Στη Βουλή η σύμβαση παραχώρησης του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι

Κατατέθηκε προς κύρωση στη Βουλή η σύμβαση παραχώρησης για την κατασκευή και εκμετάλλευση του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι Ηρακλείου. Η σύμβαση προβλέπει πως η εταιρεία «Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης Ανώνυμη Εταιρεία Παραχώρησης», στην οποία συμμετέχουν οι όμιλοι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, GMR (Ινδία) και το Ελληνικό Δημόσιο, θα διαχειρίζεται το νέο αεροδρόμιο για 35 χρόνια, με δυνατότητα παράτασης μέχρι δέκα χρόνια υπό συγκεκριμένους όρους. Η σύμβαση προβλέπει πως σε 4,5 χρόνια θα ξεκινήσει η δοκιμαστική λειτουργία του νέου αεροδρομίου, μέσω του οποίου θα αντιμετωπιστούν τα προβλήματα συμφόρησης στο σημερινό αεροδρόμιο του Ηρακλείου και τους άλλους, μικρότερους αερολιμένες της Κρήτης.

Με την επικείμενη κύρωση της σύμβασης παραχώρησης από τη Βουλή, «ξεκινά η υλοποίηση ενός έργου με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα για την Κρήτη αλλά και γενικότερα για την εθνική οικονομία. Πρόκειται για μία επένδυση 1,5 δισ. ευρώ και ενός έργου συμβατικού αντικειμένου πάνω από 520 εκατ. ευρώ. Με την έναρξη του έργου δημιουργούνται 1.500 θέσεις εργασίας κατά την περίοδο της κατασκευής και πολλαπλάσιες μόνιμες θέσεις εργασίας κατά την περίοδο λειτουργίας και την περίοδο που θα αναπτυχθούν οι νέες εμπορικές υποδομές και οι χρήσεις».

Στο υπουργείο Υποδομών υποστηρίζουν πως με βάση την πρόσφατη έκθεση του Air Transport Action Group (ATAG), εκτιμάται ότι το Αεροδρόμιο Καστελίου θα δημιουργήσει περίπου 7.000-7.500 θέσεις άμεσης απασχόλησης (στην εταιρεία του Αεροδρομίου, τις αεροπορικές εταιρείες, τις εταιρείες διαχείρισης handling, τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών κ.α.). Παράλληλα «η αναπτυξιακή δυναμική που θα προσδώσει στην περιοχή, το νέο Αεροδρόμιο, θα οδηγήσει και σε ενίσχυση της έμμεσης απασχόλησης σε τομείς όπως για παράδειγμα ο τουρισμός και το εμπόριο. Βάσει των ίδιων στοιχείων της ATAG, υπολογίζεται ότι το Αεροδρόμιο Καστελίου θα κινητοποιήσει περίπου 35.000 με 37.000 θέσεις έμμεσης απασχόλησης».

Επιπλέον, "για πρώτη φορά, το Δημόσιο θα διατηρήσει ισχυρή παρουσία σε μια εξαιρετικής σημασίας επένδυση, τόσο στη φάση της υλοποίησης όσο και στη λειτουργία του Αεροδρομίου με συγκεκριμένα οφέλη. Αξίζει να σημειωθεί ότι προηγήθηκε, από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ένας σημαντικός κύκλος παρεμβάσεων και αλλαγών στη δομή του διαγωνισμού. Αυτές οι παρεμβάσεις υπέρ του δημοσίου συμφέροντος καθώς και τα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη αποτυπώνονται στη σύμβαση παραχώρησης».

