Μπροστά στον κίνδυνο μίας νέας έκρηξης απλήρωτων λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος με μεγάλο θύμα τη ΔΕΗ, βρίσκεται η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης και το επιτελείο του προβληματίζονται έντονα μπροστά στο ενδεχόμενο πρόκλησης ενός νέου ντόμινου ληξιπρόθεσμων οφειλών απέναντι στη δημόσια εταιρία ηλεκτρισμού η οποία κι ελέγχει το 70% της λιανικής. Μίας νέας αλυσίδας χρέους, η οποία θα πυροδοτήσει νέα εφιαλτικά σενάρια για την επιχείρηση, η οποία μόλις και ανένηψε από την προηγούμενη τραγική οικονομική της κατάσταση. «Κι αν γυρίσουμε πάλι στο μηδέν, τότε ούτε οι αυξήσεις των τιμολογίων δεν θα μπορούν να μας σώσουν», τόνιζε χαρακτηριστικά στο Euro2day.gr, ανώτατος αξιωματούχος του ΥΠΕΝ.
Πηγές θέλουν στην τελευταία τηλεδιάσκεψη, της περασμένης Πέμπτης 19 Μαρτίου, που πραγματοποιήθηκε υπό τον υφυπουργό ΠΕΝ Γεράσιμο Θωμά και τη γενική γραμματέα Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, τον κώδωνα του κινδύνου της έλλειψης ρευστότητας να έκρουσαν και οι υπόλοιποι ανεξάρτητοι προμηθευτές, οι οποίοι βλέποντας το δίμηνο lockdown της αγοράς και των νοικοκυρών ανησυχούν για την πορεία της εισπραξιμότητας σε συνδυασμό και με τις δικές τους υποχρεώσεις. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι τα συνολικά έσοδα από πωλήσεις ρεύματος ΔΕΗ και ιδιωτών υπολογίζονται σε τουλάχιστον 5,5 δισ. ευρώ.
Πάγωμα πληρωμών
Σύμφωνα με πληροφορίες ένα από τα σενάρια του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης που έπεσε στο τραπέζι είναι το δίμηνο πάγωμα των πληρωμών των λογαριασμών ρεύματος, τουλάχιστον για τις επιχειρήσεις που θα είναι κλειστές. Ωστόσο αυτό εγκυμονεί το σοβαρό ενδεχόμενο μπλακ άουτ της ΔΕΗ, στην οποία ήδη χρωστούν 2,5 δισ. ευρώ περί τα 2 εκατομμύρια πελάτες της (σε σύνολο περί των 6,4 εκατομμυρίων πελατών) αλλά και των υπόλοιπων προμηθευτών ρεύματος.
Οι τελευταίοι μάλιστα υπολογίζεται ότι παρέχουν ρεύμα συνολικά σε 1 εκατομμύριο πελάτες και οι οφειλέτες τους κυμαίνονται σε πολύ χαμηλότερα μεγέθη. Σε ένα τέτοιο σενάριο του μορατόριουμ πληρωμών, θα έπρεπε οι απώλειες να καλυφθούν είτε από τον κρατικό προϋπολογισμό, κάτι ιδιαίτερα δύσκολο, είτε προϋποθέτει την ύπαρξη μίας κουλτούρας συνεπούς πληρωμής των υποχρεώσεων από τους πολίτες. Κάτι το οποίο ακόμη χτίζεται στην Ελλάδα.
Η εκμετάλλευση των συνθηκών από στρατηγικούς κακοπληρωτές είναι πάντα ορατή και αυτό δείχνει άλλωστε και η σημερινή πραγματικότητα αν αναλογιστεί κανείς πως μόνο στην Καθολική Υπηρεσία Παροχής Ρεύματος έχουν φωλιάσει πάνω από 135.000 καταναλωτές οι οποίοι επί τουλάχιστον επτά μήνες δεν πληρώνουν ούτε σεντ του ευρώ.
Πάντως, κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει και τις πρωτόγνωρες ακραίες συνθήκες που βιώνει η χώρα, η οικονομία και οι πολίτες, οπότε δεν αποκλείεται η κυβέρνηση να αναλάβει ένα τέτοιο ρίσκο. Δηλαδή να παγώσει τις πληρωμές ρεύματος για δύο μήνες και για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους που δεν θα λειτουργούν και δεν εργάζονται αντίστοιχα. Κάτι τέτοιο απαιτεί κονδύλια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Ωστόσο, όπως παρατηρούσε χαμηλόβαθμος αξιωματούχος του ΥΠΕΝ στο Euro2day.gr, η κατανάλωση ενέργειας στις εκατοντάδες χιλιάδες των επιχειρήσεων που έκλεισαν ή που χάνουν έσοδα θα είναι σχεδόν μηδενική.
Τα ρυθμιζόμενα έσοδα
Ένα από τα μεγάλα προβλήματα, όμως που αντιμετωπίζουν η ΔΕΗ και οι ανεξάρτητοι προμηθευτές ρεύματος είναι η υποχρέωση που έχουν, ακόμη κι όταν δεν εισπράττουν, να αποδίδουν τα ρυθμιζόμενα έσοδα στους Διαχειριστές (ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ). Το συνολικό αυτό ποσό αγγίζει το 1 δισ. ευρώ. Η αδυναμία απόδοσης των χρημάτων αυτών όταν οι καταναλωτές περιορίσουν τις πληρωμές τους ετέθη στη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης της περασμένης Πέμπτης. Οι εταιρίες ζήτησαν, σύμφωνα με πληροφορίες, ένα μορατόριουμ στην απόδοση τους, στο βαθμό που δεν εισπράττουν λογαριασμούς. Κάτι, το οποίο, λένε οι πληροφορίες, το ΥΠΕΝ αξιολογεί με θετική ματιά.
Όπως και να χει οι επόμενες εβδομάδες και η συμπεριφορά των νοικοκυριών κι επιχειρήσεων απέναντι στις εταιρίες προμήθειας ρεύματος θα καθορίσει εν πολλοίς και τις αποφάσεις της κυβέρνησης.