Νέα απόπειρα «ανάστασης» του Πύργου Πειραιά

Είναι ή δεν είναι στοιχειωμένος ο Πύργος Πειραιά, το δεύτερο ψηλότερο κτίριο στην Ελλάδα, που χάσκει αναξιοποίητος επί σχεδόν μισό αιώνα; Στην αγορά ακινήτων παρακολουθούν με αμηχανία το σχέδιο που ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα, λίγες ημέρες πριν τις εκλογές, ο δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης για την παραχώρηση του Πύργου για 99 χρόνια. Κυρίως επειδή ο κ. Μώραλης είχε ανακοινώσει πριν τις εκλογές του 2014 πως αν γίνει δήμαρχος Πειραιά, θα κατεδαφίσει τον Πύργο!

Το κτίριο των 25 ορόφων, που ξεκίνησε να κατασκευάζεται επί χούντας και παραμένει «στα μπετά» από το 1974 (ο γυάλινος σκελετός κρύβει τη… γύμνια του), βρίσκεται στο στόχαστρο σχεδόν κάθε δημάρχου Πειραιά εδώ και δεκαετίες. Κάθε δημοτική αρχή ανακοινώνει την «αξιοποίησή» του, η οποία ποτέ δεν προχωρά, εν μέσω φημών περί της στατικής του επάρκειας, του θαλασσινού νερού που γεμίζει τα υπόγειά του, κ.α.

Τώρα ο δήμος Πειραιά προκηρύσσει διεθνή διαγωνισμό για την παραχώρηση του κτιρίου σε επενδυτή, ο οποίος θα αναλάβει την αποπεράτωσή του και τη διαχείρισή του για 99 χρόνια με ετήσιο μίσθωμα τουλάχιστον 900.000 ευρώ. Σύμφωνα με την προκήρυξη των 222 σελίδων, η προθεσμία εκδήλωσης ενδιαφέροντος εκπνέει στις 12 Ιουνίου, αλλά ακόμα και στην περίπτωση που η σημερινή δημοτική αρχή επικρατήσει στις δημοτικές εκλογές, θεωρείται σίγουρη η παράταση.

Ο κ. Μώραλης δεν είναι, όπως προαναφέρθηκε, ο πρώτος δήμαρχος που ανακοινώνει σχέδιο αξιοποίησης του στοιχειωμένου Πύργου. Προ ημερών υποστήριξε πως «μέσα σε οκτώ μήνες διαπιστώσαμε ότι ο πύργος είναι μια χαρά, στατικά επαρκέστατος, απλώς χρειάζεται μια ενίσχυση». 

Οι φήμες για προβλήματα στατικότητας, στις οποίες είχε πιστέψει προεκλογικά ο δήμαρχος Πειραιά, κυκλοφορούν εδώ και δεκαετίες, αν και μηχανικοί που έχουν ασχοληθεί με το θέμα υποστηρίζουν πως δεν υπάρχει επίσημη μελέτη. Η πλευρά του συνδυασμού «Πειραιάς για Όλους» υπό τον Ν. Μπελαβίλα τηρεί στάση αναμονής και τονίζει πως «κάλλιο αργά παρά ποτέ». Οπως επισημαίνεται, «αφού δεν μπορεί να κατεδαφιστεί ο Πύργος, τότε έπρεπε να έχει αρχίσει πολλά χρόνια νωρίτερα η προσπάθεια αξιοποίησης».

Από την ίδια πλευρά υπενθυμίζουν, επίσης, την ταχύτητα με την οποία προχώρησε η αξιοποίηση ακινήτων των ασφαλιστικών ταμείων, όπως το ακίνητο του πρώην ξενοδοχείου "Esperia" στην οδό Σταδίου, στο πλαίσιο πρωτοβουλίας που είχε αναλάβει το υπουργείο Εργασίας με επικεφαλής τον κ. Μπελαβίλα.

Υπάρχει, όμως, η μελέτη της δημοτικής αρχής για την αξιοποίηση στην οποία αναλύονται διάφορα σενάρια, όπως η μετατροπή του σε κτίριο γραφείων, η αμιγώς ξενοδοχειακή χρήση ή κάποιες μικτές χρήσεις (π.χ. καταστήματα στο ισόγειο, γραφεία σε κάποιους ορόφους και ξενοδοχείο).