Στη σύμβαση παραχώρησης προβλέπεται:

* Αύξηση του ελάχιστου ποσοστού συμμετοχής του Δημοσίου στην Εταιρεία Κατασκευής και Λειτουργίας του Νέου Αερολιμένα, το οποίο διαμορφώθηκε σε 45.9%. Κατά τη διαδικασία που ακολουθήθηκε ο παραχωρησιούχος αποδέχτηκε την πρόταση του Ελληνικού Δημοσίου για τη μετάθεση του χρόνου καταβολής της συμβολής του Δημοσίου, ύψους 180 εκατ. ευρώ η οποία είναι καταβλητέα στην Εταιρεία Αεροδρομίου κατά τη λήξη του δωδέκατου μήνα από την ημερομηνία έναρξης της Παραχώρησης με προφανές όφελος υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.

* Για πρώτη φορά, «οι πολίτες και οι τοπικές κοινωνίες θα έχουν ισχυρά οφέλη, καθώς διπλασιάζονται τα έσοδα από το Αντισταθμιστικό Αντάλλαγμα που θα λαμβάνει το κράτος από την εκμετάλλευση του έργου, φθάνοντας το 2%. Τα έσοδα αυτά θα διανέμονται στους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης της περιοχής, για κοινωφελείς δράσεις. Ειδικότερα, το Αντισταθμιστικό Αντάλλαγμα, με βάση τη Σύμβαση Παραχώρησης θα διατίθεται με αποφάσεις του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών κατά ποσοστό ένα επί τις εκατό (1%) στο Δήμο Μινώα Πεδιάδος της Περιφέρειας Κρήτης και κατά ποσοστό ένα επί τις εκατό (1%) για την ενίσχυση της ανάπτυξης στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου καθώς και σε άλλες κοινωφελείς δράσεις. Τα έσοδα από το αυξημένο εις το διπλάσιο ανταποδοτικό τέλος, υπολογίζονται στα 184 εκατ. ευρώ».

* Μετά τη λήξη της Σύμβασης Παραχώρησης το ελληνικό Δημόσιο «προικίζεται» από την εν λόγω επένδυση με 3,7 δισ. ευρώ, (Υπολειμματική Αξία Αεροδρομίου κατά τη λήψη της Περιόδου παραχώρησης).

* Ριζική τροποποίηση του τρόπου επιλογής, με ανοικτή διαδικασία και διεθνή διαγωνισμό, του Ανεξάρτητου Μηχανικού και με ουσιαστική συμμετοχή του Δημοσίου σε αυτόν, με παράλληλη θέσπιση διαδικασίας για την άμεση αντικατάστασή του, εφόσον αυτό ζητηθεί από το Δημόσιο.

Στο αντικείμενο της Σύμβασης Παραχώρησης περιλαμβάνεται και «η μελέτη, κατασκευή και χρηματοδότηση των οδικών προσβάσεων σύνδεσης του Νέου Αεροδρομίου Καστελλίου με το Βόρειο και Νότιο Οδικό άξονα της Κρήτης, ήτοι του νέου κλειστού αυτοκινητόδρομου (μήκους 18 χλμ. περίπου, διατομής δύο λωρίδων ανά κατεύθυνση με διαχωρισμένο οδόστρωμα) για τη σύνδεση του Αεροδρομίου με τον Βόρειο Οδικό άξονα της Κρήτης στην περιοχή της Χερσονήσου. Για τη σύνδεση με το Νότιο Οδικό άξονα της Κρήτης προβλέπεται η μελέτη και κατασκευή της οδικής σύνδεσης (μήκους 6 χλμ. περίπου, διατομής μιας λωρίδας ανά κατεύθυνση με λωρίδα πολλαπλών χρήσεων χωρίς διαχωρισμένο οδόστρωμα) από το Αεροδρόμιο μέχρι τον άξονα Ηράκλειο -Αρκαλοχώρι - Βιάννος».

Τα οικονομικά στοιχεία

Με βάση την αιτιολογική έκθεση που κατατέθηκε στη Βουλή, κατά την Προσφορά, οι συνολικές χρήσεις κεφαλαίου της Περιόδου Μελετών - Κατασκευών ανέρχονται σε πεντακόσια είκοσι ένα εκατομμύρια οκτακόσιες σαράντα χιλιάδες εξακόσια τριάντα τρία ευρώ και ενενήντα εννέα λεπτά (521.840.633,99) (σε τρέχουσες τιμές), εκ των οποίων το κατασκευαστικό κόστος στη διάρκεια της δετούς Περιόδου Μελετών - Κατασκευών ανέρχεται σε τετρακόσια ογδόντα εκατομμύρια (480.000.000) ευρώ.

