Χαρτογράφηση της «Μεσογειακής Ποσειδωνίας» από το Ιδρυμα Vodafone

Η χαρτογράφηση της Μεσογειακής Ποσειδωνίας ξεκινά με μία συνεργασία του Ιδρύματος Vodafone με το Πανεπιστήμιο Πατρών με στόχο τα… «αχαρτογράφητα νερά», για τα οποία έχουν καταλογιστεί πρόστιμα στην χώρα μας από την ΕΕ, να καταγραφούν καθώς αποτελούν βασική πηγή οξυγόνου για την Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.

Η Ποσειδωνία είναι η βλάστηση κάτω από την θάλασσα, τα λεγόμενα φύκια, τα οποία έχουν σημαντική επίδραση στο περιβάλλον, καθώς «γεννούν» οξυγόνο και καταστέλλουν το διοξείδιο του άνθρακα. Είναι απολύτως απαραίτητη για την ισορροπία του οικοσυστήματος καθώς σε αυτήν ζουν χιλιάδες είδη. Παρά την χρησιμότητά τους σε πολλές περιοχές που το φως περιορίζεται από ρύπανση ή σκιές που δημιουργούν καράβια και άγκυρες η Ποσειδωνία καταστρέφεται με σημαντικές επιπτώσεις.

Τα λιβάδια Ποσειδωνίας του ελληνικού χώρου εκτιμάται ότι παράγουν 24 εκατ. τόνους οξυγόνου ετησίως, ενώ απορροφούν 15 φορές περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα συγκρινόμενα με τα δάση του Αμαζονίου. Η ύπαρξη δε των λιβαδιών Ποσειδωνίας συμβάλλει στην προστασία της ελληνικής ακτογραμμής και των παραθαλάσσιων τοπίων της χώρας από το φαινόμενο της διάβρωσης. 

Η σχετική συνεργασία ανακοινώθηκε χθες από την διοίκηση της Vodafone στο νησί της Σύρου, από όπου ξεκινάει η συγκεκριμένη πρωτοβουλία, ενώ θα ακολουθήσει η Πάρος και η Αντίπαρος ενώ στον αρχικό σχεδιασμό είναι την Άνοιξη του 2024 να προχωρήσει σε Δήλο και Μύκονο.

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της Vodafone Xάρης Μπρουμίδης (φωτ.) το πρόγραμμα θα υποστηριχθεί χρηματοδοτικά από το Ίδρυμα αλλά και τεχνολογικά με το δίκτυο της Vodafone, ενώ ήδη έχει γίνει πρόταση να ενταχθούν και άλλες χώρες σε αυτή την προσπάθεια μέσα από το Ίδρυμα της Vodafone.

«θα στηρίξουμε το πρόγραμμα και στο πρώτο στάδιο και στα επόμενα. Το καλοκαίρι του 2024 θα αποφασίσουμε που θα συνεχιστεί η χαρτογράφηση. Είναι φιλόδοξος στόχος να επεκταθεί σε όλη τη χώρα. Είπαμε από πέρυσι ότι δεν μπορούμε πια να στέκουμε συγκλονισμένοι απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Γι αυτό προσθέσαμε τέταρτο πυλώνα στις δράσεις του ιδρύματος που είναι το περιβάλλον», τόνισε.

«Η προστασία της Ποσειδωνίας αποτελεί συμβατική υποχρέωση της Ελλάδας απέναντι στην ΕΕ, και η απουσία της στη χώρα μας έχει κοστίσει σημαντικά καθώς από το 2012 μέχρι το 2018 η Ελλάδα "έτρωγε καμπάνες" για την μη συμμόρφωσή της».

Το πρόγραμμα με την ονομασία Vodafone Posidonia θα αναπτυχθεί σε συνεργασία με το Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας & Φυσικής Ωκεανογραφίας (Oceanus Lab) του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών.

