Μια πολύ περίεργη υπόθεση εκτυλίσσεται εδώ και καιρό στην περιοχή του Κουκακίου, αποπνέοντας την αίσθηση ότι συμφέροντα συνδεδεμένα με την παροχή διαμερισμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, τύπου Airbnb, προσπαθούν να εμποδίσουν πάση θυσία την ανέγερση ξενοδοχείου, σε γειτονικό οικόπεδο, εμπλέκοντας το Συμβούλιο της Επικρατείας στην εξυπηρέτηση προσωπικών συμφερόντων.
Ο «μίτος της Αριάδνης» φαίνεται να αφορά την ανεμπόδιστη θέα των διαμερισμάτων συγκεκριμένης πολυκατοικίας προς την Ακρόπολη, η οποία σε μεγάλο βαθμό εξασφαλίζεται ως σήμερα από το ανεκμετάλλευτο οικόπεδο, στο οποίο πρόκειται να γίνει το πολυτελές ξενοδοχείο, αλλά και στην προφανή αύξηση του ανταγωνισμού που θα έχουν, σε σχέση με πριν.
Πρόκειται για τέσσερα φυσικά πρόσωπα (τα ονόματά τους είναι γνωστά στο Εuro2day.gr) και ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο προστασίας του Περιβάλλοντος και του Πολιτισμού, το οποίο εμφανώς συνδέεται με τα φυσικά πρόσωπα, αφού ένα από αυτά εμφανίζεται συστηματικά στα ΜΜΕ, ως εκπρόσωπός του.
Η εταιρεία VASACO, που επιθυμεί από τo 2017 να ανεγείρει το επταώροφο ξενοδοχείο, έχει λάβει όλες τις άδειες, μετά από προσπάθειες πολλών ετών, με προσαρμογές στις αλλαγές της νομοθεσίας που έχουν μεσολαβήσει στην περιοχή.
Για την ακρίβεια, έχει λάβει πολεοδομική άδεια από τον Δήμο Αθηναίων, που είναι απολύτως συμβατή με την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, το οποίο, μέσω της Ολομέλειάς του όρισε ως ανώτατο επιτρεπόμενο ύψος στην περιοχή, άρα και για το ξενοδοχείο, τα 21 μέτρα.
Επίσης, η αρμόδια Διεύθυνση (Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς) του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού δέχθηκε, μετά από δεσμευτική μελέτη της εταιρείας, ότι «από την υλοποίηση της εν θέματι μελέτης δεν επηρεάζεται ο αρχαιολογικός χώρος της Ακρόπολης ή άλλα μνημεία εντός του αναοριοθετημένου αρχαιολογικού χώρου της πόλης των Αθηνών...».
Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τις σχετικές άδειες, η ανέγερση του ξενοδοχείου υπόκειται σε αυστηρούς όρους ανάδειξης ορισμένων αρχαιοτήτων που βρίσκονται στο οικόπεδο. Οι αρχαιότητες και οι όροι ανάδειξής τους και λειτουργικής ένταξής τους στο ξενοδοχείο (δεν θα καταπλακωθούν, αλλά θα αναδειχθούν με ιδιαίτερες κατασκευές) προσδιορίζονται με εξαντλητική λεπτομέρεια από την απόφαση του Υπ. Πολιτισμού, αναφέρουν στελέχη της υπηρεσίας, ενώ οι εργασίες της ανοικοδόμησης του ξενοδοχείου μπορούν να γίνουν μόνο με τη συνεχή επιτόπια παρουσία και έλεγχο των προβλεπόμενων από τον νόμο αρχαιολόγων.
Τέλος, στο ίδιο οικόπεδο υπάρχει διατηρητέο κτήριο, το οποίο βρίσκεται σε κακή κατάσταση, η αποκατάσταση του οποίου (με δαπάνες της εταιρείας) θα γίνει με όρους που θέτει το Υπουργείο Πολιτισμού, συνδεόμενη με την ανέγερση του ξενοδοχείου.
Tα επιχειρήματα εναντίον του ξενοδοχείου και η «φέρουσα ικανότητα»
Εντούτοις οι πολέμιοι της ανάπτυξης ξενοδοχείου, στην… πίσω πολυκατοικία, αναγνωρίζοντας ότι οι άδειες έχουν εκδοθεί με βάση τις υφιστάμενες προϋποθέσεις, προσπαθούν τώρα να ακυρώσουν όχι κάποιον όροφο του ξενοδοχείου, αλλά την ίδια την ανέγερσή του στο οικόπεδο. Με το επιχείρημα ότι θα πρέπει να διαπιστωθεί η «φέρουσα ικανότητα» της περιοχής, ήτοι να διαπιστώσει το ΣτΕ, εάν μια περιοχή που είναι μέρος του μητροπολιτικού κέντρου της Αθήνας, με εκατομμύρια τουριστικής κίνησης κάθε χρόνο, μπορεί να σηκώσει το συγκεκριμένο ξενοδοχείο. Δηλαδή μερικές εκατοντάδες ενοίκους παραπάνω σε μια καλή μέρα.
