Ενέργεια: Ιχνη κερδοσκοπίας από τις ΑΠΕ, πώς απέφευγαν το πλαφόν

Οικονομικό όφελος που υπολογίζεται σε εκατομμύρια ευρώ αποκόμισαν μονάδες ΑΠΕ από «ζαβολιές» που έκαναν, προκειμένου να αποφύγουν το πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο.

Τώρα έρχεται η ΡΑΕ και ζητά από τον ΑΔΜΗΕ να εισηγηθεί την αύξηση των πέναλτι στις ΑΠΕ για τις αποκλίσεις της παραγωγής τους, στο πλαίσιο της εκκαθάρισης της Αγοράς Εξισορρόπησης. Παράλληλα, εδώ και πάνω από μία εβδομάδα ισχύει πλαφόν και στην Ενδοημερήσια Αγορά, εκτός από την Αγορά Επόμενης Ημέρας, ως αντικίνητρο, για να μπει φρένο στην παράτυπη συμπεριφορά των ΑΠΕ.

Πιο συγκεκριμένα, από την έναρξη εφαρμογής του πλαφόν στην Αγορά Επόμενης Ημέρας (DAM) του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, από τις 8 Ιουλίου, ο Ρυθμιστής παρατήρησε ότι μονάδες ΑΠΕ που συμμετέχουν στην αγορά δηλώνουν σε αυτήν πολύ μικρότερες ποσότητες από αυτές που παράγουν.

Οι αποκλίσεις, σύμφωνα με σχετική μελέτη του ΑΔΜΗΕ, στο διάστημα των τριών μηνών κυμαίνονται από 84%-86%. Γιατί το έκαναν; Διότι στην DAM ισχύει για τις ΑΠΕ πλαφόν 85 ευρώ τη μεγαβατώρα. Με αυτή την τιμή αμείβονται και όχι με την Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (TEA), που είναι πολύ υψηλότερη.

Έδιναν εντολές, λοιπόν, στην DAM για πολύ μικρότερες ποσότητες από την πραγματική παραγωγή τους και τις υπόλοιπες τις πουλούσαν στην Ενδοημερήσια Αγορά, όπου δεν ίσχυε πλαφόν αλλά η εκάστοτε ΤΕΑ.

Είχαν ένα ακόμη κίνητρο να το κάνουν ανενόχλητα. Επειδή οι ΑΠΕ δεν έχουν ακόμη πλήρεις ευθύνες εξισορρόπησης, το κόστος των αποκλίσεων της παραγωγής τους, που πλήρωναν μετά την εκκαθάριση στην Αγορά Εξισορρόπησης (τη διαχειρίζεται ο ΑΔΜΗΕ), ήταν χαμηλό.

Να σημειωθεί ότι το κόστος εξισορρόπησης καλύπτουν οι ΑΠΕ, οι προμηθευτές και οι ηλεκτροπαραγωγοί. Υπηρεσίες εξισορρόπησης παρέχουν αυτή τη στιγμή μόνον οι μονάδες φυσικού αερίου, καθώς αυτές έχουν τη δυνατότητα να «ανάβουν και να σβήνουν» αυτόματα.

Τεράστιες αποκλίσεις

Με βάση τη μελέτη που εκπόνησε ο ΑΔΜΗΕ για το διάστημα από 1/1/2022 - 18/9/2022 καταγράφηκαν συστηματικές και τεράστιες αποκλίσεις στις δηλώσεις παραγωγής από τις ΑΠΕ από την έναρξη εφαρμογής του πλαφόν ως τον Σεπτέμβριο.

Η συμπεριφορά αυτή προέρχεται από τα Χαρτοφυλάκια Μονάδων ΑΠΕ με Υποχρέωση Συμμετοχής στην Αγορά με ΣΕΔΠ (Σύμβαση Ενίσχυσης Διαφορικής Προσαύξησης, δηλαδή τα Feed in Tariffs), εκείνα με Υποχρέωση Συμμετοχής στην Αγορά χωρίς ταρίφες, καθώς και τα Χαρτοφυλάκια Μονάδων ΑΠΕ με ΣΕΔΠ σε δοκιμαστική λειτουργία. Το εκτιμώμενο όφελος δε υπολογίζεται σε 65 εκατ. ευρώ.

Ο ΑΔΜΗΕ εισηγείται στη ΡΑΕ μεγάλη αύξηση των Χρεώσεων μη Συμμόρφωσης, που προβλέπονται στο άρθρο 101 του Κανονισμού Αγοράς Εξισορρόπησης, σε μια προσπάθεια να ανακοπεί η κερδοσκοπία μερίδας των ΑΠΕ.

Αυτό που δεν διευκρινίζεται, ωστόσο, είναι αν οι χρεώσεις αυτές, άρα και οι «καμπάνες» για τις συγκεκριμένες ΑΠΕ, θα έχουν αναδρομική ισχύ ή όχι. Έτσι κι αλλιώς, από δω και πέρα, με το πλαφόν που μπήκε και στην Ενδοημερήσια Αγορά, ανακόπτονται οι συγκεκριμένες τακτικές των ΑΠΕ.

Η εισήγηση του ΑΔΜΗΕ τέθηκε από τη ΡΑΕ σε σύντομη δημόσια διαβούλευση μίας εβδομάδας, η οποία λήγει την ερχόμενη Παρασκευή 21 Οκτωβρίου.