Εθνική Τράπεζα: «Ώριμες» επενδύσεις 5 δισ. ευρώ για το Ταμείο Ανάκαμψης 

Με το πόδι στο… γκάζι για να προχωρήσει σε εγκρίσεις επενδυτικών σχεδίων μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων, ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ, οι οποίες πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας του Ταμείου Ανάκαμψης, βρίσκεται η Εθνική Τράπεζα, ενώ καλεί τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις να προσέλθουν στο δίκτυό της για να ενημερωθούν και να βοηθηθούν στην κατάρτιση των δικών τους σχεδίων. 

Προκειμένου να επικοινωνήσει στο εταιρικό της πελατολόγιο το νέο πλέγμα υπηρεσιών «Εθνική 2.0», το οποίο φιλοδοξεί να προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις ενημέρωσης και πρόσβασης στους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, η τράπεζα υπέβαλε τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θ. Σκυλακάκη σε περίπου τρίωρη εξέταση, αρχικά από στελέχη της και εν συνεχεία από πελάτες και εκπροσώπους των Μέσων Ενημέρωσης. 

Ο υπουργός επανέλαβε, για άλλη μια φορά, τον κομβικό ρόλο του Ταμείου Ανάκαμψης για την ελληνική οικονομία, μετά από μια βαριά ύφεση και μια δεκαετία κατά τη διάρκεια της οποίας η Ελλάδα υπολείπεται σταθερά του μέσου ευρωπαϊκού όρου επενδύσεων. Το ύψος των πόρων (επιδοτήσεις και χαμηλότοκα δάνεια) δημιουργεί, για πρώτη φορά από το 2010, προϋποθέσεις κάλυψης του επενδυτικού κενού, αποτελώντας, ταυτόχρονα, ευκαιρία μετασχηματισμού του οικονομικού μοντέλου, σημείωσε ο κ. Σκυλακάκης. 

Διευκρίνισε, πάντως, ότι οδηγός για την κυβέρνηση ήταν και παραμένει η ένταξη στις δράσεις του Ταμείου, όσο το δυνατόν περισσότερων επενδύσεων, ακόμη και αν αυτό συνεπάγεται μείωση της μέσης επιδότησης/χαμηλότοκης χρηματοδότησης. Δεν αναζητούμε τους κυνηγούς επιδοτήσεων, αλλά όσους θέλουν να επενδύσουν, για να αναπτύξουν/μετασχηματίσουν τη δουλειά τους, ανέφερε χαρακτηριστικά. 

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Παύλος Μυλωνάς, ο οποίος εκτίμησε ότι η θετική επίδραση του προγράμματος θα αποτυπωθεί αρχικά στους κλάδους Ενέργειας (σ.σ. λόγω πράσινης μετάβασης), Πληροφορικής (ψηφιακή μετάβαση Δημοσίου αλλά και επιχειρήσεων), Κατασκευών (έργα), Τουρισμού, Μεταποίησης και Τροφίμων (κίνητρα εξωστρέφειας), για να διαχυθεί, εντέλει, σε όλη την οικονομία. 

Επανέλαβε ότι η διοχέτευση των πόρων πρέπει να γίνει σε επενδύσεις που αυξάνουν την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα, ενώ επισήμανε στον υπουργό ότι η ταχύτητα της διαδικασίας παραμένει κομβικό θέμα, παρά την υπουργική διευκρίνιση ότι η εκταμίευση των πόρων μπορεί να ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2026.  

Ως εκ τούτου, απαιτείται, σύμφωνα με τον Π. Μυλωνά, να τεθούν ξεκάθαροι όροι, τόσο στις συμβάσεις που θα κληθούν να υπογράψουν οι τράπεζες με το Δημόσιο, όσο και σε αυτές των ελεγκτικών εταιρειών, που θα αποτελέσουν τη «δεξαμενή» των ελεγκτών, οι οποίοι θα πιστοποιούν την επιλεξιμότητα των επενδύσεων. Ζήτησε, μάλιστα, να υπάρξει επαρκής εκπαίδευσή τους.

Απαντώντας ο κ. Σκυλακάκης διευκρίνισε ότι την κρίσιμη δουλειά θα την κάνουν οι τράπεζες. Αν αυτές κατηγοριοποιούν, με βάση το υπόδειγμα, σωστά τις επιλέξιμες δαπάνες επένδυσης, ο έλεγχος θα είναι διαδικαστικός και επομένως ταχύς.  

Εγκρίσεις δανείων-εξπρές υπόσχεται η Εθνική

Η διοίκηση της Εθνικής δεσμεύτηκε, πάντως, έναντι του πελατολογίου της ότι θα εγκρίνει απλά επενδυτικά σχέδια εντός 30 ημερών και πιο σύνθετες επενδύσεις σε διάστημα έως δύο μήνες. 

Σύμφωνα με τον Γενικό Διευθυντή Εταιρικής και Επενδυτικής Τραπεζικής της τράπεζας Βασίλη Καραμούζη, η Εθνική συζητά, αυτή τη στιγμή, τη χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων, ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ. Το σύνολο σχεδόν των παραπάνω επενδύσεων μπορεί να υπαχθεί σε κάποιες από τις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης. 

Οι νέες επενδύσεις, που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο, αποτελούν τεράστια ευκαιρία για τις τράπεζες, σύμφωνα με τον κ. Καραμούζη, καθώς θα δράσουν πολλαπλασιαστικά στην οικονομία, αναζωογονώντας εργασίες (factoring, bridge financing, έκδοση εγγυητικών, αντιστάθμιση κινδύνου επιτοκίων, επενδυτική τραπεζική), που λόγω ύφεσης και χρόνιας υποεπένδυσης βρέθηκαν σε φθίνουσα πορεία.  

