Τηλεπικοινωνίες: Τίτλοι τέλους για τον χαλκό

Οι νέες τεχνολογίες αλλά και η αλλαγή των συνθηκών και του τρόπου ζωής καθιστούν απαραίτητη την αντικατάσταση του τηλεπικοινωνιακού δικτύου χαλκού που έχει κατασκευαστεί από τον OΤΕ και καλύπτει σήμερα το σύνολο της χώρας, με δίκτυα νέας γενιάς.

Ήδη σε πολλές περιοχές η οπτική ίνα εγκαθίσταται, προσφέροντας σημαντικά αυξημένες ταχύτητες στους χρήστες του internet ενώ σταδιακά θα πρέπει να γίνει αντικατάσταση όλου του δικτύου χαλκού.
Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) ξεκίνησε επίσημα χθες τη σχετική διαβούλευση, το πρώτο βήμα για να ολοκληρωθεί η αναβάθμιση του τηλεπικοινωνιακού δικτύου.

Η κατάργηση του δικτύου του χαλκού προβλέπεται στον Ευρωπαϊκό Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, ο οποίος πρόσφατα μεταφέρθηκε στην εθνική νομοθεσία με το νόμο 4727/2020 για την Ψηφιακή Διακυβέρνηση.
Το θέμα τίθεται σε διαβούλευση καθώς από την αλλαγή θα προκύψει και υποχρεωτική αναβάθμιση των γραμμών των συνδρομητών, μια και οι παλιές τους γραμμές θα καταργηθούν.

Όλη αυτή η διαδικασία εκτός από την επένδυση του OΤΕ θα επιφέρει και επιπλέον χρεώσεις στους άλλους παρόχους και θα πρέπει μέσα από τον διάλογο να αποφασιστεί ποιος θα επωμιστεί το σχετικό κόστος και αν θα υπάρξουν εκπτώσεις.

Το δίκτυο σήμερα

Το δίκτυο χαλκού του ΟΤΕ αποτελεί το μοναδικό δίκτυο με πλήρη γεωγραφική κάλυψη όλης της ελληνικής επικράτειας. Οι μεγαλύτεροι Εναλλακτικοί Πάροχοι εξακολουθούν να βασίζουν σε μεγάλο βαθμό την παροχή υπηρεσιών σε τελικούς χρήστες στα προϊόντα και στις υπηρεσίες πάνω από το συγκεκριμένο δίκτυο, ιδίως μέσω της Αδεσμοποίητης Πρόσβασης στον Τοπικό Βρόχο και τις υπηρεσίες συνεγκατάστασης, Φυσικής ή Απομακρυσμένης, στα Αστικά Κέντρα (ΑΚ) του OΤΕ.

Με τις υπηρεσίες αυτές προσφέρουν σε επίπεδο λιανικής συνδέσεις ADSL ή VDSL από το ΑΚ, με ταχύτητες από 24 Mbps έως και 50 Mbps. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη της τεχνολογίας και οι επενδύσεις σε δίκτυα πρόσβασης οδήγησαν στην εισαγωγή εναλλακτικών υποδομών στο δίκτυο πρόσβασης με παράλληλη αλλαγή της αρχιτεκτονικής δικτύου.

Ήδη από το 2012, οπτικές ίνες αντικατέστησαν τον χαλκό στο τμήμα του δικτύου από την υπαίθρια καμπίνα έως το ΑΚ. Ο ενεργός εξοπλισμός μεταφέρθηκε πιο κοντά στον τελικό χρήστη και οι υπηρεσίες που του προσφέρθηκαν εξασφάλιζαν μεγαλύτερη ταχύτητα και καλύτερη ποιότητα. Ακολούθως, τα τέσσερα τελευταία χρόνια, είχαμε νέα αναβάθμιση στα δίκτυα πρόσβασης, κυρίως με την εισαγωγή της τεχνολογίας VDSL vectoring στο δίκτυο αρχιτεκτονικής Fiber To The Cabine (οπτική ίνα στην καμπίνα), καθώς και ανάπτυξη δικτύων Fiber to the Home, με την οπτική ίνα να φτάνει μέχρι τον τελικό χρήστη.

Πλέον, οι εμπορικά προσφερόμενες ταχύτητες ευρυζωνικής πρόσβασης φτάνουν τα 200 Mbps. Επί του παρόντος, το παραδοσιακό δίκτυο χαλκού λειτουργεί παράλληλα με τα δίκτυα επόμενης γενιάς, χωρίς ωστόσο να μπορεί να τα ανταγωνιστεί ούτε σε επίπεδο ταχύτητας της προσφερόμενης υπηρεσίας ούτε σε επίπεδο ποιότητας υπηρεσίας.

Η μετάβαση από το παραδοσιακό δίκτυο στα δίκτυα επόμενης γενιάς συνεπώς είναι προς το συμφέρον των τελικών χρηστών και θα βοηθήσει την επίτευξη των στόχων που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφορικά με τη διαθεσιμότητα και την κάλυψη των δικτύων πρόσβασης νέας γενιάς.

Παράλληλα, στις περιοχές που ο ΟTΕ αναπτύσσει δίκτυα νέας γενιάς, είναι οικονομικά ασύμφορο να διατηρεί παράλληλες υποδομές, λόγω του αυξημένου κόστους συντήρησης και λειτουργίας. Η μετάβαση δε συνδρομητών στα νέα δίκτυα αυξάνει το μοναδιαίο κόστος παροχής υπηρεσιών μέσω του δικτύου χαλκού, γεγονός που αντανακλάται και στην πορεία των τιμών των υπηρεσιών χαλκού στο μοντέλο προσδιορισμού των τιμών της ΕΕΤΤ.