Στην προκήρυξη αναφέρεται, πάντως, πως προτεραιότητα είναι η μικτή χρήση, δηλαδή το ξενοδοχείο και οι χώροι γραφείων. Σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού, «η εξέταση των δυνατοτήτων ανάπτυξης κάθε πυλώνα ανάπτυξης ξεχωριστά θα αποτελέσει τη βάση για τη διαμόρφωση και την αξιολόγηση των υποβαλλόμενων από τους Διαγωνιζόμενους Σχεδίων Ανάπτυξης του Έργου (…), τα οποία θα προκύψουν από συνδυασμούς ανάπτυξης δύο ή περισσότερων πυλώνων, που θα εξασφαλίζουν με βάση συγκεκριμένα κριτήρια (τεχνικά, νομικά και οικονομικά) τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την επιτυχή υλοποίησή τους. Ειδικότερα, οι στοχευόμενοι τομείς, κατά σειρά σπουδαιότητας, είναι οι κάτωθι: Τουρισμός, Πολιτισμός και Εμπορική Ανάπτυξη».

Η αντικειμενική αξία του Πύργου Πειραιά, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, προσεγγίζει τα 50 εκατ. ευρώ, με την εμπορική του αξία, πάντα με βάση τη μελέτη του δήμου, να κινείται κοντά στα 16 εκατ. ευρώ. Από την ίδια μελέτη, που δεν ασχολείται σε βάθος με τεχνικά ζητήματα, προκύπτει πως ο ιδιώτης επενδυτής που θα αναλάβει τη διαχείριση του Πύργου θα χρειαστεί να επενδύσει από 29 έως 50 εκατ. ευρώ, ανάλογα με τη χρήση που θα προτιμήσει.

Σύμφωνα με την προκήρυξη, ο πλειοδότης οφείλει να καταθέσει «Πίνακα Δεσμευτικού Προϋπολογισμού Κόστους Επενδύσεων, στο οποίο θα περιγράφεται ο δεσμευτικός προϋπολογισμός της επένδυσης για την αποπεράτωση, ανακαίνιση, αξιοποίηση και εκμετάλλευση του Έργου, ο οποίος δεν δύναται να υπολείπεται του ποσού των ευρώ τριάντα εκατομμυρίων (30.000.000,00 €)».

Διαγωνισμοί που δεν τελειώνουν

Δεν είναι, βέβαια, η πρώτη φορά που πραγματοποιείται διαγωνισμός για την αξιοποίηση του Πύργου Πειραιά. Την περίοδο 1997-1998, όταν δήμαρχος Πειραιά ήταν ο Στέλιος Λογοθέτης, είχε προκηρυχθεί ∆ηµόσιος ∆ιεθνής Πλειοδοτικός ∆ιαγωνισµός από τον δήµο Πειραιά για το έργο υπό τον τίτλο «Μελέτη - Κατασκευή αποπεράτωσης του Εµποροναυτιλιακού Κέντρου Πειραιά». Ο διαγωνισμός δεν ολοκληρώθηκε.

Σχεδόν πέντε χρόνια μετά, επί δημαρχίας Χρήστου Αγραπίδη, προκηρύχθηκε νέος διαγωνισμός («Αξιοποίηση κτιρίου ΕΚΠ - Μελέτη - Κατασκευή αποπεράτωσης του Εµποροναυτιλιακού Κέντρου Πειραιά µε το σύστηµα που περιλαµβάνει άλλα ανταλλάγµατα/παραχώρηση εκµετάλλευσης», με προϋπολογισμό περί τα 17,6 εκατ. ευρώ. Στον συγκεκριμένο διαγωνισμό επικράτησε η ΑΒΑΞ, χωρίς ποτέ να υπογραφεί σύμβαση και να προχωρήσει το έργο.

Αλλά και επί δημαρχίας Βασίλη Μιχαλολιάκου είχαν υπάρξει δηλώσεις περί σοβαρού ενδιαφέροντος από μεγάλο επενδυτή, χωρίς ποτέ να προχωρήσει κάποιος διαγωνισμός.

Το κτίριο είναι ιδιοκτησία του δήμου Πειραιά εκτός από ένα ισόγειο κατάστημα 335 τετραγωνικών μέτρων, που είχε περιέλθει στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Το ισόγειο και οι δύο πρώτοι όροφοι του κτιρίου είχαν κατά καιρούς λειτουργήσει με διάφορες χρήσεις. 

Η κατασκευή του Εμποροναυτιλιακού Κέντρου Πειραιά είχε ξεκινήσει το 1972 επί δημαρχίας Αριστείδη Σκυλίτση. Η αρχιτεκτονική μελέτη είχε ανατεθεί στους αρχιτέκτονες Ι. Βικέλα, Γ. Μολφέση και Α. Λοΐζο και η στατική μελέτη στον καθηγητή Αρίσταρχο Οικονόμου. Η κατασκευή του φέροντος οργανισμού είχε ολοκληρωθεί από το 1974, αλλά επί σχεδόν μία δεκαετία οι κάτοικοι του Πειραιά έβλεπαν μόνο τα μπετά…

Τελικά το 1983, επί δημαρχίας Γιάννη Παπασπύρου, έγινε επένδυση των εξωτερικών επιφανειών του κτιρίου με γυάλινα και μεταλλικά ελάσματα.