Πειραιώς: O «άσος» των 400 εκατ. ευρώ και η αύξηση κεφαλαίου

Από Δεκέμβρη… καλοκαίρι θέλουν να φέρουν κυβέρνηση και ξένες επενδυτικές τράπεζες στην περίπτωση της Πειραιώς, καθώς την ώρα που η τράπεζα οδεύει στις αγκάλες του Δημοσίου, ξεκίνησαν οι διερευνητικές επαφές με ενδιαφερόμενους επενδυτές για την ιδιωτικοποίησή της.

Μετά την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Πειραιώς να ακυρώσει τη φετινή καταβολή τοκομεριδίου για τις υπό αίρεση μετατρέψιμες ομολογίες, ύψους 2,04 δισ. ευρώ, που έχει εκδώσει η τράπεζα και έχει καλύψει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), ενεργοποιείται ο όρος μετατροπής τους σε μετοχές. Έτσι, το ποσοστό του Ταμείου στην τράπεζα θα ανέλθει από 26,4% σήμερα στο 61,3% στις 4 Ιανουαρίου (Πειραιώς: Δευτέρα 4 Ιανουαρίου η μετατροπή των CoCo) .

Τόσο το Γενικό Συμβούλιο του ΤΧΣ όσο και η κυβέρνηση δεσμεύτηκαν ότι θα επιδιώξουν την επανιδιωτικοποίηση της τράπεζας εντός της επόμενης χρονιάς, εφόσον βοηθήσουν οι συνθήκες.

Για να διευκολύνει τον παραπάνω στόχο, η διοίκηση της Πειραιώς ανακοίνωσε, όπως είχε συμφωνηθεί με την κυβέρνηση και το ΤΧΣ, πλάνο κεφαλαιακής ενίσχυσης, οι ενέργειες του οποίου προβλέπεται να ολοκληρωθούν εντός των επόμενων 12 μηνών, προσθέτοντας πέριξ του 1 δισ. ευρώ στα κεφάλαια της τράπεζας.

Το πλάνο της τράπεζας προέβλεπε στις υποσημειώσεις έναν… άσο, που, όπως όλα δείχνουν, θα πέσει, σύντομα στο τραπέζι. Μετά τις δύο πράξεις ανταλλαγής ελληνικών κρατικών ομολόγων, που διενήργησε το Δημόσιο με τις Εθνική Τράπεζα και Alpha Bank, ανοίγει ο δρόμος για διενέργεια αντίστοιχου swap και με την Τράπεζα Πειραιώς.

Η Πειραιώς διαθέτει μεγάλη θέση Ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου (ΟΕΔ), τα οποία επιμετρούνται στο αποσβεσμένο κόστος. Η ονομαστική αξία των παραπάνω ομολόγων ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,35 δισ. ευρώ αγοράστηκαν κατά τη φετινή χρονιά.

Στην πρόσφατη παρουσίαση του πλάνου κεφαλαιακής ενίσχυσης, η διοίκηση της τράπεζας ανέφερε ότι η τρέχουσα υπεραξία του παραπάνω χαρτοφυλακίου ανέρχεται σε περίπου 400 εκατ. ευρώ, η οποία λόγω της ταξινόμησης, δεν επιδρά στα αποτελέσματα και στην καθαρή της θέση.

Λογικά, η Πειραιώς θα ανταλλάξει, με τη σειρά της, την παραπάνω θέση με νέους τίτλους Δημοσίου, 30ετούς διάρκειας (λήξης 2050), αλλά η ανταλλαγή θα διενεργηθεί στις αρχές του επόμενου έτους, ώστε το κέρδος να εγγραφεί στη χρήση 2021, συμβάλλοντας στην απορρόφηση μέρους της ζημιάς από τη μεγάλης κλίμακας τιτλοποίηση, ύψους 13 δισ. ευρώ  ή τις δύο μικρότερες ίδιου περίπου αθροιστικού ύψους.

Η Πειραιώς διαθέτει σήμερα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (Non Performing Exposures-NPEs), ύψους περίπου 23 δισ. ευρώ. Εξ αυτών, τα 7 δισ. ευρώ θα απο-αναγνωριστούν, μέσω των εν εξελίξει τιτλοποιήσεων Phoenix (1,9 δισ.) και Vega ( περίπου 5 δισ.), με χρήση του προγράμματος κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής». Η λογιστική ζημιά εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 1,3 με 1,4 δισ. ευρώ, ενώ η επίπτωση στους κεφαλαιακούς δείκτες, μετά το όφελος της μείωσης του σταθμισμένου ενεργητικού, θα είναι της τάξης των 220 με 240 μονάδων βάσης.

