ΑΒΑΞ: Πώς προχωρά η Γραμμή 4 του Μετρό, οι μεγάλες εκκρεμότητες

Σε πλήρη 24ωρη βάση εργάζεται ο μετροπόντικας «Αθηνά», ο οποίος έχει επιφορτιστεί με τη διάνοιξη σηράγγων μήκους 5,1 χλμ. με κατεύθυνση τον Ευαγγελισμό. για τη δημιουργία της νέας γραμμής 4 του Μετρό, σύμφωνα με τους υπεύθυνους μηχανικούς του έργου, το οποίο υλοποιείται για λογαριασμό της Ελληνικό Μετρό από την κοινοπραξία των εταιρειών ΑΒΑΞ-GHELLA-ALSTOM.

Ήδη έχουν διανυθεί 680 μέτρα από τη γραμμή εκκίνησης -το φρέαρ Κατεχάκη- ενώ εντός του Φεβρουαρίου αναμένεται η έναρξη λειτουργίας και του δεύτερου μετροπόντικα (με την ονομασία «Νίκη») από το φρέαρ Βεΐκου, σημείο που αποτελεί το άλλο άκρο της γραμμής 4, γνωστής και ως U, που θα ενώσει το Γουδή με το Άλσος Βεΐκου.

Ο δεύτερος μετροπόντικας (ή TBM) έχει να διανύσει μεγαλύτερη απόσταση (7,7 χλμ.) έως ότου καταλήξει επίσης στον Ευαγγελισμό και ολοκληρωθεί η διάνοιξη. Σύμφωνα με τους υπεύθυνους του έργου, ο πρώτος TBM προχωρά 15 μέτρα ημερησίως, με στόχο ωστόσο να επιταχύνει πέραν των 18 μέτρων σε ημερήσια βάση, πρόβλεψη που αφορά και τον υπό συναρμολόγηση δεύτερο TBM.

Στην πρώιμη παρούσα φάση, δεν αντιμετωπίζονται γεωλογικά προβλήματα καθώς ήδη έχουν πραγματοποιηθεί 550 μελέτες που οδηγούν το έργο και έχουν προετοιμάσει την κοινοπραξία για τα ενδεχόμενα εμπόδια, ενώ δεν προκύπτουν και ζητήματα αρχαιολογικών ευρημάτων, καθώς οι μετροπόντικες σκάβουν σε πολύ μεγάλο βάθος.

Βασική ωστόσο παράμετρος του έργου, η οποία ενδέχεται να επηρεάσει την τεχνική του πρόοδο, είναι ότι συντελείται ουσιαστικά στο κέντρο της Αθήνας και άρα σειρά ζητημάτων (από τη χωροθέτηση εργοταξίων έως την εύρεση άγνωστων εμποδίων) δεν μπορούν να αποκλειστούν.

Σημειώνεται πάντως πως ο επικεφαλής κατασκευαστικός όμιλος της Αβαξ διαθέτει εμπειρία στα έργα Μετρό, καθώς έχει υλοποιήσει εξ ολοκλήρου τη Γραμμή 2 του Μετρό προς Ανθούπολη και Ελληνικό, την επέκταση της Γραμμής 3 από Εθνική Άμυνα προς Δουκίσσης Πλακεντίας, αλλά και την πλέον πρόσφατη επέκταση της Γραμμής 3 προς Πειραιά. Διεκδικεί δε και τον διαγωνισμό για την επέκταση της γραμμής 2 προς Ίλιον, ο οποίος έχει δημοπρατηθεί από την Ελληνικό Μετρό και αναμένεται να εισέλθει στο β’ στάδιο διαλόγου και κατάθεσης δεσμευτικών προσφορών.

Τα εμπόδια

Πέραν των τεχνικών και τεχνολογικών χαρακτηριστικών του βασικού έργου της «πορτοκαλί» γραμμής του Μετρό της Αθήνας, σε εκκρεμότητα παραμένει η ολοκλήρωση των πρόδρομων εργασιών από την εταιρεία ΕΡΕΤΒΟ, γεγονός που ήδη έχει οδηγήσει σε 12μηνη καθυστέρηση τη βασική κατασκευή του έργου, ενώ ακόμη και σήμερα οι εκκρεμότητες παραμένουν, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων καθυστερήσεων όσον αφορά την ολοκλήρωσή του, που -συμβατικά τουλάχιστον- όφειλε να ολοκληρωθεί έως τα μέσα του 2029.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την υπογραφείσα σύμβαση, όλοι οι χώροι των σταθμών θα έπρεπε να είχαν παραδοθεί στην ανάδοχο του έργου τον Ιούλιο του 2022, ενώ τα φρέατα τον Οκτώβριο του 2022.

Προς το παρόν, από τον ανάδοχο των πρόδρομων εργασιών, την εταιρεία ΕΡΕΤΒΟ και την αναθέτουσα αρχή του έργου, Ελληνικό Μετρό, έχουν παραδοθεί προς την ανάδοχο κοινοπραξία του κύριου έργου, Άβαξ - GHELLA SpA - ALSTOM, 3 εκ των 8 φρεατίων και 5 από τους 15 σταθμούς της Γραμμής 4. Πρόκειται για τους σταθμούς Γαλάτσι, Ελικώνος, Κολωνάκι, Δικαστήρια, Ακαδημίας.

Επίσης η καθυστέρηση παράδοσης του φρέατος Βεΐκου, που όπως προαναφέρθηκε αποτελεί το σημείο εκκίνησης του δεύτερου TBM από την ΕΡΕΤΒΟ προς την κοινοπραξία, οδήγησε με τη σειρά του σε επέκταση του χρονοδιαγράμματος ολοκλήρωσης του έργου. Η συγκεκριμένη εξέλιξη αποτέλεσε δε και το βασικό επιχείρημα της κοινοπραξίας Άβαξ-Ghella-Alstom στην ένστασή της και στο αίτημα παράτασης ως προς τη συμβατική της υποχρέωση, που προέβλεπε την ολοκλήρωση μεταφοράς στο εργοτάξιο και έναρξης λειτουργίας των ΤΒΜ (μετροπόντικες) έως το τέλος Οκτωβρίου 2023. Υπενθυμίζεται πως το παραπάνω αίτημα εγκρίθηκε με υπουργική απόφαση στα μέσα Ιουνίου 2023 και εξέτεινε έως τις 17 Νοεμβρίου 2023 το περιθώριο ολοκλήρωσης των παραπάνω συμβατικών υποχρεώσεων.

Επίσης εκκρεμεί η εγκατάσταση εργοταξίου για τον σταθμό Ευαγγελισμού. Υπενθυμίζεται πως ένας ακόμη παράγοντας καθυστέρησης εργασιών για τη Γραμμή 4 του Μετρό είναι οι προσφυγές πολιτών για τον σταθμό Εξαρχείων, αλλά και του εφοπλιστή Ν. Πατέρα για τον σταθμό Ευαγγελισμού και του πάρκου της Ριζάρη στο ΣτΕ, το οποίο ζήτησε νέα ΤΕΠΕΜ από την Ελληνικό Μετρό.