Στόχος του Ιδρύματος Vodafone είναι να χαρτογραφηθεί η Ποσειδωνία, αρχικά σε στρατηγικές περιοχές του Αιγαίου Πελάγους, ικανές να δώσουν στους ειδικούς την δυνατότητα ασφαλών αναγωγών για τον υπολογισμό του συνόλου της Ποσειδωνίας στον ελληνικό χώρο.

Για την υλοποίηση του προγράμματος, το Ίδρυμα Vodafone συνεργάζεται με το Oceanus Lab του Πανεπιστημίου Πατρών, που αποτελεί το μεγαλύτερο διδακτικό και ερευνητικό πανεπιστημιακό εργαστήριο στον τομέα του στην Ελλάδα, υπό την επιστημονική επίβλεψη του Γιώργου Παπαθεοδώρου, Καθηγητή Περιβαλλοντικής και Γεωλογικής Ωκεανογραφίας στο Τμήμα Γεωλογίας και Κοσμήτορα της Σχολής Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τη συστηματική καταγραφή και χαρτογράφηση των λιβαδιών Ποσειδωνίας σε στρατηγικές περιοχές του Αιγαίου με την χρήση εξοπλισμού προηγμένης τεχνολογίας, καθώς και εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πολιτών και των αρμόδιων θεσμών και φορέων. Επιστέγασμα της πρωτοβουλίας είναι η δημιουργία της ψηφιακής διαδραστικής πλατφόρμας «Citizen Science», η οποία θα ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο μέσω του δικτύου της Vodafone με οπτικό υλικό και δεδομένα από την έρευνα. Παράλληλα, θα δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να ανεβάζουν το δικό τους υλικό και τις τοποθεσίες όπου συναντούν λιβάδια Ποσειδωνίας, συμβάλλοντας, έτσι, στην πρόοδο της έρευνας.

Ανάμεσα στις εντυπωσιακές δράσεις που περιλαμβάνει ο προγραμματισμός του Vodafone Posidonia ξεχωρίζει η πόντιση του υποβρυχίου Παρατηρητηρίου Ποσειδωνίας, το οποίο με υψηλής τεχνολογίας κάμερες, αισθητήρες IoT και τη δύναμη του Vodafone Green Network θα προσφέρει δυνατότητα επισκόπησης του βυθού σε πραγματικό χρόνο, με σκοπό τόσο την παραγωγή επιπρόσθετων επιστημονικών δεδομένων, όσο και την ευκαιρία να θαυμάσει κανείς από μακριά την ομορφιά του βυθού.

Ο Γιώργος Παπαθεοδώρου, Καθηγητής Γεωλογικής και Περιβαλλοντικής Ωκεανογραφίας και Κοσμήτορας της Σχολής Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών, δήλωσε: «Το ερευνητικό πρόγραμμα που υλοποιείται με την στήριξη του Ιδρύματος Vodafone φιλοδοξεί να χαρτογραφήσει με μεγάλη ακρίβεια ένα παράκτιο ενδιαίτημα προτεραιότητας, τα λιβάδια P. oceanica (Ποσειδωνία), το οποίο αποτελεί ένα συνηθισμένο αλλά και τόσο άγνωστο οικοσύστημα των ρηχών νερών, έως βάθη 40-45 μέτρων. Επιπλέον στοχεύει στην ενημέρωση και στην ευαισθητοποίηση των πολιτών για αυτό το ιδιαίτερο ενδιαίτημα που προσφέρει πολύ σημαντικές οικοσυστημικές υπηρεσίες στο περιβάλλον της Μεσογείου Θάλασσας. Εξελιγμένα ηχοβολιστικά συστήματα, υποβρύχια κατευθυνόμενα βαθυσκάφη και αυτόνομα οχήματα επιφανείας θα χρησιμοποιηθούν για την αποτύπωση των λιβαδιών σε νησιά των Κυκλάδων. Επιπλέον, θα ποντισθεί υποθαλάσσιο παρατηρητήριο σε επιλεγμένο λιβάδι Ποσειδωνίας για την παρακολούθηση των πιθανών περιβαλλοντικών πιέσεων και των φυσικοχημικών παραμέτρων του νερού».