Σκληρή κόντρα πριν από λίγο στην Ολομέλεια της Βουλής μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ για τα δικαιώματα του ελληνικού δημοσίου στον όμιλο της ΕΛ.ΠΕ.
Οι υπουργοί, Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, απαντώντας αντίστοιχα στις Επίκαιρες Ερωτήσεις των βουλευτών, Πάνου Σκουρλέτη και Σωκράτη Φάμελλου, υποστήριξαν ότι η τροποποίηση του καταστατικού της ΕΛ.ΠΕ. και η εκλογή των μελών του Δ.Σ. από τη γενική συνέλευση των μετόχων, είναι συμπληρωματική των αλλαγών που προηγήθηκαν με βάση το Ν.4548/18 και η στρατηγική του ομίλου απαντά στις προκλήσεις που θέτει η ενεργειακή μετάβαση.
Από την πλευρά τους, οι κ.κ. Σκουρλέτης και Φάμελλος κατηγόρησαν την κυβέρνηση για απεμπόληση των δικαιωμάτων του ελληνικού δημοσίου στην ΕΛ.ΠΕ. για συνακόλουθη απιστία και για «πασχαλιάτικο δώρο στον όμιλο Λάτση, που συμφωνήθηκε προεκλογικά».
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταθέσει, πιθανόν, εντός της εβδομάδας, τροπολογία στη Βουλή για κατοχύρωση της πλειοψηφικής συμμετοχής του ελληνικού δημοσίου στο δ.σ. της ΕΛ.ΠΕ., καθώς και της εκπροσώπησης των εργαζομένων σε αυτό, καλώντας τη Ν.Δ. να την ψηφίσει.
Όπως είπε ο κ. Σταϊκούρας, η τροποποίηση του καταστατικού της ΕΛ.ΠΕ., που θα έρθει προς ψήφιση στην έκτακτη γενική συνέλευση, στις 20 Μαΐου, γίνεται για λόγους συμμόρφωσης στο ισχύον εταιρικό δίκαιο, για τη βελτίωση της ανεξαρτησίας του διοικητικού συμβουλίου και της συνολικής αναβάθμισης της αξιοπιστίας της εταιρίας και της θέσης της στην ελληνική κεφαλαιαγορά. Οι σχετικές προβλέψεις του ν.4706/20 είναι υποχρεωτικές για όλες τις εισηγμένες και δρουν συμπληρωματικά με τον ν.4548/18 περί Ανωνύμων Εταιριών, που ψηφίσθηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Ο νόμος του ’20 διατήρησε την υφιστάμενη με το Ν.3016/2002 διάκριση των μελών του δ.σ. σε εκτελεστικά, μη εκτελεστικά και ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη και ενίσχυσε τον ρόλο των ανεξάρτητων μελών.
Το καταστατικό της ΕΛ.ΠΕ. χρήζει αναπροσαρμογής με βάση τον νόμο 4548/18 σχετικά με την εκλογή μελών του δ.σ. ώστε να καταστεί εφικτή στη συνέχεια και η προσαρμογή του με το νέο πλαίσιο περί εταιρικής διακυβέρνησης. Στο ισχύον άρθρο 20 του καταστατικού, που ρυθμίζει τη σύνθεση του δ.σ., με την προτεινόμενη τροποποίηση, απαλείφονται οι προβλέψεις περί απευθείας διορισμού από μετόχους της εταιρίας και της εκπροσώπησης των εργαζομένων. Το νέο 11μελές δ.σ. θα εκλέγεται στο σύνολο του από τη γενική συνέλευση των μετόχων, σύμφωνα με το Ν.4548/18. Τα δε ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη δεν θα υπολείπονται του 1/3 του συνολικού αριθμού των μελών του δ.σ. Έτσι αίρονται ασυμβατότητες του καταστατικού που δρουν αποτρεπτικά στην προσέλκυση νέων επενδύσεων.