Φέρουν μάλιστα ως επιχείρημα άλλες αποφάσεις του Συμβουλίου Επικρατείας, που όμως αφορούν είτε μικρά νησιά που λυγίζουν κάτω από το βάρος του τουρισμού σε υποδομές (ύδρευση, αποχέτευση, λιμένες, συγκοινωνίες, υπηρεσίες υγείας κ.λπ.), με επιπτώσεις και στο φυσικό περιβάλλον, είτε αντίστοιχες βουνίσιες περιοχές στην καρδιά της φύσης, όπως το… Πάπιγκο.
Το έτερο επιχείρημά τους αφορά την Ακρόπολη ως αρχαιολογικό χώρο και μπορεί να συνοψιστεί στη φράση τους ότι «προστατευόμενο στοιχείο του περιβάλλοντος χώρου των μνημείων συνιστά και η ανεμπόδιστη θέαση αυτών, αλλά και ο χαρακτήρας και η φυσιογνωμία της ευρύτερης περιοχής, η οποία τελεί σε άμεση οπτική επαφή με τα μνημεία και είναι αναγκαία για την ανάδειξή τους». Επιχείρημα μάλλον αδύναμο αφού η απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, έχει ασχοληθεί και με το συγκεκριμένο θέμα.
Επειδή όμως μια εικόνα ισοδυναμεί με… χίλιες λέξεις, έχει ενδιαφέρον να δούμε μέσω google maps την εικόνα που έχει σήμερα η περιοχή γύρω από το οικόπεδο, της οποίας την αισθητική και τη φυσιογνωμία διατείνονται ότι θα αλλοιώσει προς το χειρότερο το πολυτελές ξενοδοχείο και η αναπαλαίωση του ερειπωμένου διατηρητέου.
Στο κέντρο του κάτω μέρους της φωτογραφίας διακρίνεται το οικόπεδο στις οδούς Μισαραλιώτου και Τσάμη Καρατάσου στο Κουκάκι, στο οποίο θα ανεγερθεί το ξενοδοχείο.
Σημειωτέον ότι όσα αναφέραμε παραπάνω επαναλαμβάνονται σε τρεις διαφορετικές προσφυγές προς το ΣτΕ, ήτοι σε:
- αίτηση αναστολής εκτέλεσης και χορήγηση προσωρινής διαταγής αναστολής εκτέλεσης, απέναντι στις άδειες που έχει λάβει το ξενοδοχείο από τον Δήμο Αθηναίων.
- αίτηση ακύρωσης της απόφασης του υπουργείου Πολιτισμού αλλά και του υπουργείου Περιβάλλοντος, ακόμη και του Προεδρικού Διατάγματος του Μαρτίου του 2022 που καθόρισε τα ύψη και τους λοιπούς όρους και περιορισμούς δόμησης στην περιοχή Κουκάκι - Μακρυγάννη και στα οποία ανταποκρίνεται η άδεια ανέγερσης του ξενοδοχείου.
- αίτηση ακύρωσης της άδειας από τον Δήμο Αθηναίων.
Οι κάτοικοι - μισθωτές Airbnb, η «θέα» και οι πολεοδομικές παραβάσεις
Στις αρμόδιες υπηρεσίες πάντως, διάχυτη είναι η αίσθηση ότι βασικός λόγος για τις προσφυγές είναι ο φόβος κατόχων Airbnb σε μια πολυκατοικία (τα οποία προσφέρουν έσοδα έως και χιλιάδων ευρώ μηνιαία, το καθένα) ότι η ανέγερση του ξενοδοχείου θα επηρεάσει την πελατεία αλλά και την τιμή, καθώς κόβει τη θέα κάποιων ορόφων προς την Ακρόπολη (η συγκεκριμένη πολυκατοικία έχει αναγερθεί με ύψος 24 μέτρα, είναι δηλαδή υψηλότερη από το ξενοδοχείο που θα κατασκευαστεί, αφού αυτό το ύψος είναι απαγορευμένο).
Το αξιοπρόσεκτο όμως είναι ότι αυτή η θέα φαίνεται να έχει προκύψει παρανόμως, με το αυθαίρετο άνοιγμα παραθύρων στην πίσω πλευρά της πολυκατοικίας, όπως αναφέρουν και κύκλοι της εταιρείας που θέλει να ανεγείρει το ξενοδοχείo.
