ΔΕΗ: Οι πελάτες, το άνοιγμα της αγοράς και το... αδιέξοδο

Αντιφατικά μηνύματα εκπέμπονται από τη ΔΕΗ για τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα οδηγήσουν στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με τη μείωση του μεριδίου της δημόσιας επιχείρησης στο 50% έως το τέλος του 2019.

Κι ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις των στελεχών του υπουργείου και της ίδιας της ΔEΗ με τους θεσμούς για την πώληση του 40% των λιγνιτικών μονάδων, η διοίκηση της εταιρίας φέρεται να επαναφέρει και να επιμένει στην πρότασή της για πώληση χαρτοφυλακίου πελατών της.

Σε πρώτη φάση, λένε πηγές της εταιρίας, μπορούν να πουληθούν 500.000 καταναλωτές και αν χρειαστεί ο αριθμός μπορεί να ανέλθει σε 3.500.000. Με το σχέδιο που μέχρι τώρα δεν έχει ποτέ παρουσιαστεί ολοκληρωμένο, η διοίκηση της εταιρίας επιμένει πως μπορεί να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα της συρρίκνωσης του μεριδίου της στην προμήθεια ρεύματος. Υποστηρίζει δε πως οι ιδιώτες προμηθευτές δεν μπορούν να κερδίσουν πελάτες της και συνεπώς η διάθεση, έναντι τιμήματος φυσικά, χαρτοφυλακίου λιανικής μπορεί να τους φέρει πιο ψηλά στα μερίδια.

Ωστόσο, αυτό το σχέδιο δεν έχει υιοθετηθεί από την κυβέρνηση και πολύ περισσότερο χθες, πηγές του υπουργείου ΠΕΝ σχολίαζαν στο Euro2day.gr ότι «δεν έχουμε κάτι επίσημο στα χέρια μας», στέλνοντας με τον τρόπο αυτό στη διοίκηση της εταιρίας ένα τουλάχιστον επιφυλακτικό μήνυμα.

Στελέχη της εταιρίας σε ό,τι αφορά στο ερώτημα πώς μπορεί να υποχρεωθούν οι πελάτες της να αλλάξουν προμηθευτή, απαντούσαν χθες στο Euro2day.gr ότι «δεν θα υποχρεωθούν. Θα τους κοινοποιηθεί μία επιστολή η οποία θα τους ενημερώνει για την αλλαγή κι αν εκείνοι το επιθυμούν, μπορούν να βρεθούν σε άλλα χέρια από εκείνα της ΔEΗ»... Ποιο θα είναι το κίνητρο; «Η παροχή από τον νέο προμηθευτή για ένα χρονικό διάστημα σημαντικής έκπτωσης στα τιμολόγια...».

Ωστόσο, είναι εύλογη η απορία που γεννάται, όπως απαντούν στελέχη ιδιωτών προμηθευτών στους οποίους απευθύνθηκε το Euro2day.gr: «Θα είναι εύκολο ένας πάροχος να δώσει ένα αξιόλογο τίμημα για να αποκτήσει μαζικά 500.000 πελάτες, οι οποίοι δεν είναι καν σίγουρο αν θα μείνουν σε αυτόν και ταυτόχρονα να δώσει και μεγάλη έκπτωση;». Και φυσικά τα ίδια στελέχη επιστρέφουν με νόημα την ερώτηση: «Και τώρα οι εναλλακτικοί προμηθευτές κάνουν εκπτώσεις έναντι της ΔEΗ και δεν μπορούν να κερδίσουν πελάτες... Μήπως τελικά άλλα είναι τα αίτια;».

Η ΔEΗ διαβλέπει αδιέξοδο στην πώληση λιγνιτικών μονάδων...

Το δεύτερο αντιφατικό μήνυμα που έρχεται, έχει να κάνει με την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔEΗ. Αν και το υπουργείο ΠΕΝ βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το «πακέτο» που θα βγει στην αγορά, η ΔEΗ βγαίνει και προδιαγράφει αδιέξοδο... στο εγχείρημα.

