Α. Βακάκης: Ο εξορθολογισμός τιμών και ο κίνδυνος νέου πληθωριστικού σπιράλ 

Συνθήκες αποπληθωρισμού βλέπει ο Απόστολος Βακάκης, πρόεδρος του ομίλου Jumbo, ο οποίος θεωρεί κρίσιμο το διάστημα των επόμενων 2-3 μηνών -συμπεριλαμβανομένων των εκλογών- για την εδραίωση των νέων τάσεων στην αγορά.

«Στην πράξη αυτό που κέρδισες από το μεταφορικό κόστος αρχίζεις και το χάνεις από την αγορά», σημείωσε χθες, στο πλαίσιο της έκτακτης γενικής συνέλευσης των μετόχων της εταιρείας του, μιλώντας για τις μειώσεις τιμών που σχεδιάζει μετά τις ανατιμήσεις, οι οποίες κινήθηκαν σε ποσοστό άνω του 20%. Προέβλεψε ότι με τον αποπληθωρισμό η αγορά θα πάρει πίσω περίπου το ήμισυ των αυξήσεων, χωρίς να προβλέπεται επιστροφή στα αρχικά επίπεδα τιμών. «Εμείς χαιρόμαστε όταν κατεβάζουμε τις τιμές και όχι όταν τις ανεβάζουμε, διότι κερδίζουμε από το μοντέλο της εταιρείας», τόνισε ο κ. Βακάκης, που υπεραμύνθηκε της θεωρίας ότι ο καταναλωτής πρέπει να επιβιώνει με το εισόδημά του και όποιος δεν το σέβεται αυτό δεν... θα υπάρχει στην αγορά.

Θεώρησε ότι το «καλάθι παιχνιδιών» είναι ένα εργαλείο προς αυτή την κατεύθυνση, εξηγώντας ότι επειδή η τάση είναι αποπληθωριστική, αυτές οι κινήσεις βοηθούν την αγορά να κάνει κινήσεις εξορθολογισμού των τιμών.

Πρόσθεσε ότι «αρέσει, δεν αρέσει, η αγορά θα αποπληθωριστεί», δεδομένου ότι προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται οι κεντρικές τράπεζες, που αυξάνουν συνεχώς τα επιτόκια. Επίσης, σχετικά με τον πληθωρισμό, υπενθύμισε όσα είχε αναφέρει τον περασμένο Μάιο για «μαυραγορίτες» στο σύστημα διανομής, όπου το πρόβλημα δεν αντιμετωπίστηκε.

Όπως είπε, δεν έγινε το παραμικρό για τη σύμπραξη λίγων εταιρειών, θέμα που θα έπρεπε να απασχολήσει την Επιτροπή Ανταγωνισμού. 

Ο κ. Βακάκης είχε προβλέψει ότι θα έρθει μέρα που οι ιθύνοντες θα μετανιώσουν γι' αυτές τις επιλογές, διότι στην πράξη βάλλουν κατά των συμφερόντων των καταναλωτών με τρόπο που ενισχύει τον πληθωρισμό. 

«Τώρα πληρώνουν το τίμημα, καθώς έβγαλαν τρελά λεφτά αλλά θα χάσουν και τρελά λεφτά, καθώς θα υπάρξει αποπληθωρισμός και θα επέλθει ισορροπία», ανέφερε σχετικά μιλώντας για το χάσμα που υπάρχει μεταξύ του εισοδήματος του καταναλωτή/αγοραστικής δύναμης και της προσφερόμενης τιμής. Θεώρησε ότι ο επαναπροσδιορισμός της αγοράς θα πάρει χρόνο. Ως αποτέλεσμα, από την αίσθηση ευφορίας θα περάσουμε στο αίσθημα απαισιοδοξίας, καθώς οι οικονομικοί στόχοι για το 2024 δεν θα επιτευχθούν. Αυτό, σύμφωνα με τον κ. Βακάκη, αναγνωρίζεται από τις κεντρικές τράπεζες, που στοχεύουν στη μείωση του πληθωρισμού για να επιτευχθεί ανάπτυξη. Σε άλλη περίπτωση, θα έρθει συρρίκνωση των αγορών, κάτι που φοβάται ότι θα πλήξει την Ελλάδα, δυσκολεύοντας κατά συνέπεια τον όμιλο να φέρει το αποτέλεσμα στο οποίο στοχεύει.

Υπενθυμίζεται ότι η εκτίμηση είναι μικτό περιθώριο το 2023 στο 54% περίπου, με κέρδη 270-275 εκατ. ευρώ και αυξημένες πωλήσεις 15%, μετά την ανάπτυξη 14,12% το 2022, στα 949 εκατ. ευρώ.