Το πλέγμα υπηρεσιών «Εθνική 2.0»

Ταυτόχρονα, η διοίκηση της Εθνικής κάλεσε τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις να προσέλθουν στα καταστήματά της, προκειμένου να ενημερωθούν για τις δράσεις του Ταμείου και να βοηθηθούν στη σύνταξη και έγκριση των επενδυτικών τους σχεδίων από τους συμβούλους επιχειρήσεων, που έχει εκπαιδεύσει η τράπεζα και υποστηρίζονται από ειδική ομάδα στελεχών του τμήματος εταιρικής τραπεζικής.  

Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας, που διενήργησε η τράπεζα και παρείχε η Γενική Διευθύντρια Λιανικής Τραπεζικής Χρ. Θεοφιλίδη, το ένα τρίτο των μικρομεσαίων δεν γνωρίζει τίποτε για το Ταμείο Ανάκαμψης και τα δύο τρίτα ζητούν περαιτέρω πληροφόρηση.  Προς το παρόν, λίγες είναι οι μικρές επιχειρήσεις, που αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία να ζητήσουν ενημέρωση, εξού και η Εθνική αποφάσισε να κινηθεί πρόδρομα, προσεγγίζοντας η ίδια επιχειρήσεις-πελάτες της, αφού πρώτα εντοπίσει δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης που ενδέχεται να τις ενδιαφέρουν. 

Με το πρόγραμμα «Εθνική 2.0», η Εθνική επιδιώκει να προσφέρει ολοκληρωμένο πλέγμα υπηρεσιών και λύσεων, προκειμένου να υποστηρίξει τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις πελάτες της να επιτύχουν πρόσβαση στους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Στο παραπάνω πλαίσιο, πέραν των εκπαιδευμένων συμβούλων, έχουν δημιουργηθεί, σύμφωνα με την κα Θεοφιλίδη, διαφορετικές διαδρομές λύσεων, με κριτήρια το ύψος της αιτούμενης χρηματοδότησης και τον σύνθετο βαθμό της επένδυσης.  

Με αυστηρά τραπεζικά κριτήρια τα δάνεια 

Όπως είναι γνωστό, τα χαμηλότοκα δάνεια του Ταμείου (12,7 δισ. ευρώ για την Ελλάδα) θα χρηματοδοτήσουν επενδυτικά σχέδια, εφόσον κριθούν επιλέξιμα με βάση καθαρά τραπεζικά κριτήρια. Αυτό σημαίνει ότι αποκλείονται μη βιώσιμες επιχειρήσεις, ενώ προστίθεται άλλο ένα κίνητρο (πέραν των φορολογικών και ασφαλιστικών), σύμφωνα με τον κ. Σκυλακάκη, ώστε μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις να εμφανίσουν τα πραγματικά οικονομικά τους μεγέθη. 

Εντύπωση προκάλεσε η αναφορά του CEO της Εθνικής Π. Μυλωνά περί ανάγκης οι τράπεζες να αντιμετωπίσουν πιο ανοικτόμυαλα το θέμα της βιωσιμότητας επιχειρήσεων, δήλωση που προφανώς αποσκοπούσε στην ανάδειξη της αναγκαιότητας να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στο προβλεπόμενο cash flow της επένδυσης και μικρότερη στα -ψευδή, σε αρκετές περιπτώσεις μικρομεσαίων- στοιχεία πωλήσεων και -λειτουργικής- κερδοφορίας.  

Η έγκριση της επένδυσης από τις εγχώριες τράπεζες ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης (EBRD) θα ξεκλειδώνει και τη χρηματοδότηση από τα χαμηλότοκα δάνεια του Ταμείου. Η επιλεξιμότητα της επένδυσης θα πρέπει να λάβει και την έγκριση πιστοποιημένου ελεγκτή. 

Το ύψος των χαμηλότοκων δανείων θα κινείται μεταξύ 30% με 50% της συνολικής επένδυσης, ενώ ένα επενδυτικό σχέδιο μπορεί να υπαχθεί, παράλληλα, για κάποιες από τις δράσεις του, στο ΕΣΠΑ ή στις διατάξεις του Αναπτυξιακού, εφόσον η κατάθεση του φακέλου γίνει ταυτόχρονα. Για το παραπάνω ζήτημα θα υπάρξει συνεννόηση με το υπουργείο Ανάπτυξης, όπως διευκρίνισε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών. 

Πρόσκληση ενδιαφέροντος στο τέλος του μήνα 

Μέχρι το τέλος του μήνα αναμένεται να σταλεί στις εγχώριες τράπεζες η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος και θα ακολουθήσει διαβούλευση 15-20 ημερών για τον καθορισμό τόσο των όρων των συμβάσεων όσο και κρίσιμων λεπτομερειών, όπως το πώς θα μοιραστεί η ζημιά από δάνεια που θα καταστούν μη εξυπηρετούμενα. 

Ο κ. Σκυλακάκης δήλωσε ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι η ζημιά από δάνεια σε καθυστέρηση να βαρύνει pari passu Δημόσιο και τράπεζες. Υπενθυμίζεται ότι τα χαμηλότοκα δάνεια αποπληρώνονται σε ορίζοντα 3 ως 15 ετών.