Ζωηρό ενδιαφέρον από Βέλγιο-Ισραήλ για τις νέες ελληνικές ταυτότητες

Υποψηφιότητα για τον μεγάλο διαγωνισμό των νέων ταυτοτήτων, που περιλαμβάνει και την ψηφιακή ταυτότητα κάθε πολίτη και αναμένεται να προκηρυχθεί στις αρχές του νέου έτους, έθεσε την Τετάρτη ο βελγικός όμιλος Zetes και η Pitkit Zetes Smartech, που αποτελεί κοινοπραξία των Βέλγων με την ισραηλινή Pitkit και λειτουργεί το σύστημα των ταυτοτήτων στο Ισραήλ. Στο σχήμα των Βέλγων θα συμμετέχουν όπως φαίνεται και άλλοι, μεταξύ των οποίων και η εισηγμένη Space Hellas.

Προχθές, πάντως, σε παρουσίαση του μοντέλου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του Βελγίου, δεν έγινε καμία άμεση αναφορά στη Zetes. Αντίθετα, ο κ. Frank Leyman, «Ψηφιακός Πρέσβης» του Βελγίου και ανώτατο κρατικό στέλεχος που διαδραμάτισε ηγετικό ρόλο στην προώθηση του συστήματος των νέων ταυτοτήτων και υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης την τελευταία εικοσαετία, μίλησε αναλυτικά για τον δρόμο που ακολούθησαν οι Βέλγοι.

Η προσπάθεια του Βελγίου για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και ψηφιακή ταυτοποίηση, όπως είπε ο κ. Leyman, ξεκίνησε στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας. Στην ουσία, εξήγησε, «χρειάζεσαι τρεις βάσεις δεδομένων, μία για τους πολίτες, μία για τις επιχειρήσεις και μία για το έδαφός σου (σ.σ. το Κτηματολόγιο)». Σημείωσε πως αν ξεκινούσε σήμερα από την αρχή, θα προσέθετε και μια ακόμα βάση δεδομένων, «το Ιντερνετ των Πραγμάτων (IoT)», δηλαδή τις αυτόνομες συσκευές που είναι συνδεδεμένες, ο αριθμός των οποίων συνεχώς αυξάνεται.

Για να αναπτυχθούν πραγματικά οι υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης απαιτείται και ισχυρό σύστημα ταυτοποίησης των πολιτών, δηλαδή μια ηλεκτρονική ταυτότητα (e-ID), όπως αυτό που θέλει να εντάξει στον διαγωνισμό για τις νέες ελληνικές ταυτότητες. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Fr. Leyman στον τρόπο διαχείρισης των ψηφιακών δεδομένων, στον έλεγχο όσων έχουν πρόσβαση σε αυτά και στην πολιτική αναλογικότητας. Δηλαδή ένας δημόσιος λειτουργός να έχει πρόσβαση μόνο στα δεδομένα που πραγματικά απαιτούνται για την εκτέλεση των καθηκόντων του και με τον πολίτη να γνωρίζει ή να μπορεί να μάθει ποιος είχε πρόσβαση στα προσωπικά του δεδομένα. Πρόσθεσε, επίσης, πως δεν χρειάζονται πολλά στοιχεία αποθηκευμένα στην ταυτότητα, όλα κρίνονται από τη λειτουργία των τεχνολογικών συστημάτων «πίσω» από τις ταυτότητες, δηλαδή στις κρατικές υπηρεσίες.

Οι νέες ταυτότητες του Βελγίου, μια κάρτα με τσιπάκι (σήμερα πλέον η χώρα βρίσκεται στην τρίτη γενιά ταυτοτήτων) είχε έναν μοναδικό 11ψήφιο αριθμό που παίρνει κάθε πολίτης της χώρας όταν γεννιέται, κυκλοφόρησαν το 2003. Εκτός από την κανονική ταυτότητα, υπάρχουν και οι «παιδικές ταυτότητες» (σ.σ. με συγκεκριμένα στοιχεία κάθε ανηλίκου μέχρι 12 χρονών αφού τότε πρέπει να εκδώσει κανονική ταυτότητα) καθώς και ταυτότητες που χρησιμοποιούν οι ξένοι υπήκοοι που μένουν στο Βέλγιο (οι τελευταίες είναι διαφόρων κατηγοριών).