Ερευνώντας, το Euro2day.gr βρήκε και έχει στα χέρια του έκθεση αυτοψίας της διεύθυνσης τεχνικών έργων του Δήμου Αθηναίων, με ημερομηνία 11 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με την οποία ένα από τα φυσικά πρόσωπα που έχουν κάνει αιτήσεις κατά του ξενοδοχείου, όλα από τη συγκεκριμένη πολυκατοικία, έχει ανοίξει αυθαίρετο παράθυρο καθώς και εξώστη προς την πλευρά του οικοπέδου που θα ανεγερθεί το ξενοδοχείο, στην πίσω πλευρά της πολυκατοικίας, τα οποία κρίθηκαν κατεδαφιστέα. Εικάζουμε ότι το ίδιο ισχύει και για άλλα παράθυρα της πίσω πλευράς, τα οποία «βλέπουν» προς το οικόπεδο.
Oι ίδιοι κύκλοι επιμένουν ότι τουλάχιστον οι τρεις από τους τέσσερις καταγγέλλοντες που είναι φυσικά πρόσωπα, δεν είναι «κάτοικοι της περιοχής» όπως ισχυρίζονται, αλλά μένουν αλλού και παρέχουν τα συγκεκριμένα διαμερίσματα ιδιοκτησίας ή επικαρπίας τους, έναντι αδρού τιμήματος, σε βραχυχρόνιες μισθώσεις για τουρίστες. Κατά τις ίδιες πηγές, υπάρχει σαφής αντιστοίχιση αγγελιών με τις καταγεγραμμένες ιδιοκτησίες των φυσικών προσώπων που αντιδρούν.
Από έρευνα που έκανε το Euro2day,gr κατόπιν αυτής της πληροφορίας, προέκυψε ότι στα site της Blueground και της Booking παρέχεται προς ενοικίαση σειρά διαμερισμάτων, από τη συγκεκριμένη διεύθυνση, σε υψηλές τιμές έως και πάνω από 1.700 ευρώ, ενώ δειγματοληπτικά διαπιστώσαμε και έλλειψη διαθεσιμότητας για όλο το υπόλοιπο 2023.
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά και για την εμπλοκή του σωματείου, σε μια υπόθεση που κατά τα λοιπά φαίνεται να αφορά συγκεκριμένους ενοίκους, μίας και μόνο πολυκατοικίας, στην οποία ενοικιάζονται διαμερίσματα με προφανή ανταγωνιστικό προσανατολισμό, προς την ανέγερση του ξενοδοχείου. Ιδίως όταν ένα από τα φυσικά πρόσωπα που προσφεύγουν και έχουν ιδιοκτησία στην πολυκατοικία (το ίδιο που σύμφωνα με τον έλεγχο του Δήμου Αθηναίων έκανε τις παραπάνω πολεοδομικές παραβάσεις!) εμφανίζεται συστηματικά ως εκπρόσωπος του σωματείου στα ΜΜΕ.
Ερωτήματα άλλωστε δημιουργεί και το γεγονός ότι το Σωματείο δεν προσέφυγε στο ΣτΕ για το προεδρικό διάταγμα του 2022, όταν αυτό υπογράφηκε και πέρασε (γεγονός που έτυχε πολύ μεγάλης δημοσιότητας) παρά μετά από ένα χρόνο, ενάντια στην ανέγερση του συγκεκριμένου ξενοδοχείου.
Περίεργη, τέλος, εμφανίζεται και η διάρθρωση του σωματείου, το οποίο έχει μόλις καμιά 25αριά «ειδικά μέλη», όρος ο οποίος χρησιμοποιείται συχνά για να προσδιορίσει τα μέλη που μόνον εκείνα έχουν δικαίωμα ψήφου -και άρα ελέγχουν τη διοίκηση. Λέγεται μάλιστα από έγκυρες πηγές ότι πρόσωπο από το στενότατο οικογενειακό περιβάλλον πασίγνωστου εφοπλιστή αποχώρησε από το σωματείο καταλογίζοντας «αλλότρια» κίνητρα σε σχέση με τους καταστατικούς σκοπούς του.
Το μεγάλο ερώτημα βέβαια για όσους ασχολούνται με τις παραγωγικές επενδύσεις είναι «ποιος πληρώνει τον βαρκάρη», για τις απανωτές καθυστερήσεις, που κρατούν χρόνια, ακόμη κι αν κάποτε έρθει η τελική δικαίωση. Στην προκειμένη περίπτωση, έχουν ήδη περάσει πάνω από έξι χρόνια, χωρίς να ξεκινήσουν οι εργασίες. Και δεν μιλάμε για κάποια απομακρυσμένη περιοχή, αλλά για το κέντρο της Αθήνας!