Για να μειώσει το stock των NPEs από τα 16 δισ. σε περίπου 3 δισ. ευρώ (σ.σ. συν ό,τι προκύψει από τα δάνεια σε moratoria) θα απαιτηθεί, σύμφωνα με τους συμβούλους και τις αρχές, είτε μια γιγαντιαία τιτλοποίηση 13 δισ. ευρώ είτε δύο μικρότερες (6+7 δισ.), με τη λογιστική ζημιά να εκτιμάται από τους αναλυτές ότι θα ανέλθει πέριξ των 2,6 δισ. ευρώ.

Η επίπτωση στην κεφαλαιακή επάρκεια, λόγω της μείωσης του σταθμισμένου ενεργητικού και του μηδενικού συντελεστή κάλυψης των senior notes τίτλων (σ.σ. εφόσον η γιγαντιαία τιτλοποίηση γίνει με Ηρακλή ΙΙ) θα είναι αισθητά μικρότερη.

Πώς θα καλυφθεί η ζημιά

Μέρος της παραπάνω επίδρασης στα κεφάλαια (περίπου 1 δισ. ευρώ) θα καλυφθεί από τη δημιουργία/εξοικονόμηση κεφαλαίου, μέσω του πλάνου που έθεσε σε εφαρμογή η διοίκηση της τράπεζας. Άλλα περίπου 400 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από την εγγραφή της υπεραξίας των ομολόγων.

Το υπόλοιπο σκέλος της επίδρασης στα κεφάλαια από τη γιγαντιαία τιτλοποίηση θα πρέπει να καλυφθεί από την ΑΜΚ. Για το ύψος της αύξησης κεφαλαίου θα προσμετρηθούν και άλλες παράμετροι όπως: η εκτίμηση ισχυρής πιστωτικής επέκτασης λόγω των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, τα νέα NPEs από την πανδημία, τα οποία είναι πιθανόν να ξεπεράσουν τα επίπεδα, που υπολογίζει η τράπεζα (1 δισ. ευρώ), οι απαιτήσεις των ενδιαφερόμενων βασικών επενδυτών κ.ά.

Τέλος, θα πρέπει να προϋπολογισθεί στη ζημιά της τιτλοποίησης 13 δισ. ευρώ η αποζημίωση στην Intrum, αν ο αγοραστής των mezzanine notes αποφασίσει να δώσει σε άλλον servicer τη διαχείριση των τιτλοποιηθέντων δανείων (σ.σ. σενάριο με μικρές πιθανότητες σύμφωνα με την Πειραιώς).

Από τις μέχρι τώρα διερευνητικές επαφές των ενδιαφερόμενων επενδυτών με τους συμβούλους ιδιωτικοποίησης (Goldman Sachs, UBS), την κυβέρνηση και το ΤΧΣ προκύπτει ότι η ελληνική πλευρά θεωρεί ικανή μια αύξηση κεφαλαίου της τάξης του 1 δισ. ευρώ, με την προϋπόθεση ότι θα δημιουργηθούν/εξοικονομηθούν κεφάλαια 1 δισ. ευρώ και θα εγγραφεί κέρδος 400 εκατ. ευρώ από το swap ΟΕΔ.

Οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές επιδιώκουν να εξασφαλίσουν ότι η ΑΜΚ θα είναι η τελευταία για την τράπεζα, επισφραγίζοντας την εξυγίανση του ισολογισμού της και θέτοντας τις βάσεις για να αναπληρώσει με νέες χορηγήσεις τα σημαντικά έσοδα τόκων που θα απωλέσει από τις τιτλοποιήσεις της φετινής και της επόμενης χρονιάς, που θα αφορούν σε δάνεια μεικτής λογιστικής αξίας τουλάχιστον 20 δισ. ευρώ.

Από τις φετινές τιτλοποιήσεις 7 δισ. ευρώ, τα καθαρά έσοδα από τόκους εκτιμάται ότι θα μειωθούν κατά περίπου 120 εκατ. ευρώ. Αναλογικά, η τράπεζα θα χάσει άλλα τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ από τα καθαρά έσοδα, εφόσον τιτλοποιήσει το 2021 δάνεια μεικτής λογιστικής αξίας 13 δισ. ευρώ.

Τον προσεχή Μάρτιο, μαζί με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων δ' τριμήνου 2020, η διοίκηση της Πειραιώς θα δημοσιοποιήσει το επικαιροποιημένο πλάνο μείωσης των NPEs, που, όπως ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας Χρ. Μεγάλου, θα είναι πιο φιλόδοξο και επιθετικό.