«Από την ευτυχία στη δυστυχία είναι μια μέρα η διαφορά. Αυτό το ζήσαμε με τα τρένα και θα το ζήσουμε και με την οικονομία», τόνισε ο κ. Βακάκης, απευθυνόμενος στους μετόχους της Jumbο. «Με βάση τα τελευταία γεγονότα -αναφερόταν στο δυστύχημα στα Τέμπη- θα δυσκολευτούμε να πετύχουμε τους στόχους επιδόσεων που έχουμε θέσει», είπε, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι οι προοπτικές είναι 50/50, καθώς η χώρα δεν μπορεί να συνεχίσει με αισιόδοξες νότες χωρίς υποδομές. Πρέπει να κατεδαφίσουμε και να οικοδομήσουμε κάτι πιο δημιουργικό και υγιές, όπως είπε.

Η Jumbο διαχειρίζεται τις προκλήσεις διατηρώντας υψηλή ρευστότητα, της τάξης των 794 εκατ. ευρώ στις 31.12.2022, ενώ πληρώνει κόστος αδράνειας 0,50% για να έχει διαθέσιμα μετρητά. Προβλέπει επιστροφή των αγορών στην Κίνα, παρά την αρρυθμία που μεσολάβησε λόγω της υποκατάστασης πολλών εμπορευμάτων από άλλες χώρες, ακριβότερες. Εν προκειμένω, σύμφωνα με τον κ. Βακάκη, υπάρχει αντικίνητρο ενώ εναλλακτικές όπως η Τουρκία εγείρουν κινδύνους. Όπως εκτίμησε, η Τουρκία διολισθαίνει σε μεγάλη ύφεση και είναι θέμα χρόνου να μπει το Δ.Ν.Τ. στην οικονομία, η οποία είναι διττή: εξαγωγική και εσωτερική. «Αυτό οδηγεί νομοτελειακά στις αρχικές πηγές, δηλαδή στην Κίνα», πρόσθεσε.

Τα μάκρο, τα εργασιακά και η «μετακόμιση» επενδύσεων

Μιλώντας για το μακροοικονομικό περιβάλλον εκτίμησε ότι καθώς το δολάριο αρχίζει να επανενισχύεται, κάτι δεν κάνει καλά η ΕΚΤ. Αν ξεφύγει το μισθολογικό κόστος, το οποίο δεν επιστρέφει ποτέ στα αρχικά επίπεδα, υπάρχει κίνδυνος σπιράλ πληθωρισμού, σύμφωνα με τον κ. Βακάκη, εξέλιξη που δεν συνάδει με τον στόχο της στρατηγικής της ΕΚΤ. 

Για το μισθολογικό κόστος στον όμιλο Jumbο ο κ. Βακάκης ανέφερε ότι έχουν γίνει αναπροσαρμογές μισθών, πέρυσι αλλά και φέτος, κάτι που δεν επιθυμεί να προβάλλει. «Η εταιρεία δεν δίνει περισσότερα από αυτά που δύναται αλλά τα δίνει σιωπηλά, κόντρα σε όσα αναφέρονται περί σκλαβοπάζαρων και γαλέρας», σημείωσε. 

Μιλώντας ευρύτερα για την αγορά εργασίας, πρόσθεσε ότι ανεργία στην Ελλάδα δεν υπάρχει, αν κρίνει κανείς από τη νοοτροπία που καλλιεργούν τα επιδόματα και η απουσία πλαισίου για την αξιοποίηση των οικονομικών μεταναστών. Στο πλαίσιο αυτό θεώρησε υπεραισιόδοξα τα σχέδια για το Ελληνικό, ένα σύγχρονο Μονακό ή ένα Ντουμπάι, όταν απαιτούνται δισεκατομμύρια ευρώ επενδύσεων και εκατοντάδες χιλιάδες προσωπικού για να αναπτυχθεί ένα τέτοιο έργο.

Ο ίδιος, στον όμιλο Jumbο, αν και είχε σχεδιάσει ένα μοντέλο με βασικό στόχο την ενίσχυση της Ελλάδας, διαχειρίζεται αυτές τις προκλήσεις μεταφέροντας δραστηριότητες -π.χ. μια αποθήκη, αντί να γίνει στην Ελλάδα επιλέγεται να εγκατασταθεί στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία ή την Κύπρο. 

Υπάρχουν κακώς κείμενα στη χώρα κι αυτό αποτυπώθηκε στην τραγωδία στα Τέμπη, σύμφωνα με τον κ. Βακάκη. «Θέλει ψυχραιμία αυτή η ιστορία. Τα παιδιά δεν πρόκειται να γυρίσουν πίσω. Αυτό είναι μια εθνική τραγωδία, η οποία μέρα με τη μέρα γίνεται απολύτως αντιληπτή στον καθένα», σημείωσε χαρακτηριστικά. Εξήγησε ότι υπάρχει μια ανησυχία για την ασφάλεια, αλλά πρέπει να την αντιμετωπίσουμε με πιο δυναμικό τρόπο. «Δεν μπορείς να λες ότι σταματάω τη δραστηριότητα μιας χώρας για 30 μέρες. Αυτό πάει πολύ. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, μπορεί να κάνω λάθος... καταστροφές μπορεί να έχει ο καθένας στη ζωή του... Πρέπει όμως γρήγορα να επανενταχθεί στη ζωή. Αυτή είναι η δική μου θέση...», πρόσθεσε μεταξύ άλλων ο κ. Βακάκης.