Δεδομένου ωστόσο ότι η μετάβαση είναι μία πολυσύνθετη διαδικασία, η ΕΕΤΤ παρακολουθεί τις σχετικές εξελίξεις και, στο πλαίσιο του νέου κύκλου ανάλυσης της αγοράς τοπικής πρόσβασης, θα καθορίσει κατάλληλους όρους και προϋποθέσεις για μια αποτελεσματική διαδικασία μετάβασης, προκειμένου να καλύπτονται, μεταξύ άλλων, υποχρεώσεις έγκαιρης ειδοποίησης, διαφάνειας και διαθεσιμότητας εναλλακτικών προϊόντων πρόσβασης για τους παρόχους, τουλάχιστον συγκρίσιμης ποιότητας και να μη δημιουργηθούν νοθεύσεις/περιορισμοί του ανταγωνισμού στις σχετικές αγορές.

«Στόχοι της ΕΕΤΤ είναι, αφενός, η αύξηση της διαθεσιμότητας ποιοτικότερων υπηρεσιών στους τελικούς χρήστες και αφετέρου, η προστασία του ανταγωνισμού στην αγορά», αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση. Η διαβούλευση θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή 21 Μαΐου 2021.

Τα κόστη που επιβαρύνονται οι πάροχοι

Καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχή μετάβαση στο δίκτυο νέας γενιάς αποτελεί το κόστος μετάβασης, ιδιαίτερα στην περίπτωση των εναλλακτικών παρόχων, οι οποίοι αναγκάζονται να προσαρμοστούν στο πλάνο κατάργησης παραδοσιακών υποδομών του OΤΕ.

Συγκεκριμένα, οι εναλλακτικοί πάροχοι κατά τη μετάβαση των συνδρομητών τους επιβαρύνονται τουλάχιστον με κάποια από τα ακόλουθα κόστη:

• Τέλος μετάβασης μεταξύ χονδρικών προϊόντων (λ.χ. Τέλος μετάβασης από υπηρεσία ΑΠΤοΒ σε υπηρεσία VLU)
• Αυξημένα μηνιαία τέλη υπηρεσιών χονδρικής
• Κόστος κατάργησης σημείων συνεγκατάστασης
• Κόστος συνεγκατάστασης σε νέα σημεία παρουσίας OΤΕ ή κόστος επέκτασης συνεγκατάστασης σε υφιστάμενα σημεία παρουσίας OΤΕ
• Κόστος μεταφοράς κυκλωμάτων οπισθόζευξης μεταξύ σημείων παρουσίας
• Κόστος αλλαγής τερματικού εξοπλισμού τελικών χρηστών.

Στα ανωτέρω κόστη δεν περιλαμβάνονται διαχειριστικά κόστη για τον απαιτούμενο επανασχεδιασμό του δικτύου κορμού, ώστε να εξυπηρετεί τα νέα σημεία παρουσίας, καθώς και τα κόστη για τις απαραίτητες αναβαθμίσεις του δικτύου. Η αλλαγή του επιχειρηματικού σχεδιασμού των εναλλακτικών παρόχων, οι απαιτήσεις αναβάθμισης του δικτύου και η απαξίωση εξοπλισμού που χρησιμοποιούν κατά τη διάθεση των λιανικών τους υπηρεσιών δυσχεραίνουν τις συνθήκες μετάβασης, με ενδεχόμενες καθυστερήσεις στο πλάνο μετάβασης.

Σημειώνεται δε ότι η μετάβαση στα νέα δίκτυα αλλάζει ουσιωδώς τη σύνδεση του συνδρομητή από φυσική σε εικονική, όσον αφορά τον πάροχο λιανικής και είναι υποχρεωτική για τους εναλλακτικούς, δεδομένων της αλλαγής τεχνολογίας στο δίκτυο του OΤΕ.

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο κείμενο της διαβούλευσης, «γίνεται φανερό λοιπόν ότι οι εναλλακτικοί πάροχοι δεν ωφελούνται στον ίδιο βαθμό όσο ο OΤΕ, ο οποίος ενεργοποιεί τη διαδικασία μετάβασης. Επίσης, στις περιοχές που έχουν οι ίδιοι αναπτύξει δίκτυο νέας γενιάς, ο OΤΕ δεν έχει υψηλό κίνητρο να καταργήσει τις παραδοσιακές υποδομές.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕΤΤ παίρνει την αρχική θέση ότι ο OΤΕ πρέπει να συμμετέχει στα κόστη μετάβασης των εναλλακτικών, έτσι ώστε να υπάρξει κίνητρο μετάβασης στο νέο δίκτυο. Συγκεκριμένα, ο OΤΕ θα μπορούσε να αναλάβει συγκεκριμένο ποσοστό του κόστους μεταβάσεων μεταξύ χονδρικών προϊόντων (λ.χ. Τέλος μετάβασης από υπηρεσία ΑΠΤοΒ σε υπηρεσία VLU), καθώς και στις περιπτώσεις:

• Κατάργησης σημείων συνεγκατάστασης
• Κόστος μεταφοράς κυκλωμάτων οπισθόζευξης μεταξύ σημείων παρουσίας Επίσης, σε περίπτωση που ο ΟTΕ θελήσει να μεταβεί στην τελική κατάσταση του δικτύου νωρίτερα, μπορεί να αναλάβει μεγαλύτερο ποσοστό του σχετικού τέλους μετάβασης υπηρεσιών, με όρους διαφάνειας και μη διακριτικής μεταχείρισης.