Θέσεις μάχης για το πρόγραμμα απόσυρσης ηλεκτρικών συσκευών

Σχέδια αρχίζουν να ετοιμάζουν οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς ηλεκτρικών ειδών, διεκδικώντας μερίδια στην πίτα του προγράμματος επιδότησης για αντικατάσταση και ανακύκλωση ενεργοβόρων συσκευών, ύψους 100 εκατ. ευρώ. 

Ετοιμότητα δηλώνουν τα στελέχη των αλυσίδων στο Euro2day.gr, εκφράζοντας πάντως επιφυλάξεις για το ύψος του κονδυλίου και προσβλέποντας σε αύξησή του, όπως φημολογείται ότι θα γίνει στην Κύπρο, όπου ήδη τρέχει σχετικό πρόγραμμα. Πάντως, από την πλευρά του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος δεν επιβεβαιώνεται σχετική πρόθεση. 

Ενόψει της ενεργοποίησης του προγράμματος, όλοι οι λιανέμποροι αυτό τον καιρό εμπλουτίζουν την γκάμα των προϊόντων τους. Αυτό ισχύει ακόμη και για όσους δεν έχουν ως βασική δραστηριότητα τη συγκεκριμένη κατηγορία, όπως αλυσίδες οικιακού εξοπλισμού και DIY, π.χ. Praktiker, Leroy Merlin κ.α. Προετοιμάζονται, σε συνεργασία με υπάρχοντες και νέους προμηθευτές, στοχεύοντας σε μερίδια από 3-10%. Πιο φιλόδοξους στόχους φέρονται να έχουν οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς, με εδραιωμένη παρουσία στις λευκές συσκευές, Κωτσόβολος, Public-Media Markt, Πλαίσιο κ.α. 

Οι εταιρείες αναμένουν τον καθορισμό της ενεργειακής κλάσης και τα τελικά κριτήρια για τους δικαιούχους, ώστε να οργανώσουν καλύτερα την προετοιμασία τους σε επίπεδο προμηθειών συσκευών που θα μπουν στο πρόγραμμα. Σημειώνεται ότι στον σχεδιασμό, βασικό κριτήριο ήταν η στόχευση σε συσκευές που δημιουργούν τα μεγαλύτερα φορτία ηλεκτρικής ενέργειας, όπως τα κλιματιστικά, καθώς και ηλεκτρικές συσκευές που είναι μονίμως στην πρίζα, όπως τα ψυγεία και τα πλυντήρια. 

Έλληνες λιανέμποροι αναφέρουν ότι οι επιδοτήσεις κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα από τα αντίστοιχα στην Κύπρο, όπου το πρόγραμμα τρέχει με πρόνοιες από 300 ευρώ ανά μονάδα στα κλιματιστικά μέχρι 600 ευρώ ανά μονάδα σε ψυγεία και ψυγειοκαταψύκτες, με τους δικαιούχους να μπορούν να αντικαταστήσουν έως πέντε συσκευές -έως τρία κλιματιστικά, ένα πλυντήριο και ένα ψυγείο. Η ενεργειακή κλάση ορίστηκε σε Α++ ή ανώτερη για ψύξη και Α+ για θέρμανση, C για πλυντήρια ρούχων και D για ψυγεία και ψυγειοκαταψύκτες. 

Στην Ελλάδα δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη η πλατφόρμα για την υποδοχή των αιτήσεων. Εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί εντός των επόμενων μηνών, ώστε το πρόγραμμα να αρχίσει να τρέχει εντός του α’ εξαμήνου του 2022. Αφορά την αντικατάσταση και ανακύκλωση κλιματιστικών, ψυγείων και καταψυκτών.

Οι καταναλωτές θα μπορούν να αντικαταστήσουν έως 3 ηλεκτρικές συσκευές λαμβάνοντας επιδότηση έως 50%. Αναμένεται η εξειδίκευση, ειδικά για την ενεργειακή κλάση. Οι σχετικές προδιαγραφές προβλέπεται να δημοσιευθούν πριν τα τέλη του μήνα, καθορίζοντας το ποσοστό εξοικονόμησης ενέργειας, που είναι και το ζητούμενο. Για παράδειγμα, σύμφωνα με στοιχεία της ΔEΗ, η αντικατάσταση ενός πλυντηρίου ρούχων τάξης ενεργειακής απόδοσης C, με ένα πλυντήριο ρούχων τάξης ενεργειακής απόδοσης Α+, οδηγεί σε εξοικονόμηση ενέργειας περίπου 32%, ενώ η αντικατάστασή του με ένα πλυντήριο ρούχων τάξης ενεργειακής απόδοσης Α+++, οδηγεί σε εξοικονόμηση ενέργειας περίπου 44%. 

«Κοιλιά» στην αγορά ενόψει του προγράμματος

Εν τω μεταξύ, διαπιστώνεται ότι η αγορά έχει υποχωρήσει εν αναμονή του προγράμματος ενώ οι επαγγελματίες προσβλέπουν σε επίσπευσή του. Εξηγούν ότι θα προκαλούσε προβλήματα το λανσάρισμά του στο πικ της καλοκαιρινής ζήτησης, καθώς θα έχει χαθεί τζίρος και θα υπάρχει αδυναμία επαρκούς εξυπηρέτησης.

Το πρόγραμμα αναμένεται να ανατροφοδοτήσει το αγοραστικό ενδιαφέρον, σε μια περίοδο που η ζήτηση έχει υποχωρήσει λόγω της αβεβαιότητας για την εξέλιξη της πανδημίας, αλλά και της μείωσης των εισοδημάτων των καταναλωτών από το μπαράζ ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά και ηλεκτρικό ρεύμα. 

Σημειώνεται ότι αν και η αγορά κινείται με διαφορετικές ταχύτητες, σε γενικές γραμμές επικρατεί προβληματισμός. Ακόμη και στις περιπτώσεις που υπάρχει ικανοποίηση για τις επιδόσεις της εκπτωτικής περιόδου, υπάρχει αβεβαιότητα για το πώς θα εξελιχθούν οι πωλήσεις σε μια χρονιά που το διαθέσιμο εισόδημα του καταναλωτή «απειλείται».