Ελληνική υπογραφή στο Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πορτοφόλι

Άνοιξε ο δρόμος για την ψήφιση της νομοθεσίας για το Ευρωπαϊκό Πορτοφόλι Ψηφιακής Ταυτότητας (EU Digital Wallet), καθώς στις 29 Φεβρουαρίου 2024 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερψήφισε το συγκεκριμένο έργο που φέρει ελληνική υπογραφή.

Η Netcompany-Intrasoft ηγείται της κοινοπραξίας που έχει αναλάβει την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Πορτοφολιού Ψηφιακής Ταυτότητας (EU Digital Wallet), και το έργο «τρέχει» σχεδόν αποκλειστικά από την Ελλάδα.

Μόλις ολοκληρωθεί, το ψηφιακό πορτοφόλι θα είναι διαθέσιμο σε  όλους τους πολίτες, στις επιχειρήσεις, αλλά και σε όλους όσους διαμένουν σε χώρες της ΕΕ που θέλουν να ταυτοποιηθούν μέσω αυτού ή να παράσχουν επιβεβαίωση ορισμένων προσωπικών τους πληροφοριών. 

Όλοι οι χρήστες θα έχουν τον πλήρη έλεγχο των δεδομένων τους, ώστε να αποφασίζουν με ποιον φορέα θέλουν να μοιραστούν ποιο προσωπικό τους δεδομένο και γιατί, ενώ θα μπορούν να χρησιμοποιούν το ψηφιακό πορτοφόλι τόσο για online, όσο και για offline υπηρεσίες στην ΕΕ. 

Τα οφέλη

Το Ευρωπαϊκό Πορτοφόλι Ψηφιακής Ταυτότητας έχει σημαντικά οφέλη ανάμεσα στα οποία είναι τα εξής: 

- Πολλαπλές χρήσεις: Το πορτοφόλι δεν θα λειτουργεί μόνο ως ένα σημείο συγκέντρωσης των εγγράφων ταυτοποίησης, αλλά θα έχει σημαντικές χρήσεις στην καθημερινότητα των πολιτών και των επιχειρήσεων. Μέσο αυτού, οι Ευρωπαίοι θα μπορούν να ανοίγουν τραπεζικούς λογαριασμούς, να πραγματοποιούν πληρωμές και να διατηρούν ψηφιακά έγγραφα, όπως άδειες οδήγησης, ιατρικές συνταγές, επαγγελματικά πιστοποιητικά ή ταξιδιωτικά εισιτήρια. 

- Καθολική αποδοχή: Μολονότι η χρήση του δεν θα είναι υποχρεωτική για τους πολίτες, η αποδοχή του πορτοφολιού θα είναι υποχρεωτική για τους ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε κάθε χρήστης να εξυπηρετείται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο εντός των ευρωπαϊκών συνόρων.

Αυτό ισχύει, για παράδειγμα, για ταυτοποίηση σε ταξίδια εντός της ΕΕ σε αεροδρόμια/ξενοδοχεία, για ενοικίαση αυτοκινήτων, για την πραγματοποίηση πληρωμών, για το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών και για περιπτώσεις χρήσης στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας, της κοινωνικής ασφάλισης, της υγείας, της εκπαίδευσης, των τηλεπικοινωνιών κ.ά. για όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα από τη χώρα στην οποία θα βρίσκονται. Η υποχρέωση αναγνώρισης του πορτοφολιού για σκοπούς επαλήθευσης ταυτότητας θα ισχύει επίσης για τις πολύ μεγάλες πλατφόρμες, όπως για παράδειγμα αυτές της Meta, της Amazon, της Apple, της Booking.com και του Tik Tok.

- Ασφάλεια: Το πορτοφόλι θα σέβεται πλήρως την επιλογή του χρήστη όσον αφορά τον διαμοιρασμό των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, θα προσφέρει τον υψηλότερο βαθμό ασφάλειας που πιστοποιείται, και τα σχετικά μέρη του κώδικά του θα δημοσιεύονται σε ανοιχτές πηγές και θα «τεστάρονται» σε μεγάλα διευρωπαϊκά πιλοτικά έργα με σκοπό τη μεγιστοποίηση της διασφάλισης καλής και ασφαλούς λειτουργίας.

Στο πλαίσιο αυτό, το πορτοφόλι θα περιέχει πίνακα όλων των συναλλαγών στις οποίες έχει πρόσβαση ο κάτοχός του, θα παρέχει τη δυνατότητα αναφοράς εικαζόμενων παραβιάσεων της προστασίας των δεδομένων και θα επιτρέπει την αλληλεπίδραση μεταξύ πορτοφολιών. 

Ο ρόλος της Netcompany-Intrasoft

Στο πλαίσιο 4ετούς σύμβασης, η Netcompany-Intrasoft είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη και τη συμβουλευτική και τεχνική υποστήριξη του έργου, το οποίο σχεδιάζεται με βάση τα πιο αυστηρά πρωτόκολλα κυβερνοασφάλειας ώστε να καλύπτει τις πιο απαιτητικές προδιαγραφές ποιότητας και ιδιωτικότητας. 

Η εταιρεία αναπτύσσει το software framework με τέτοιο τρόπο, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να επιτρέπει την επιτυχημένη υιοθέτηση του EU Digital Identity Wallet από όλα τα κράτη-μέλη. Επίσης, πραγματοποιεί την ανάλυση των επιχειρησιακών και τεχνικών απαιτήσεων και την ανάπτυξή του, ενώ στη διαδικασία των προδιαγραφών, συμμετέχουν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, ώστε να καλυφθούν οι τεχνικές απαιτήσεις σε διευρωπαϊκό επιπεδο.