Η Χρηματοδοτική Συμβολή Δημοσίου θα ανέλθει σε εκατόν ογδόντα εκατομμυρίων (180.000.000) ευρώ έναντι διακοσίων είκοσι εκατομμυρίων (220.000.000) ευρώ που προβλέπονταν, κατά μέγιστο ποσό, στην Διακήρυξη του διαγωνισμού, καταβλητέα εντός 360 ημερών από την Ημερομηνία Έναρξης Παραχώρησης. Οι Λοιπές εκτιμώμενες δαπάνες Δημοσίου για απαλλοτριώσεις, (με βάση την εκτίμηση του Ανεξάρτητου Πιστοποιημένου Εκτιμητή) ανέρχονται σε πενήντα τέσσερα εκατομμύρια (54.000.000) ευρώ.

Ως έσοδο προβλέπεται και «ποσοστό 64,98% επί του προς είσπραξη στον Αερολιμένα «Ν. Καζαντζάκης» Τέλους Εκσυγχρονισμού και Ανάπτυξης Αερολιμένων, το οποίο προβλέπεται στο άρθρο 40 του ν. 2065/1992 (Α’ 113) κατά την Περίοδο Μελέτης - Κατασκευής του Έργου (προβλεπόμενης διάρκειας εξήντα (60) μηνών από την Ημερομηνία Έναρξης της Περιόδου Παραχώρησης) και μέχρι μέγιστου ετήσιου συνολικού αριθμού επιβατών 6,4 εκατομμύρια, εκτιμώμενης συνολικής δαπάνης εκατόν είκοσι πέντε εκατομμυρίων (125.000.000) ευρώ . Για αριθμό επιβατών μεγαλύτερο των 6,4 εκατομμυρίων ετησίως, το Δημόσιο διακρατεί το 100% των εσόδων από το Τέλος Εκσυγχρονισμού & Ανάπτυξης Αερολιμένων που θα εισπράττεται στο υφιστάμενο αεροδρόμιο Ηρακλείου (Ν. Καζαντζάκης)». Ως έσοδο περιλαμβάνεται επίσης και «ποσοστό 75% επί του προς είσπραξη στον Νέο Διεθνή Αερολιμένα Ηρακλείου Τέλους Εκσυγχρονισμού και Ανάπτυξης Αερολιμένων».

Η Δεσμευτική Επένδυση των ιδιωτών μετόχων της Εταιρείας του Αεροδρομίου ανέρχεται σε «εκατόν εβδομήντα πέντε εκατομμυρίων πεντακοσίων χιλιάδων (175.500.000) ευρώ (Μετοχικό Κεφάλαιο) και τριάντα έξι εκατομμυρίων (36.000.000) ευρώ Δευτερογενές Δάνειο των ιδίων προς την Εταιρεία, ήτοι σύνολο διακοσίων έντεκα εκατομμυρίων πεντακοσίων χιλιάδων (211.500.000) ευρώ».

Τα εκτιμώμενα μερίσματα και διανομές υπέρ του Δημοσίου κατά την Περίοδο Λειτουργίας θα φτάσουν το 1,022 δισ. ευρώ. Επιπλέον, το εκτιμώμενο ύψος Αντισταθμιστικού Ανταλλάγματος δύο τοις εκατό (2%) επί των ετήσιων Εσόδων της Εταιρείας του Αεροδρομίου, το οποίο θα καταβάλλεται ετησίως από την εταιρεία στο Δημόσιο κατά την Περίοδο Λειτουργίας θα φτάσει τα 114,8 εκατομμύρια Ευρώ.

