Καυτή «πατάτα» κόκκινων δανείων 3 δισ. στον τουρισμό

Η καυτή «πατάτα» στον χώρο του τουρισμού που καλούνται να διαχειριστούν οι ελληνικές τράπεζες... ζυγίζει 3 δισ. ευρώ. Σ’ αυτό το ύψος ανέρχονται τα «κόκκινα» δάνεια (NPLs) σε σύνολο 8 δισ. δανειακών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων του τουριστικού τομέα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννη Ρέτσου.

Στα τέλη του 2016, σύμφωνα με στοιχεία που είχε παρουσιάσει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια τουριστικών επιχειρήσεων αντιπροσώπευαν το 54% των δανείων του τομέα.

Όπως εξήγησε, ωστόσο, τον Απρίλιο του 2017 ο τότε πρόεδρος του ΣΕΤΕ Ανδρέας Ανδρεάδης, ρυθμίστηκαν εν τω μεταξύ δάνεια ύψους 700 εκατ., με αποτέλεσμα να απομειωθούν κατά 15% τα μη εξυπηρετούμενα (NPLs) δάνεια στον χώρο του τουρισμού και να συρρικνωθούν στα 3 δισ. Αυτό, όπως εξήγησε, συνέβη καθώς οι τράπεζες στράφηκαν κατά προτεραιότητα στη ρύθμιση δανείων τουριστικών, αξιοποιώντας την ανοδική πορεία του τουρισμού κι επειδή δεν έβλεπαν «φως» από αλλού.

Το κοινό «μυστικό», ωστόσο, τραπεζιτών και επιχειρηματιών του τουρισμού είναι πως το 1/3 των κόκκινων δανείων αφορά μόλις πέντε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.

Το επιβεβαίωσε την περασμένη άνοιξη ο Α. Ανδρεάδης, περιγράφοντας τον γόρδιο δεσμό που καλούνται να λύσουν οι τράπεζες, προκειμένου να διασωθούν τα δάνεια της συντριπτικής πλειοψηφίας των τουριστικών επιχειρήσεων τα οποία, όπως υποστήριξε, «μπορούν, υπό προϋποθέσεις, να καταστούν βιώσιμα».

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs) των συγκεκριμένων πέντε επιχειρήσεων, όπως ανέφερε, ανέρχονται συνολικά σε 1 δισ. ευρώ. Τα 2 δισ. «κόκκινων» δανείων όλων των άλλων τουριστικών επιχειρήσεων, όπως ανέφερε, αντιπροσωπεύουν το 25% του συνολικού δανεισμού του τουριστικού τομέα (8 δισ. ευρώ) και μπορούν να καταστούν εξυπηρετούμενα.

Για να συμβεί αυτό, όμως, οι τράπεζες καλούνται να λάβουν αποφάσεις για τα δάνεια των πέντε «μεγάλων». Θέμα, ωστόσο, το οποίο απαιτεί λεπτούς χειρισμούς καθώς οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις αποτελούν βασικά δομικά στοιχεία της ελληνικής ξενοδοχειακής αγοράς και αν προκληθούν υπερβολικοί τριγμοί, ενδέχεται να απειληθεί, έστω πρόσκαιρα, η πορεία του ελληνικού τουρισμού.

Οι τράπεζες εμφανίζονται «σφίγγες» σε ό,τι αφορά περισσότερες πληροφορίες για τους μεγαλοοφειλέτες στον χώρο του τουρισμού. Επισήμως, δηλώνουν άγνοια και οι κορυφαίοι παράγοντες του χώρου. Σε πρόσφατη ερώτηση του Euro2day.gr προς τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ Γ. Ρέτσο για το αν υπάρχουν στοιχεία που να περιγράφουν τον αριθμό των δανείων και τη γεωγραφική τους κατανομή, παρέπεμψε στην Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, η οποία δεν έχει παρουσιάσει ούτε καν γενικά στοιχεία για το θέμα.

Στην εγχώρια αγορά, ωστόσο, αποτελεί κοινό μυστικό πως μεταξύ των «πέντε» φιγουράρουν ξενοδοχειακοί όμιλοι με ισχυρή παρουσία στους δύο δημοφιλέστερους προορισμούς της χώρας, Κρήτη και Δωδεκάνησα.

Πρόκειται, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, για εγχώριους «παίκτες» από το πάνω «ράφι» της ελληνικής αγοράς, οι οποίοι υλοποίησαν «βαριές» επενδύσεις που εξελίχθηκαν σε θηλιά για την οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων. Θηλιά η οποία, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τοποθετήθηκε εξαιτίας συγκυριών της αγοράς αλλά και λανθασμένων επιχειρηματικών επιλογών.

Οι κινήσεις των τραπεζών τη χρονιά που έφυγε προδιαγράφουν σε μεγάλο βαθμό τα μοντέλα με τα οποία έχουν αποφασίσει να κινηθούν με επιταχυνόμενους ρυθμούς εντός του 2018, σύμφωνα με παράγοντες της ελληνικής ταξιδιωτικής αγοράς.

Η περίπτωση του πρώην ξενοδοχείου Ledra (ανήκε στον όμιλο Παρασκευαΐδη) αποτελεί το ένα υπόδειγμα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Η Alpha οδήγησε το ακίνητο σε πλειστηριασμό και αυτό πέρασε στον έλεγχο του επενδυτικού fund Hines.

Το δεύτερο μοντέλο, εξηγούν οι ίδιες πηγές, προσβλέπει στην είσοδο κεφαλαίων με εναλλακτικούς τρόπους στην επιχείρηση που παραμένει εν λειτουργία. Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο, φρέσκα κεφάλαια μπορούν να εισρεύσουν στην εταιρεία είτε από τους νυν μετόχους, είτε από νέους μετόχους, με ταυτόχρονο περιορισμό της συμμετοχής και του ρόλου των παλαιών ιδιοκτητών.

Η καυτή πατάτα που καλούνται να διαχειριστούν, ωστόσο, οι τράπεζες στον χώρο του τουρισμού δεν αφορά μόνο τον χώρο των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων αλλά και τον χώρο της ενοικίασης αυτοκινήτων (Rent A Car).

Παράγοντες της συγκεκριμένης αγοράς επιμένουν πως η πώληση της Olympic/Avis από την Τράπεζα Πειραιώς στον τουρκικό όμιλο Koc σε συνεργασία με τη μητρική αμερικανική Avis είναι μόνο η αρχή. Και ήδη ανιχνεύονται κινήσεις προετοιμασίας νέων ντιλ.