Η ηλεκτρονική ταυτότητα (e-ID), που συνδέεται με φυσική ταυτότητα μέσω συγκεκριμένης διαδικασίας, χρησιμοποιείται σήμερα για ταυτοποίηση σε περισσότερους από 1.500 δικτυακούς τόπους, του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα και σε εκατομμύρια συναλλαγές ετησίως. Για παράδειγμα, τα εισιτήρια στα τρένα είναι «εικονικά» αφού αγοράζονται με χρήση της ηλεκτρονικής ταυτότητας και στην ουσία οι ελεγκτές μπορούν να διασταυρώσουν αν ο κάτοχός της έχει πληρώσει κόμιστρο.

Για να ενισχυθεί η χρήση του συστήματος ταυτοποίησης, όλοι οι φορητοί υπολογιστές στο Βέλγιο κυκλοφορούν υποχρεωτικά με «αναγνώστη» (reader) της ταυτότητας που διαθέτουν οι πολίτες. Επίσης στο πρώτο στάδιο εφαρμογής μοιράστηκαν δωρεάν χιλιάδες readers σε πολίτες και επιχειρήσεις, ενώ πλέον, με συγκεκριμένη διαδικασία και προδιαγραφές αναπτύσσονται συστήματα ταυτοποίησης μέσω κινητών τηλεφώνων, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα.

Το πιο δημοφιλές σύστημα ταυτοποίησης για φορητές συσκευές είναι το «It’s Me», που ανέπτυξε μια κοινή εταιρεία των τραπεζών και τηλεπικοινωνιακών ομίλων του Βελγίου (σ.σ. εδώ «κουμπώνουν» και οι πληροφορίες για συμμετοχή του OΤE στον διαγωνισμό για τις ελληνικές ταυτότητες) με 1,4 εκατ. χρήστες.

Η ταυτότητα-κάρτα του Βελγίου χρησιμοποιείται σήμερα ακόμα και σε προγράμματα πιστότητας πελατών (δηλαδή ως loyalty card), για είσοδο/έξοδο σε χώρους στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, ακόμα και σε συσκευές αυτόματων αγορών (π.χ. για να αγοράσει κάποιος μπίρα βάζει την ταυτότητά του, που αποδεικνύει πως είναι 18 χρονών).

Παράλληλα, έχει αναπτυχθεί πλήθος υπηρεσιών και εφαρμογών, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα π.χ. για να διασταυρώσει κάποιος πως ένα έγγραφο του δημοσίου είναι γνήσιο. Εσχάτως αναπτύχθηκε η υπηρεσία E-Box, με την οποία οι πολίτες πιστοποιούν μια διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με την οποία γίνεται η επικοινωνία τους με το δημόσιο. Με την πιστοποίηση αποδέχονται, ταυτόχρονα, πως κάθε έγγραφο που θα τους σταλεί, θεωρείται πως έχει ληφθεί (σ.σ. δεν μπορούν να επικαλεστούν άγνοια).

Κατά τον Frank Leyman, το μεγάλο ζήτημα που θα αντιμετωπίσουν τα επόμενα χρόνια οι κυβερνήσεις συνδέεται με την αξιοποίηση τεράστιων όγκων προσωπικών δεδομένων από τους μεγάλους ομίλους της τεχνολογίας όπως η Google και η Facebook. Επικαλέστηκε την προσπάθεια της τελευταίας για την ανάπτυξη του κρυπτονομίσματος Libra, που όπως είπε, οδηγεί στη δημιουργία ενός ξεχωριστού συστήματος ταυτοποίησης και συναλλαγών για δισεκατομμύρια πολίτες που χρησιμοποιούν σήμερα την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης.

Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει πως τις επόμενες εβδομάδες θα προκηρυχθεί διαγωνισμός (ο προηγούμενος ακυρώθηκε τον Ιούλιο) για τις νέες ελληνικές ταυτότητες, έργο που θα διεκδικήσουν οι μεγαλύτεροι παγκόσμιοι όμιλοι του κλάδου.