξήσει.

Επιπλέον, σε περίπτωση που η κρίση οξυνθεί, τότε θα δώσουν έμφαση στην προβολή των φθηνότερων κατηγοριών προϊόντων τόσο της ΙΚΕΑ όσο και της Intersport.

Και τέλος, σε περίπτωση που η κρίση πάρει έντονες διαστάσεις, ο όμιλος θα λάβει μέτρα που θα αποσκοπούν και στη μείωση του κόστους.

Sato: Μέσα στο εννεάμηνο του 2008, παρά την αύξηση των πωλήσεων, σημείωσε ιδιαίτερα θετικό λειτουργικό cash flow (+14,8 εκατ.) μέσα από δραστική μείωση αποθεμάτων (-5,5 εκατ.) και των απαιτήσεων από τους πελάτες (-15,5 εκατ. ευρώ). Επίσης, παρά το γεγονός ότι υλοποίησε επενδύσεις ύψους 15,2 εκατ. ευρώ, αυτές στον μεγαλύτερο βαθμό χρηματοδοτήθηκαν από τις πωλήσεις ακινήτων, με αποτέλεσμα στο εννεάμηνο του 2008 ο συνολικός τραπεζικός δανεισμός του ομίλου Sato να περιοριστεί από τα 61,1 στα 47,6 εκατ. ευρώ.

Σφακιανάκης: Έχει αποφασιστεί μια σειρά κινήσεων προκειμένου να περιοριστούν οι απώλειες από την έντονη υποχώρηση που παρουσιάζει ο κλάδος του αυτοκινήτου. Για το 2009, αν και η αγορά χαρακτηρίζεται από μειωμένη ορατότητα, το πιθανότερο σενάριο είναι ότι το νέο έτος θα υπάρξει σημαντική πτώση σε σύγκριση με πέρυσι.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, οι βασικές κινήσεις του εισηγμένου ομίλου που ήδη ξεκίνησαν να εφαρμόζονται είναι: ο περιορισμός των αποθεμάτων (με στόχο να μειωθεί ο καθαρός δανεισμός και οι χρεωστικοί τόκοι), η βελτίωση στο δίκτυο πωλήσεων (η κίνηση αυτή θα γινόταν ούτως ή άλλως μετά τις τόσες εξαγορές και τη διάθεση πλέον έντεκα brands), η μείωση στον αριθμό των εργαζομένων (κύκλοι προσκείμενοι στον όμιλο μιλούν για "λελογισμένη" μείωση προσωπικού) και η διεύρυνση του μεριδίου αγοράς λόγω των μεγάλων προβλημάτων που θα επιφέρει σε πολλούς ανταγωνιστές η κρίση.

Dionic: Η εισηγμένη -μετά και τη μετατροπή του προηγούμενου μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου σε μετοχές και την έκδοση νέου ΜΟΔ- διαθέτει ισχυρή ρευστότητα, καθώς το ταμείο της ανέρχεται γύρω στα 8 εκατ. ευρώ και είναι πολύ υψηλότερο από τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της προς τις τράπεζες (το σύνολο των τραπεζικών της υποχρεώσεων κυμαίνεται γύρω στα 30 εκατ. ευρώ).

Ο κίνδυνος επισφαλειών είναι πολύ περιορισμένος γιατί ακόμη και εκεί όπου γίνονται πωλήσεις επί πιστώσει αυτές είναι ασφαλισμένες κατά 80% από την Εθνική Ασφαλιστική.

Το συγκριτικό πάντως πλεονέκτημα του ομίλου είναι η ευρεία διασπορά των δραστηριοτήτων του, καθώς αποτελείται από οκτώ business units και από 18 συμμετοχές.

Ειδικότερα, μέσα στο 2008 θα συνεχιστεί η στροφή της έμφασης προς εταιρίες και προϊόντα που παρουσιάζουν ισχυρότερη άμυνα απέναντι στην κρίση, όπως για παράδειγμα είναι οι υπηρεσία και οι εργασίες στον χώρο του Internet.

Alpha Γκρίσιν: Η εισηγμένη εταιρία αποφάσισε να προχωρήσει σε περιορισμό κόστους της τάξεως έως 1 εκατ. ευρώ και προς την κατεύθυνση αυτή θα συμβάλει η απόφαση για απορρόφηση δύο θυγατρικών της.

Σε ό,τι αφορά στον χώρο του real estate, παγώνει για το προσεχές εξάμηνο τα σχέδια αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας στη Βουλγαρία, ενώ αντίθετα προτίθεται να προχωρήσει το έργο real estate στην Πολωνία και για τον σκοπό αυτόν βρίσκεται σε προχωρημένες επαφές με τράπεζες ώστε να βρεθεί φόρμουλα χρηματοδότησης των υποψήφιων πελατών.

Τέλος, στόχος της είναι να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που θα προκύψουν από την κρίση και γι’ αυτόν τον σκοπό πραγματοποιεί πολλές επαφές σε αρκετές χώρες.