Υπόθεση Αίνος: Ο «Δαυίδ» που τα έβαλε με τον Κώστα Σκρέκα

Για πολλούς Έλληνες καταναλωτές τα προϊόντα της εταιρείας ΑΙΝΟΣ αποτελούν τα πιο φθηνά επώνυμα κατεψυγμένα λαχανικά που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή στην αγορά. Ίσως αυτός είναι και ο βασικός λόγος που από προχθές, οπότε και έγινε γνωστό το πρόστιμο ύψους 742.000 ευρώ που της επέβαλε το υπουργείο Ανάπτυξης για αθέμιτη κερδοφορία, έχει εκδηλωθεί στα μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης ένα άνευ προηγουμένου κύμα όχι καταδίκης αλλά στήριξής της! 

«Για τον καταναλωτή που έχει στραφεί λόγω ακρίβειας στη συγκεκριμένη εταιρεία τα τελευταία χρόνια, αυξάνοντας προφανώς σημαντικά τον τζίρο και τα κέρδη της Αίνος, είναι ακατανόητο γιατί πρέπει να πληρώσει πρόστιμο επειδή πουλάει αισθητά φθηνότερα τον κατεψυγμένο αρακά, τα φασολάκια ή τις αγκινάρες της», λέει ένα από τα χιλιάδες μηνύματα στήριξης της εταιρείας. Ενώ δεν είναι και λίγοι οι χρήστες των Κοινωνικών Μέσων που πίσω από το πρόστιμο του Κώστα Σκρέκα «βλέπουν» τον δάκτυλο μεγάλου ανταγωνιστή της και market leader του κλάδου.

Θα πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι τα πρόστιμα δεν επιβάλλονται με βάση τις τελικές τιμές, φθηνές ή ακριβές, αλλά με βάση την αύξηση των περιθωρίων κέρδους. 

Το ερώτημα που προκύπτει, βέβαια, είναι πώς μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση μπορεί να συνδυάζει υπερβολικά περιθώρια κέρδους, όπως κατηγορείται, με πιο χαμηλές τιμές από τον ανταγωνισμό της.

Ποια είναι όμως η εταιρεία ΑΙΝΟΣ, ποιο το εκτόπισμά της στον κλάδο, γιατί της επέβαλε πρόστιμο το Υπουργείο Ανάπτυξης, τι προτίθεται να κάνει η εταιρεία για να προασπίσει τα συμφέροντά της και πότε τελικά έγινε ο έλεγχος της ΔΙΜΕΑ; 

Η εταιρεία που διοικείται από τους κ.κ. Ευάγγελο Τρίτση και Αναστασία Τρίτση, παρότι μετρά αρκετές δεκαετίες στην ελληνική αγορά, έχει «μικρή», σε σχέση με τους ανταγωνιστές της, έκθεση στο ράφι των σούπερ μάρκετ. Τα προϊόντα της δεν βρίσκονται σε όλα τα ελληνικά σούπερ μάρκετ και οι πωλήσεις της αντιπροσωπεύουν μικρό μέρος των συνολικών πωλήσεων του κλάδου. 

Μικρό μερίδιο 

Παραδείγματος χάριν στη χρήση του 2022 (τελευταίος δημοσιευμένος ισολογισμός) οι πωλήσεις της ανήλθαν στα 21,43 εκατ. ευρώ -το 2021 ήταν 19,151 εκατ. ευρώ-, όταν οι συνολικές πωλήσεις των κατεψυγμένων λαχανικών μέσω των σούπερ μάρκετ ξεπέρασαν τα 144,366 εκατ. ευρώ (πηγή: NielsenIQ). Τα μικτά της κέρδη, την εξεταζόμενη περίοδο, αυξήθηκαν στα 4,467 εκατ. ευρώ από 3,962 εκατ. ευρώ, ενώ τα EBITDA άγγιξαν τα 1,996 εκατ. ευρώ από 1,593 εκατ. ευρώ το 2021 και τα καθαρά της κέρδη τα 2,996 εκατ. ευρώ από 1,429 εκατ. ευρώ. 

Δηλαδή, το πρόστιμο ύψους 742.000 ευρώ που της επέβαλε ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας αντιστοιχεί στο 24% της κερδοφορίας της και στο 36% των EBITDA. Αφορά δε ελέγχους που έγιναν, όπως αναφέρεται σε επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου Ανάπτυξης, την περίοδο 1/7/2023 έως 30/9/2023.

