Και εξ αποστάσεως, με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων, θα μπορούν να λαμβάνουν μέρος στις γενικές συνελεύσεις των ανώνυμων εταιρειών, όχι μόνο τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου για τα οποία ήδη υπάρχει σχετική νομοθετική πρόβλεψη, αλλά και οι μέτοχοι ακόμη και των εισηγμένων εταιρειών. Μάλιστα, δεν θα απαιτείται η τροποποίηση στο καταστατικό της εταιρείας ή η επίκληση λόγων ανωτέρας βίας όπως μια επιδημία ή πανδημία, καθώς ο κορωνοϊός «απέδειξε» ότι η εξ αποστάσεως συνελεύσεις είναι πιο πρόσφορες, τόσο πρακτικά όσο και οικονομικά.
Αυτό προβλέπεται σε σχετικό σχέδιο νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το οποίο κατατέθηκε τα μεσάνυχτα στη βουλή.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, η πανδημία που προκλήθηκε από τον κορωνοϊό Covid-19 κατέστησε αναγκαία την υιοθέτηση προσωρινής ρύθμισης σχετικά με τη διεξαγωγή γενικών συνελεύσεων και διοικητικών συμβουλίων νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου από απόσταση για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Η ρύθμιση αυτή ήταν επιτυχημένη, επιτρέποντας την ασφαλή διεξαγωγή συνεδριάσεων συλλογικών οργάνων, ενώ αποκτήθηκε πολύτιμη εμπειρία για τη διεξαγωγή συνεδριάσεων από απόσταση.
Ενόψει της θετικής αυτής εμπειρίας σκόπιμη είναι η θέσπιση ρυθμίσεων που να διευκολύνουν τη διεξαγωγή συνεδριάσεων συλλογικών οργάνων με ηλεκτρονικά μέσα όχι μόνο για τη διάρκεια της πανδημίας αλλά μόνιμα, δεδομένου ότι η ηλεκτρονική διεξαγωγή συνεδριάσεων έχει πολλαπλά πλεονεκτήματα, καθώς μειώνει το κόστος, αποτρέπει περιττές μετακινήσεις και διευκολύνει τη συμμετοχή προσώπων με ειδικές ανάγκες.
Ήδη πρόσφατα νομοθετήματα (ν. 4072/2012 και ν. 4548/2018) προέβλεψαν τη δυνατότητα συμμετοχής σε συνεδριάσεις συλλογικών οργάνων από απόσταση, όμως προϋπόθεση γι' αυτό ήταν η ύπαρξη σχετικής πρόβλεψης στο καταστατικό, ενώ σε σχέση με ανώνυμες εταιρείες με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά δεν επιτρεπόταν η διεξαγωγή συνεδρίασης αποκλειστικά από απόσταση.
Με γνώμονα την επιτυχή πρόσφατη εμπειρία, το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων προτείνει να καταργηθεί η προϋπόθεση της καταστατικής πρόβλεψης, ώστε να μπορεί η πρόσκληση για τη συνεδρίαση του συλλογικού οργάνου να προβλέπει τη διεξαγωγή αυτής, εν όλω ή εν μέρει, από απόσταση, με ηλεκτρονικά μέσα.
Ειδικά ως προς τη γενική συνέλευση των ανώνυμων εταιρειών προβλέπεται μεν ότι για τη δυνατότητα συμμετοχής στη συνέλευση από απόσταση αρκεί σχετική πρόβλεψη στην πρόσκληση, όμως για τη διεξαγωγή της συνέλευσης αποκλειστικά με ηλεκτρονικά μέσα απαιτείται είτε καταστατική πρόβλεψη είτε σπουδαίος λόγος.
Σύμφωνα με το άρθρο 23 του νομοσχεδίου, «η πρόσκληση της γενικής συνέλευσης μπορεί να προβλέπει τη δυνατότητα συμμετοχής στη γενική συνέλευση από απόσταση με οπτικοακουστικά ή άλλα ηλεκτρονικά μέσα, χωρίς τη φυσική παρουσία του μετόχου στον τόπο διεξαγωγής της. Με τον ίδιο τρόπο μπορεί να διεξαχθεί η γενική συνέλευση, εάν συναινούν όλοι οι μέτοχοι. Στην περίπτωση αυτή, η εταιρεία λαμβάνει επαρκή μέτρα ώστε:
α) να είναι σε θέση να διασφαλίσει την ταυτότητα του συμμετέχοντος προσώπου, τη συμμετοχή αποκλειστικά των προσώπων που δικαιούνται να συμμετέχουν ή να παρίστανται στη γενική συνέλευση βάσει των άρθρων 124 και 127 και την ασφάλεια την ηλεκτρονικής σύνδεσης,
β) να παρέχεται η δυνατότητα στον συμμετέχοντα να παρακολουθεί με ηλεκτρονικά ή οπτικοακουστικά μέσα τη διεξαγωγή της συνέλευσης και να απευθύνεται στη συνέλευση, προφορικά ή εγγράφως, κατά τη διάρκεια της συνέλευσης από απόσταση, καθώς και να ψηφίζει επί των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης, και
γ) να είναι δυνατή η ακριβής καταγραφή της ψήφου του συμμετέχοντος από απόσταση».
Διευκολύνσεις για τις ΙΚΕ
Με το ίδιο νομοσχέδιο, παρέχονται και διευκολύνσεις για την ίδρυση Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Επιχειρήσεων (ΙΚΕ), καθώς δίνεται η δυνατότητα να συστήνονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που απαιτείται συμβολαιογραφικό έγγραφο, είτε επειδή το επιβάλλει ειδική διάταξη νόμου, είτε επειδή εισφέρονται στην εταιρεία περιουσιακά στοιχεία, για τη μεταβίβαση των οποίων απαιτείται ο συμβολαιογραφικός τύπος, είτε επειδή επιλέγεται από τα μέρη.
Η νέα διάταξη αποσκοπεί στην περαιτέρω μείωση του χρόνου και του κόστους σύστασης των ΙΚΕ, οι οποίες χαρακτηρίζονται από την ευελιξία και τον απλοποιημένο τρόπο λειτουργίας τους.
Η ηλεκτρονική σύσταση πραγματοποιείται είτε με τη χρήση του πρότυπου καταστατικού που φέρει μόνο το ελάχιστο υποχρεωτικό περιεχόμενο είτε με τη χρήση του πρότυπου καταστατικού με πρόσθετο περιεχόμενο, όπου οι ιδρυτές δύνανται να ρυθμίσουν περισσότερα θέματα σχετικά με τη λειτουργία της επιχείρησής τους.