Αλυσίδες Εστίασης: Λάθος η ειδική εισφορά για τα πλαστικά «εδώ και τώρα»

Τη χρονική μετάθεση της ειδικής εισφοράς για τα πλαστικά μιας χρήσης, που τίθεται σε ισχύ από αύριο 1.1.2022, ζητούν οι οργανωμένες αλυσίδες εστίασης.

Παρά τις καλές προθέσεις της για την προστασία του περιβάλλοντος, η κυβέρνηση υποπίπτει σε ένα λάθος που απειλεί να δημιουργήσει περαιτέρω προβλήματα σε επιχειρήσεις και καταναλωτές, σε μία περίοδο που τα προβλήματα… περισσεύουν για όλους, σημειώνει σε ανακοίνωση η Ελληνική Ένωση Επιχειρήσεων Οργανωμένης Εστίασης (ΕΠ.Ο.ΕΣ.).

Σημειώνεται ότι ο νόμος 4736/2020 για την Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον ορίζει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2022 επιβάλλεται περιβαλλοντική εισφορά στους πλαστικούς περιέκτες μιας χρήσης που χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία τροφίμων και ποτών όπως καφέδες και ροφήματα.

Πρόκειται για φαγητά και ποτά που προορίζονται για άμεση κατανάλωση, είτε επί τόπου είτε εκτός του καταστήματος, καταναλώνονται από τον περιέκτη τους και δεν χρειάζονται περαιτέρω προετοιμασία/επεξεργασία. Διευκρινίζεται ότι η εισφορά των 0,05 ευρώ δεν αφορά στα υλικά συσκευασίας που χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία χύμα τροφίμων όπως π.χ. τυριά, αλλαντικά, κρέας, αλίπαστα, ούτε τυποποιημένα προϊόντα που διατίθενται από τα ράφια των καταστημάτων.

Οι πολιτικές για το περιβάλλον και ειδικά για τον περιορισμό της χρήσης των πλαστικών δεν είναι κάτι νέο για τον κλάδο της εστίασης. Ιδιαίτερα οι οργανωμένες αλυσίδες εστίασης υλοποιούν τέτοιες πολιτικές εδώ και χρόνια, πολύ πριν καταστούν υποχρέωση από τον νόμο, σύμφωνα με την ΕΠ.Ο.ΕΣ..

Υπό αυτή την έννοια, οι πρόσφατες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για τα συγκεκριμένα θέματα, στο πλαίσιο ενσωμάτωσης σχετικών Κοινοτικών Οδηγιών, κρούουν ανοιχτές θύρες στον κλάδο.

Ωστόσο, όπως σε όλες τις περιπτώσεις εφαρμογής πολιτικών δια της επιβολής συγκεκριμένων μέτρων, έτσι και στην περίπτωση της επιβολής εισφοράς προστασίας του περιβάλλοντος για τα πλαστικά προϊόντα το timing είναι κομβικής σημασίας για να επιτύχει το μέτρο τον πραγματικό στόχο του.

Τα επιχειρήματα

1. Την ώρα που το σφοδρό κύμα ανατιμήσεων συμπαρασύρει τις τιμές σχεδόν σε όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες, μειώνοντας την ήδη τραυματισμένη από την κρίση της πανδημίας αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, από την 1η Ιανουαρίου 2022 θα δούμε επιπλέον επιβάρυνση σε μία σειρά προϊόντων που διατίθενται σε πλαστικές συσκευασίες, με πρώτο τον καφέ, που θα πωλείται ακριβότερος κατά 10 λεπτά για delivery και take away, καθώς θα χρεώνονται τόσο το ποτήρι όσο και το καπάκι, ως δύο διακριτά προϊόντα.
2. Την ίδια ώρα, με το κόστος των πρώτων υλών, των υλικών συσκευασίας και των μεταφορικών να έχει αυξηθεί δραματικά και το κόστος της ενέργειας να καλπάζει κυριολεκτικά, οι επιχειρήσεις καλούνται να διαθέτουν, επίσης από την 1η Ιανουαρίου 2022, εναλλακτικές συσκευασίες πολλαπλών χρήσεων προς πώληση στους καταναλωτές, ώστε να αντικαθιστούν τις αντίστοιχες πλαστικές συσκευασίες. Κάτι που ειδικά οι οργανωμένες αλυσίδες εστίασης ενθάρρυναν εδώ και καιρό, αλλά που το τελευταίο διάστημα, λόγω ελλείψεων υλικών και προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα δεν υπάρχουν σε επάρκεια και σίγουρα όχι στις ποσότητες που προβλέπει ο νόμος για τα χιλιάδες σημεία πώλησης του κλάδου σε όλη την Ελλάδα.
3. Για τις περιπτώσεις διανομής (delivery) προϊόντων που υπόκεινται στην εισφορά (π.χ. καφέ) από τρίτους παρόχους τέτοιων υπηρεσιών (π.χ. e-food, wolt, box κλπ) δεν υπάρχει πρόβλεψη εξαίρεσης του ποσού/ποσοστού της εισφοράς από την προμήθεια που χρεώνει ο πάροχος, με αποτέλεσμα να είναι αναπόφευκτη η παρακράτηση του αντίστοιχου ποσοστού στο πλαίσιο της προμήθειας. Πρακτικά, δηλαδή, ένα ανταποδοτικό τέλος για το περιβάλλον τείνει να καταστεί πηγή πρόσθετου εσόδου για κάποιους, ακυρώνοντας στην πράξη τους σκοπούς του μέτρου.

Η ανακοίνωση της ΕΠ.Ο.ΕΣ. καταλήγει:

“Για τους παραπάνω λόγους οι εκπρόσωποι της οργανωμένης εστίασης έχουμε εδώ και καιρό ζητήσει όχι τη ματαίωση των εν λόγω μέτρων, αλλά την μετάθεση της έναρξης τους κατά ένα έτος, ώστε να υπάρξει επαρκής χρόνος προσαρμογής μέσα στην πρωτοφανή και απρόβλεπτη συγκυρία που όλοι βιώνουμε, ακριβώς όπως έκαναν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με πρώτη την Ιταλία. Δυστυχώς η κυβέρνηση, παρά τις αρχικές δηλώσεις κατανόησης της ανησυχίας μας, επέλεξε να προχωρήσει στον αρχικό σχεδιασμό της, χωρίς να λάβει υπόψη τις αντικειμενικές δυσκολίες που έχουμε μπροστά μας”.