Το χρονοδιάγραμμα

Η Συνολική Προθεσμία για την ολοκλήρωση της κατασκευής του Αεροδρομίου ορίζεται συμβατικά σε εξήντα (60) μήνες από την Ημερομηνία Έναρξης Παραχώρησης εντός των οποίων η Εταιρεία του Αεροδρομίου, πέρα της κατασκευής, πρέπει να έχει ικανοποιήσει όλες τις προϋποθέσεις για την πιστοποίηση του Αεροδρομίου και την έκδοση της Άδειας Λειτουργίας Αεροδρομίου. Για τον αποτελεσματικότερο έλεγχο της προόδου των Κατασκευών της Περιόδου Μελετών - Κατασκευών (ΤΙ), η Σύμβαση Παραχώρησης προβλέπει 6 Τμηματικές Προθεσμίες, με αφετηρία την Ημερομηνία Έναρξης Παραχώρησης. Συγκεκριμένα:

(α) Πρώτη Τμηματική Προθεσμία - 4 μήνες:
• Προσδιορισμός θέσης Προσωρινών Κατασκευών,
• Ενημέρωση όλων των εμπλεκόμένων Οργανισμών ή Αρμόδιων Αρχών για έκδοση Αδειών ή εκτέλεση εργασιών για το Έργο και συγκέντρωση των στοιχείων για τις απαιτούμενες Άδειες και κυρίως για τις τυχόν απαιτούμενες πρόσθετες περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις,
• Υποβολή για έγκριση του Χρονοδιαγράμματος Εφαρμογής Περιόδου Μελετών - Κατασκευών.

(β) Δεύτερη Τμηματική Προθεσμία - 8 μήνες:
• Υποβολή για έγκριση του Χρονοδιαγράμματος Αεροναυτιλίας, σε περίπτωση που η ΥΠΑ έχει επιλέξει να μην προβεί η ίδια στη διαδικασία προμήθειας, εγκατάστασης και θέσης σε λειτουργία του Εξοπλισμού Αεροναυτιλίας του Αεροδρομίου.

(γ) Τρίτη Τμηματική Προθεσμία - 24 μήνες:
• Ολοκλήρωση προς λειτουργία της εγκατάστασης πλήρους βιολογικού καθαρισμού κατάλληλης δυναμικότητας επεξεργασίας των ακαθάρτων των οικισμών Θραψανού, Αρχάγγελου, Γαλελιανού, Σκλαβεροχωρίου, Ευαγγελισμού, Λιλιανού, Αγίας Παρασκευής και Ρουσοχωρίων.

(δ) Τέταρτη Τμηματική Προθεσμία - 36μήνες - Ολοκλήρωση:
• Των χωματουργικών εργασιών στον διάδρομο προσαπογειώσεων, στους συνδετήριους τροχόδρομους, στον υποχρεωτικό τροχόδρομο, στις συνδετήριες εξόδους Υψηλής Ταχύτητας και στο δάπεδο του χώρου στάθμευσης αεροσκαφών,
• Των έργων αντιπλημμυρικής προστασίας του Αεροδρομίου,
• Του φέροντα οργανισμού του κτιρίου του κεντρικού αεροσταθμού.

(ε) Πέμπτη Τμηματική Προθεσμία - 45μήνες - Ολοκλήρωση:
• Αυτοκινητόδρομου ΒΟΑΚ - Είσοδος Αεροδρομίου,
• Αρτηρίας σύνδεσης Αεροδρομίου με την οδό Ηράκλειο - Βιάννος,
• Συναρμογών με Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ).

(στ) Έκτη Τμηματική Προθεσμία - 54μήνες
• Έναρξη δοκιμαστικής λειτουργίας των εγκαταστάσεων του Αεροδρομίου

Η υπέρβαση της Συνολικής Προθεσμίας και των Τμηματικών Προθεσμιών συνεπάγονται τη επιβολή ποινικών ρητρών στην Εταιρεία του Αεροδρομίου σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη Σύμβαση Παραχώρησης.