Restart σε μπλοκαρισμένους διαγωνισμούς άνω των δύο δισ.

Νομοθετική ρύθμιση με την οποία θα κλείνουν οι «μαύρες τρύπες» που έχουν ανακύψει από τη διευθέτηση μεταξύ της Επιτροπής Ανταγωνισμού με ισχυρούς κατασκευαστικούς ομίλους προωθεί το υπουργείο Υποδομών. Την ίδια στιγμή, όμως, φτάνουν στο υπουργείο και προτάσεις για ταυτόχρονη ακύρωση όλων των μπλοκαρισμένων διαγωνισμών λόγω προσφυγών, συνολικού ύψους άνω των δύο δισ. ευρώ.

Η νομοθετική ρύθμιση είναι σχεδόν έτοιμη προς κατάθεση και πιθανότατα θα συμπεριληφθεί στο αναπτυξιακό νομοσχέδιο. Επειδή, όμως, δεν θα έχει αναδρομική ισχύ, οι εν εξελίξει διαγωνισμοί θα παραμείνουν μπλοκαρισμένοι. Γι’ αυτό και έχει πέσει στο τραπέζι η ακύρωση όλων των διαγωνισμών που έχουν μπλέξει σε κυκεώνα προσφυγών.

Ακόμα και αν δεν φαίνεται να συμφωνούν άπαντες στον κατασκευαστικό κλάδο με την ιδέα της μαζικής ακύρωσης διαγωνισμών, η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: Ο ένας μετά τον άλλο οι διαγωνισμοί τινάζονται στον αέρα. Προ ημερών, κατά πληροφορίες, το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) έκανε δεκτές τις προσφυγές και των δύο σχημάτων που είχαν περάσει στο τελικό στάδιο του διαγωνισμού για τα δορυφορικά διόδια.

Στο έργο των περίπου 400 εκατ. ευρώ είχε ανακηρυχθεί προσωρινός ανάδοχος η κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ - Autostrade - Ιntrakat - Intrasoft International, που είχε κερδίσει στο νήμα την κοινοπραξία της ουγγρικής Nusz με τη Mυτιληναίος. Και οι δύο είχαν καταθέσει προσφυγές στο ΣτΕ και τις κέρδισαν. Στην αγορά θεωρείται πλέον σίγουρη η ακύρωση και αυτού του διαγωνισμού.

Οσα είπαν, πάντως, οι διοικήσεις των μεγάλων τεχνικών εταιρειών στο χθεσινό Athens Investment Forum, που διοργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ), είναι ενδεικτικά. Ο Γιώργος Περδικάρης, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, υποστήριξε πως «χρειάζεται ένα ολικό restart, μια συμφωνία επανεκκίνησης στον κλάδο των υποδομών, που θα κόψει τον γόρδιο δεσμό που δυστυχώς δεν λύνεται με άλλο τρόπο».

Όπως εξήγησε ο κ. Περδικάρης, την περίοδο 2016-2019, αν εξαιρέσουμε τους διαγωνισμούς για συμβάσεις παραχώρησης (π.χ. Πέραμα - Σαλαμίνα, Βόρειος Οδικός Αξονας Κρήτης, Καστέλι κ.λπ.), δημοπρατήθηκαν μεγάλα έργα (ύψους άνω των 30 εκατ. ευρώ έκαστο) προϋπολογισμού αξίας περίπου 3,2 δισ. ευρώ. Από αυτά τα έργα, διαγωνισμοί ύψους 2,3 δισ. ευρώ είναι μπλοκαρισμένοι. Για τα υπόλοιπα, με προϋπολογισμό 0,9 δισ. ευρώ, έχουν υπογραφεί οι συμβάσεις και εκτελούνται. Από αυτές τις συμβάσεις, τα 250 εκατ. αφορούν τα έργα του άξονα Πάτρα - Πύργος, όπου η κυβέρνηση αναζητεί φόρμουλα για την ακύρωσή τους. Συνεπώς σε κανονική εξέλιξη είναι έργα αξίας προϋπολογισμού μόλις 700 εκατ. ευρώ (προ Φ.Π.Α.). Όπως εξήγησε, «δηλαδή όλη την τετραετία 2016-2019 υπεγράφησαν συμβάσεις και εξελίσσονται έργα με συνολικό προϋπολογισμό μικρότερο από τον μέσο ετήσιο τζίρο των 5 εταιρειών Ζ’ τάξης».

Αλλά και ο διευθύνων σύμβουλος της ΑΒΑΞ Κων/νος Μιτζάλης υπήρξε σκληρός στην τοποθέτησή του στο ίδιο συνέδριο. Όπως είπε, «τα έργα είναι πολύ λίγα και οι κατασκευαστικές εταιρείες δεν βρίσκονται στην καλύτερη κατάσταση, έστω κι αν βρίσκουν διέξοδο είτε στο εξωτερικό είτε στις επενδύσεις στον χώρο του τουρισμού. Ζητούμε να κάνει η κυβέρνηση ό,τι είναι δυνατόν, ώστε να ξεκινήσει η δημοπράτηση των νέων έργων».

Ο διευθύνων σύμβουλος της ΑΒΑΞ τόνισε πως «η πολιτική ηγεσία θα πρέπει να ενσκήψει στο κομμάτι της διαδικασίας ωρίμανσης των έργων. Πρέπει να τεθούν όλες οι διαδικασίες σε σφιχτά χρονοδιαγράμματα και η συνεργασία με το Δημόσιο να είναι στενότερη και ταχύτερη, ενώ είναι αναγκαία και η αλλαγή του τρόπου δημοπράτησης, ώστε να αποφευχθούν οι εκπτώσεις του 50%, 60% και 80%. Τα έργα που έχουν εξαγγελθεί δεν είναι έτοιμα προς δημοπράτηση, ενώ αυτά που έχουν δημοπρατηθεί χρειάζονται μία διετία μπροστά».

Ο Κ. Μιτζάλης τόνισε πως «βρισκόμαστε σε μία μεταβατική περίοδο, χωρίς να έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου. Έχουμε ανάγκη την άμεση έναρξη των νέων έργων». Ο ίδιος είπε πως εκτός από τη δημοπράτηση των ώριμων έργων και τη θέσπιση σφιχτών χρονοδιαγραμμάτων, είναι ανάγκη να προχωρήσει η έγκριση εργασιών μέσω των υφισταάμενων παραχωρήσεων, ώστε να τονωθεί η αγορά σε περιφερειακό επίπεδο».

Ο διευθύνων σύμβουλος της Intrakat Πέτρος Σουρέτης θεωρεί πως μια λύση θα ήταν η δημιουργία ενός κεντρικού οργάνου συντονισμού στον τομέα των υποδομών με τη συμμετοχή επιτελών από τα αρμόδια υπουργεία. Δηλαδή με τη συμμετοχή της Γενικής Γραμματείας Υποδομών, του υπουργείου Ανάπτυξης και της Γενικής Γραμματείας Διαχείρισης Αποβλήτων. Αλλά και ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Νοτίου Ευρώπης του διεθνούς ομίλου Hill International Μανώλης Σιγάλας θεωρεί πως πρέπει να γίνει σωστή διαχείριση και συστηματική προσπάθεια «καθώς και το 2019 υπήρξε κοιλιά και θα πρέπει το 2020 να έρθουν στην εκκίνηση και να μπουν στη φάση της κατασκευής έργα που θα φέρουν πολλαπλασιαστικά οφέλη».