Ο βασικός νόμος πάνω στις οποίες στηρίζονται οι αλλαγές είναι ο νόμος του 2018. Στα άρθρα 78 και 79 του καταστατικού προβλεπόταν η εκλογή των μελών του δ.σ. να γίνεται είτε από τη γενική συνέλευση ή από οριζόμενο μέτοχο ή μετόχους, με την επιφύλαξη ο νόμος να ορίζει κάτι διαφορετικό. Αν προκρινόταν ο απευθείας διορισμός μελών στο νέο καταστατικό, τότε το ελληνικό δημόσιο και ο έτερος μέτοχος δεν θα μπορούσαν να ορίσουν περισσότερα από 4 εκ των 13 μελών του δ.σ.
Σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή εκπροσώπων των εργαζομένων προβλεπόταν από τον ιδρυτικό Ν.2593/98 που καταργήθηκε με τον ν.4092/12. Έκτοτε δεν υφίσταται ειδική διάταξη νόμου που να προβλέπει απευθείας ανάδειξη εργαζομένων στο δ.σ. Παρόλα αυτά, καλείται η διοίκηση της ΕΛ.ΠΕ. να εξετάσει και να εξαντλήσει κάθε δυνατό τρόπο για την ενεργό συμμετοχή των εργαζομένων με σύννομο τρόπο.
Ο κ. Σκουρλέτης, από την πλευρά του, επισήμανε τη δεσπόζουσα θέση του ομίλου ΕΛ.ΠΕ. στην ενεργειακή αγορά και τον ρόλο του στην ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, υποστήριξε ότι ανατρέπεται η Συμφωνία Μετόχων του 2003, χαρίζονται τα δικαιώματα του δημοσίου και εκχωρείται το μάνατζμεντ στο όνομα ενός νόμου που ψηφίσθηκε το 2020 για την εταιρική διακυβέρνηση. Ο κ. Σκουρλέτης μίλησε για «προσυνεννόηση πριν από τις εκλογές με συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα, που οδηγεί στην υπονόμευση του δημοσίου συμφέροντος» και έθεσε θέμα απιστίας από την απώλεια αξίας πλέον των 100 εκατ. ευρώ. Σε καμία περίπτωση, όπως είπε, ο νόμος του 2018, αλλά και του 2020, δεν δίνουν τη δυνατότητα μιας τέτοιας ερμηνείας, δηλαδή, της μείωσης των μελών του δ.σ. και της ανατροπής της Συμφωνίας των Μετόχων.
«Πρόκειται για νομικίστικη αλχημεία, η δική σας προτεραιότητα είναι η εξυπηρέτηση του συγκεκριμένου ιδιώτη». Το ισχύον καταστατικό της ΕΛ.ΠΕ. ήταν εναρμονισμένο με το νόμο του 2018, πρόσθεσε ο ίδιος, αλλά κι αν ακόμη υπήρχε ανάγκη να αλλάξουν ορισμένα πράγματα αυτό να γινόταν μέσα από την αύξηση των μελών του δ.σ. για να καλυφθεί η αναγκαία παρουσία ανεξάρτητων μελών στη διοίκηση, χωρίς να ανατρέπονται οι συσχετισμοί σε βάρος του δημοσίου. Ζήτησε, τέλος, να σταματήσει αυτή η διαδικασία.
Ο κ. Φάμελλος, που πήρε στη συνέχεια το λόγο, χαρακτήρισε πολιτικά και νομικά απαράδεκτη την εισήγηση του δ.σ. της ΕΛ.ΠΕ. «Μου δημιουργεί εντύπωση η μη αντίδραση των αρμόδιων υπουργείων στην απόφαση του δ.σ., τη Μεγάλη Πέμπτη μάλιστα, να απεμπολήσει τα δικαιώματα του ελληνικού δημοσίου και να δεχθεί να καταπατήσει τη Συμφωνία Μετόχων. Είναι αδιανόητο οι εκπρόσωποι του δημοσίου, που είναι πλειοψηφία στο δ.σ., να εισηγούνται να πάψει το δημόσιο να έχει πλειοψηφία, άρα να απεμπολήσει τα δικαιώματα και την περιουσία του».