Τι είναι το ευρωπαϊκό πορτοφόλι ψηφιακής ταυτότητας

Τα πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ είναι προσωπικά ψηφιακά πορτοφόλια με τη μορφή εφαρμογών που επιτρέπουν στους πολίτες να ταυτοποιούνται με ψηφιακό τρόπο, να αποθηκεύουν και να διαχειρίζονται δεδομένα ταυτότητας και επίσημα έγγραφα σε ψηφιακή μορφή.

Σε αυτά μπορεί να περιλαμβάνονται η άδεια οδήγησης, ιατρικές συνταγές ή τίτλοι εκπαίδευσης. Πολλοί πολίτες χρησιμοποιούν ήδη ψηφιακά πορτοφόλια στα κινητά τους τηλέφωνα για να αποθηκεύουν τις κάρτες επιβίβασής τους όταν ταξιδεύουν ή για να φυλάσσουν σε αυτά εικονικές τραπεζικές κάρτες ως βολικό μέσο πληρωμής. Τα πορτοφόλια αυτά, τα οποία πολύ συχνά προσφέρονται από επιγραμμικές πλατφόρμες, επιτρέπουν στους χρήστες τους να συνδέονται με διάφορες υπηρεσίες στο διαδίκτυο, από την πραγματοποίηση αγορών έως την ανάγνωση ειδήσεων. Ωστόσο, αυτές οι συνδέσεις δεν παρέχουν απαραίτητα στους χρήστες πλήρη έλεγχο επί των δεδομένων που μοιράζονται για την ταυτοποίησή τους κατά την πρόσβαση στις διαδικτυακές υπηρεσίες. Επιπλέον, δεν παρέχονται εναρμονισμένα πορτοφόλια ηλεκτρονικής ταυτοποίησης από τα κράτη μέλη.

Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, τα πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ που εκδίδονται από τα κράτη μέλη θα είναι διαθέσιμα σε όλους. Με το πορτοφόλι ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ, οι πολίτες θα μπορούν να αποδεικνύουν την ταυτότητά τους σε οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ όταν αυτό είναι απαραίτητο για να έχουν πρόσβαση σε διαδικτυακές υπηρεσίες, να κοινοποιούν ψηφιακά έγγραφα ή απλώς να αποδεικνύουν ένα συγκεκριμένο προσωπικό χαρακτηριστικό, όπως η ηλικία τους, χωρίς να αποκαλύπτουν την πλήρη ταυτότητά τους ή άλλα προσωπικά τους στοιχεία. Οι πολίτες θα έχουν ανά πάσα στιγμή πλήρη έλεγχο των δεδομένων που κοινοποιούν και σε ποιόν.

Τι θα αλλάξει για τους ευρωπαίους πολίτες

Η βασική καινοτομία που προσφέρουν οι νέοι κανόνες είναι ότι όλοι οι πολίτες, οι κάτοικοι και οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα έχουν το δικαίωμα να αποκτήσουν πορτοφόλι ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ, το οποίο θα γίνεται δεκτό σε όλα τα κράτη μέλη. Η κατοχή πορτοφολιού θα αποτελεί εξ ολοκλήρου εθελοντική επιλογή των πολιτών. Οι χρήστες θα μπορούν να ελέγχουν ποια προσωπικά δεδομένα επιθυμούν να κοινοποιήσουν σε διαδικτυακές υπηρεσίες.

Οι δημόσιες υπηρεσίες και ορισμένες ιδιωτικές υπηρεσίες (μεγάλες πλατφόρμες και υπηρεσίες που υποχρεούνται βάσει νόμου να χρησιμοποιούν αυστηρή επαλήθευση ταυτότητας χρήστη) θα υποχρεούνται να αναγνωρίζουν τα πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ. Ωστόσο, η αναγνώρισή τους από όλους τους ιδιωτικούς παρόχους υπηρεσιών θα είναι ελκυστική χάρη στα υψηλότερα δυνατά χαρακτηριστικά ασφαλείας τους και την ασφάλεια δικαίου που εγγυώνται, κάτι που θα δημιουργήσει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες σε ολόκληρη την εσωτερική αγορά.

Η χρήση του πορτοφολιού, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών υπογραφών για μη επαγγελματική χρήση, θα είναι δωρεάν για τα φυσικά πρόσωπα. Οι επιχειρήσεις ενδέχεται να πρέπει να καταβάλουν τέλη για τη χρήση των υπηρεσιών πορτοφολιού, ανάλογα το επιχειρηματικό μοντέλο του πορτοφολιού που θα επιλέξουν τα κράτη μέλη. 

Τα πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ θα βασίζονται στα υφιστάμενα εθνικά συστήματα. Σήμερα, δεν διαθέτουν όλοι οι πολίτες της ΕΕ πρόσβαση σε μέσο ψηφιακής ταυτοποίησης. Τα πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ δεν θα αντικαταστήσουν, αλλά θα συμπληρώσουν τις υφιστάμενες εθνικές λύσεις που επιτρέπουν την απρόσκοπτη ταυτοποίηση και επαλήθευση ταυτότητας στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα σε ολόκληρη την ΕΕ και την κοινοποίηση προσωπικών ηλεκτρονικών χαρακτηριστικών και διαπιστευτηρίων. 

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εκδώσουν τα νέα πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ 24 μήνες μετά την έκδοση της εκτελεστικής νομοθεσίας που θα καθορίζει τις πλήρεις τεχνικές προδιαγραφές για το πορτοφόλι. Η εκτελεστική πράξη θα πρέπει να είναι διαθέσιμη 6 μήνες μετά την έκδοση του εν λόγω νέου κανονισμού.