Βάσει των ελέγχων, η εταιρεία, σύμφωνα με το Υπουργείο, παραβίασε το άρθρο 54 του ν. 5045/29-07-2023 σχετικά με την περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας. Τους ελέγχους διενήργησε η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) σε 72 κωδικούς προϊόντων από τους οποίους, όπως έκανε γνωστό το Υπουργείο Ανάπτυξης, διαπιστώθηκε ότι η εταιρεία σε 50 κωδικούς αποκόμιζε μεγαλύτερο περιθώριο μικτού κέρδους από αυτό που ορίζει η σχετική νομοθεσία. 

Άμεση ήταν η αντίδραση της εταιρείας, η οποία προανήγγειλε την προσφυγή της στα Διοικητικά Δικαστήρια για να ακυρώσει το πρόστιμο που της επέβαλε το υπουργείο Ανάπτυξης και να αποκαταστήσει την εταιρική της φήμη. 

Σύμφωνα με την ΑΙΝΟΣ, η έκθεση ελέγχου της ΔΙΜΕΑ, βάσει της οποίας της επιβλήθηκε το πρόστιμο των 742.000 ευρώ, βρίθει λαθών και ανακριβειών. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωση που εξέδωσε αργά το απόγευμα της Δευτέρας, «ουδέποτε αποκόμισε, κατά τρόπο παράνομο ή αθέμιτο, κέρδη από τη διάθεση των προϊόντων της στο καταναλωτικό κοινό». 

Μάλιστα, όπως αναφέρει η εταιρεία, στο πλαίσιο ελέγχου συνεργάστηκε με τη Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς του Υπουργείου Ανάπτυξης και ελέγχθηκαν συνολικά 78 κωδικοί προϊόντων, για 28 εκ των οποίων κρίθηκε ότι τηρήθηκε η προαναφερθείσα διάταξη και ουδέν πρόστιμο επιβλήθηκε. 

Σε ό,τι αφορά τους επίμαχους 50 κωδικούς προϊόντων για τους οποίους της επιβλήθηκε το πρόστιμο, η ΑΙΝΟΣ δηλώνει κατηγορηματικά και «με την επιφύλαξη παντός νομίμου δικαιώματός της» ότι: 

1. Η έκθεση ελέγχου της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου Αγοράς του Υπουργείου Ανάπτυξης βρίθει λαθών και ανακριβειών, καθότι δεν έχει ληφθεί υπόψη κατά τον υπολογισμό του μεικτού περιθωρίου κέρδους το κόστος παραγωγής των προϊόντων, το οποίο για τα προϊόντα αυτά υπολογίζεται λογιστικώς σε τριμηνιαία βάση. 
2. Ουδέποτε αποκόμισε, κατά τρόπο παράνομο ή αθέμιτο, κέρδη από τη διάθεση των προϊόντων της στο καταναλωτικό κοινό. 
3. Προτίθεται να προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια προς ακύρωση της απόφασης επιβολής προστίμου και προς αποκατάσταση της εταιρικής φήμης της.

Μάλιστα το ενδιαφέρον με την περίπτωση των ελέγχων της ΔΙΜΕΑ είναι ότι άλλη περίοδο λέει ότι έγιναν το Υπουργείο Ανάπτυξης και άλλη περίοδο η ΑΙΝΟΣ. Σύμφωνα με την εταιρεία, ο έλεγχος για τους 50 επίμαχους κωδικούς έγινε από 02.10.2023 μέχρι 31.10.2023, ενώ το Υπουργείο Ανάπτυξης στην επίσημη ανακοίνωσή του υποστηρίζει ότι οι έλεγχοι έγιναν την περίοδο 1/7/2023 έως 30/9/2023. 

Η ΑΙΝΟΣ δεν είναι η μοναδική εταιρεία που προτίθεται να προσφύγει κατά του προστίμου που της επιβάλλει το Υπουργείο Ανάπτυξης, όμως είναι η πρώτη εταιρεία που όχι μόνο ετοιμάζεται να προσφύγει στα Δικαστήρια, αλλά θέτει τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων για τα κυβερνητικά μέτρα και μάλιστα με επίσημη ανακοίνωσή της. Κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχουν κάνει άλλοι μεγάλοι παίκτες της αγοράς αλλά και θεσμικοί φορείς όπως είναι ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ). 

Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα πρόστιμα δεν επέφεραν καμία δημόσια αντίδραση.