Ο κ. Φάμελλος μίλησε για «πασχαλιάτικο δώρο στον όμιλο Λάτση, που το είχατε συμφωνήσει και προεκλογικά» και έθεσε κι αυτός ζήτημα απιστίας. «Μην κρυφτείτε πίσω από νομικές εξηγήσεις», είπε.
Αναφερόμενος στον ν.4548/18 επισήμανε ότι κρίθηκε και από τον νομικό σύμβουλο της ΕΛ.ΠΕ. και με απόφαση γενικής συνέλευσης του 2019 και εναρμονίσθηκε το καταστατικό. «Ουδέποτε μπήκε ζήτημα στο άρθρο 20. Μην λέτε ψέματα στην ελληνική Βουλή. Δεν υπάρχει κανένα νομικό κάλυμμα. Πολιτικά συζητάμε. Υπάρχει πολιτική ευθύνη του ΥΠΕΝ και του υπουργείου Οικονομικών, αλλά και της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη». Οδηγούνται, επί της ουσίας, σε κατακερματισμό τα περιουσιακά στοιχεία της ΕΛ.ΠΕ., για να ιδιωτικοποιηθεί κομμάτι-κομμάτι, πρόσθεσε και ανακοίνωσε την πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ να καταθέσει τροπολογία που θα κατοχυρώνει τόσο τα δικαιώματα του ελληνικού δημοσίου, όσο και τη συμμετοχή των εργαζομένων στο δ.σ. της εταιρίας.
Θα κάνουμε αυτό που πρέπει για να προασπίσουμε το δημόσιο συμφέρον αλλά και τη μακροχρόνια ευημερία και αειφόρα ανάπτυξη του ομίλου ΕΛ.ΠΕ., απάντησε ο κ. Σκρέκας. Η ανάπτυξη βέβαια, είπε, δεν γίνεται με αυτόματο τρόπο. Και παρέθεσε το παράδειγμα της ΔΕΗ «Το τί πάθη τράβηξε η ΔΕΗ κατά την περίοδο 2015-2019, πόσο κοντά έφτασε στα όρια της χρεοκοπίας, επειδή η εταιρική διακυβέρνηση και ο τρόπος που εσείς αντιμετωπίσατε τη ΔΕΗ, έφερε τα αποτελέσματα που είδαμε». Επικαλέστηκε, επίσης, την πορεία της τιμής της μετοχής της ΕΛ.ΠΕ. αμέσως μετά τις ανακοινώσεις της διοίκησης της εταιρείας. Από 4,07 ευρώ που ήταν στις τελευταίες 52 εβδομάδες αυξήθηκε στα 6,3 ευρώ, είπε ο ΥΠΕΝ, μια αύξηση 40-50%, που δείχνει πώς αντιλαμβάνονται οι αγορές αυτό που προωθείται, το οποίο είναι νόμιμο και οφείλει να γίνει. Για να καταλήξει στη δευτερολογία του, ότι υπάρχει διαφορετική αντίληψη με τον ΣΥΡΙΖΑ για την ανάπτυξη κι αυτό φάνηκε και με τις επενδύσεις της Ελληνικός Χρυσός και του Ελληνικού. «Εσείς δεν θέλετε τίποτα να αλλάξει».
Η ΕΛ.ΠΕ., κατά τον υπουργό, βρίσκεται ενώπιον προκλήσεων που υπαγορεύονται και από την Κομισιόν. Η στρατηγική της εστιάζεται στη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της. Πέρασαν 30 χρόνια από τον αρχικό σχεδιασμό του μοντέλου ανάπτυξης της ΕΛ.ΠΕ. «Πρέπει αυτό να το αφήσουμε να πάει έτσι; Είμαστε στο 2021. Θα το αφήσουμε να ξεφτίσει, να ξεθωριάσει, να το αφήσουμε να ξεπέφτει μέχρι να αντιμετωπίσει μπροστά του τον τοίχο; Όχι, τώρα θα πάρουμε τις δύσκολες αποφάσεις».