Στο στόχαστρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού η Novartis

Η Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού (εφεξής και «EA») θα συνεδριάσει στις 4 Δεκεμβρίου 2024 για να εξετάσει, κατόπιν σχετικής Έκθεσης του Εισηγητή Π. Φώτη, εάν συντρέχει παράβαση του άρθρου 2 του ν.703/1977, του άρθρου 2 του ν.3959/2011 και του άρθρου 102 ΣΛΕΕ από τις εταιρείες NOVARTIS HELLAS ΑΕΒΕ και NOVARTIS AG.

Βάσει των στοιχείων που έχουν συλλεχθεί κατόπιν διαφόρων μέτρων έρευνας από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (εφεξής και ΓΔΑ), η ελληνική θυγατρική NOVARTIS HELLAS ΑΕΒΕ καθώς και η μητρική NOVARTIS AG (εφεξής από κοινού και ως «NOVARTIS») εφάρμοσαν μία ενιαία, πολυδιάστατη και συστημική στρατηγική αποκλεισμού ανταγωνιστικών φαρμάκων, η οποία επεκτεινόταν σε όλο το φάσμα της αγοράς για τη θεραπεία των παθήσεων της ωχράς κηλίδας, καταλαμβάνοντας δηλαδή τόσο ιδιώτες ιατρούς και ιδιωτικές κλινικές, όσο και ιατρούς και νοσοκομεία του Δημοσίου και φορείς σε όλη την ελληνική επικράτεια και περιλάμβανε μία πληθώρα συνδυαζόμενων πρακτικών όπως:

• απροκάλυπτων περιορισμών (naked restrictions), δηλαδή μέσω πρακτικών όπως οι άμεσες ή έμμεσες πληρωμές και διαφόρων ειδών παροχές για την εξασφάλιση του αποκλεισμού των ανταγωνιστικών φαρμάκων και την αύξηση της συνταγογράφησης του φαρμάκου της NOVARTIS (όπως ταξίδια σε συνέδρια, συμμετοχή σε επιδημιολογικές μελέτες, δωρεές), καθώς και
• πρακτικών δυσφήμισης / υποτίμησης / απαξίωσης (denigration), δηλαδή πρακτική που αφορά διασπορά δυσφημιστικών ισχυρισμών και ειδήσεων με σκοπό τον επηρεασμό των καταναλωτών / ιατρών και τον αποκλεισμό των ανταγωνιστικών φαρμάκων.

Την ανωτέρω στρατηγική υιοθέτησε και εφάρμοσε η NOVARTIS στην ελληνική αγορά, είτε αυτή η στρατηγική αφορούσε την είσοδο νέων φαρμάκων στην αγορά είτε τη διακοπή χρήσης φαρμάκων ήδη σε ευρεία χρήση και την απαγόρευση κυκλοφορίας τους στην ελληνική αγορά. Μέσω αυτής της στρατηγικής η NOVARTIS, καθ’ όλη τη διάρκεια των παραβάσεων, ζημίωσε άμεσα το Ελληνικό Δημόσιο, τους ανταγωνιστές, καθώς και τους καταναλωτές/ασθενείς.

Σύμφωνα με την Έκθεση του Εισηγητή, η διάρκεια της εφαρμογής της στρατηγικής αφορά μία διάρκεια εννέα ετών, από το 2009 έως και το 2017. Κατά την εν λόγω διάρκεια η NOVARTIS κατείχε δεσπόζουσα θέση στη σχετική αγορά των εν λόγω οφθαλμιατρικών φαρμάκων για τη θεραπεία των παθήσεων της ωχράς κηλίδας στην Ελλάδα.