Διάσωση επιχειρήσεων: Δίκοπο μαχαίρι για μετόχους μειοψηφίας

Το περιβάλλον για τη διαχείριση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις έχει βελτιωθεί δραστικά σε σχέση με το παρελθόν, πλην όμως αυτό δεν αποβαίνει πάντα προς όφελος των μετόχων των συγκεκριμένων εταιρειών.

Αυτό προκύπτει από την καθημερινή πρακτική, καθώς η πώληση μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών δανείων σε funds τα οποία χειρίζονται τις υποθέσεις με μεγαλύτερη ταχύτητα και ευελιξία, σε συνδυασμό με τη μεγάλη ρευστότητα που χαρακτηρίζει το σύστημα διεθνώς, είναι σε θέση να προσφέρουν λύσεις σε όποιες επιχειρήσεις διαθέτουν κάποια συγκριτικά πλεονεκτήματα, ή έστω ορισμένα περιουσιακά στοιχεία προς αξιοποίηση.

Από την άλλη πλευρά, η διάσωση της δραστηριότητας μιας υπερχρεωμένης επιχείρησης δεν σηματοδοτεί πάντοτε και οφέλη για τους μετόχους της εταιρείας. Αυτό διαπιστώνουν συχνά κατά τα τελευταία χρόνια οι μέτοχοι μειοψηφίας εισηγμένων εταιρειών στο ΧΑ, καθώς οι λύσεις που υιοθετούνται για τη διάσωση των επιχειρήσεων και των θέσεων εργασίας, συνδυάζονται με μηδενισμό της αξίας των μετοχών τους.

Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο εγχείρημα για τη διάσωση της Μπουτάρης, μέσω του οποίου η γνωστή οινοποιία αποκτά μια «δεύτερη ευκαιρία» επιβίωσής της, απαλλαγμένη από το βραχνά της υπερχρέωσης. Αυτό όμως σχεδιάζεται να γίνει μέσα από νέο εταιρικό σχήμα διαφορετικών μετοχικών συμφερόντων. Τα ακίνητα της Μπουτάρης θα περάσουν στην Premia Properties, η δραστηριότητα θα μεταφερθεί σε νέο εταιρικό σχήμα συμφερόντων της οικογένειας Γεωργιάδη και οι μετοχές της εισηγμένης θα απαξιωθούν πλήρως.

Ανάλογη εξέλιξη είχαμε πρόσφατα και με τη βιομηχανία επίπλων Βαράγκης, όπου μετά από δικαστική απόφαση η δραστηριότητα της επιχείρησης θα περάσει σε εταιρεία συμφερόντων του κ. Μάριου Κυριάκου, ενώ η εισηγμένη -οι μετοχές της οποίας τέθηκε σε καθεστώς αναστολής διαπραγμάτευσης- θα πάρει το δρόμο της πτώχευσης.

Το ίδιο σχέδιο προβλέπεται να υλοποιηθεί και στην περίπτωση της Sato, στο βαθμό που θα γίνει δεκτό το σχετικό δικαστικό αίτημα που έχει υποβληθεί: Μεταφορά της δραστηριότητας σε νέα εταιρεία διαφορετικού ιδιοκτησιακού σχήματος και μετέπειτα πτώχευση της εισηγμένης.

Υπήρξαν βέβαια και άλλες περιπτώσεις, όπου οι επιχειρήσεις σώθηκαν με παράλληλο μηδενισμό της περιουσίας των μετόχων (πλειοψηφίας και μειοψηφίας), όπως για παράδειγμα αυτή της Creta Farms μετά την κόντρα μεταξύ των αδελφών Δομαζάκη.

Τα πράγματα, ωστόσο, δεν εξελίσσονται πάντα τόσο αρνητικά για τους μετόχους μειοψηφίας των υπερχρεωμένων εταιρειών. Για παράδειγμα στην περίπτωση της Premia Properties, οι μικροεπενδυτές είδαν μεν το ποσοστό τους να διαχέεται μετά από τρεις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, πλην όμως κατέχουν σήμερα (πολύ μικρότερο) ποσοστό σε μια πολλαπλάσιου μεγέθους και υγιή εταιρεία.

Θέμα λίγου χρόνου εκτιμάται ότι είναι και η δικαστική απόφαση που θα κρίνει την «επόμενη μέρα» της εταιρείας ηλεκτρικών συσκευών Γ.Ε. Δημητρίου. Στο βαθμό που η πρόταση εξυγίανσης γίνει δεκτή από το δικαστήριο, τότε η γνωστή χονδρεμπορική εταιρεία θα εξυγιανθεί πλήρως και θα περάσει κατά 95% στον όμιλο Quest, με το ποσοστό των σημερινών μετόχων να συρρικνώνεται στο 5%. Σε μια τέτοια περίπτωση, είτε η Γ.Ε. Δημητρίου παραμείνει στο ΧΑ, είτε όχι (κάτι που είναι και το πιθανότερο) οι μέτοχοι μειοψηφίας θα ανακτήσουν -με τον έναν ή τον άλλο τρόπο- τμήμα τουλάχιστον των χρημάτων που κατέβαλαν κατά το παρελθόν για την απόκτηση των τίτλων τους.

Αυτή την περίοδο, η διοίκηση της Yalco επεξεργάζεται σχέδιο διάσωσης μέσα από την πώληση της ακίνητης περιουσίας της, το οποίο δεν θα διαφοροποιεί την υπάρχουσα μετοχική σύνθεση. Στην τελική ευθεία επίσης φαίνεται να βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις της Μπήτρος Συμμετοχών για την επίτευξη «κουρέματος» στις τραπεζικές της υποχρεώσεις, όπως είχε συμφωνηθεί προκειμένου να εκχωρήσει τη λειτουργική δραστηριότητα της θυγατρικής της Μπήτρος Μεταλλουργική στη ΣΙΔΜΑ.

Σύμφωνα με χρηματιστηριακούς τίτλους, εξελίξεις αναμένονται σε αρκετές υπερχρεωμένες εισηγμένες εταιρείες, το αποτέλεσμα των οποίων είναι αβέβαιο και ο κίνδυνος για τους μετόχους μειοψηφίας υπαρκτός.