Οι χθεσινές δηλώσεις του προέδρου της εταιρίας Εμμανουήλ Παναγιωτάκη είναι ενδεικτικές: Έκανε λόγο περί «απροθυμίας ευρωπαϊκών εταιριών να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τις μονάδες της εταιρίας» αλλά και πως «η Ευρώπη πρέπει να εγκαταλείψει τα φοβικά σύνδρομα έναντι των Κινέζων, των Ιαπώνων και ενδεχομένως και των Αμερικανών που ενδιαφέρονται για τους σταθμούς της ΔEΗ, γιατί διαφορετικά ο διαγωνισμός μπορεί να οδηγηθεί σε αδιέξοδο...».

Από την άλλη μεριά, η ηγεσία του υπουργείου ΠΕΝ εμφανίζεται αισιόδοξη ως προς την προσέλκυση επενδυτών και μάλιστα και Ευρωπαίων.

Ουδείς πάντως αναφέρεται προσώρας στις δρομολογούμενες αλλαγές της Ευρ. Επιτροπής σε ό,τι αφορά στο ενεργειακό μείγμα και στην κλιματική αλλαγή. Αυτές προβλέπουν τη δραστική μείωση της εκπομπής των ρύπων θερμοκηπίου στις χώρες της Ε.Ε. Μάλιστα το 2030 προβλέπεται η μείωση κατά το ήμισυ της λιγνιτικής παραγωγής και το 2050 αυτή δεν υπάρχει πουθενά. Αν, λοιπόν, με βάση τα σενάρια αναφοράς της Κομισιόν, η παραγωγή ρεύματος στη χώρα μας από λιγνίτη παραμείνει στο 25% μέχρι το 2030, τότε το ετήσιο κόστος μόνο για τους ρύπους θα είναι στα 600 εκατ. ευρώ.

Ίσως τελικά αυτή να είναι και η απάντηση στις παρατηρήσεις του κ. Παναγιωτάκη για την απροθυμία ευρωπαϊκών εταιριών να αποκτήσουν λιγνιτικές μονάδες της ΔEΗ, οι περισσότερες εκ των οποίων, όπως π.χ. του Αμυνταίου, είναι ρυπογόνες, παμπάλαιες και μάλιστα με ημερομηνία λήξης το 2019. Και άλλες, όπως της Μεγαλόπολης, έχουν επίσης σύντομη διάρκεια ζωής (2025) και ελάχιστο λιγνίτη.

Οι εκπτώσεις και οι απλήρωτοι λογαριασμοί

Οπως επισημαίνουν πηγές της αγοράς, οι λόγοι της δυσκολίας να πέσει το μερίδιο της ΔEΗ κάτω από το 50% και να μοιραστούν το υπόλοιπο οι ανταγωνιστές της έχουν να κάνουν βασικά με την απόφαση της εταιρίας να παρέχει εκπτώσεις 15% στους συνεπείς πελάτες της και στην ευκολία που βρίσκουν οι καταναλωτές να καθυστερούν τις πληρωμές των λογαριασμών αφού, όπως σχολιάζουν, η ΔEΗ δεν κόβει το ρεύμα εύκολα.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα ληξιπρόθεσμα χρέη της παραμένουν κολλημένα εδώ και δύο χρόνια στα 2,4 δισ. ευρώ. Ακόμη και ο ίδιος ο κ. Παναγιωτάκης, χθες, παραδέχτηκε ότι η εταιρία από εσφαλμένη αντίληψη δεν έκοβε το ρεύμα σε πλούσιους οφειλέτες, οι οποίοι απολάμβαναν το φθηνό Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο.

Η έκπτωση του 15% ελήφθη με επιχείρημα την αύξηση της εισπραξιμότητας, αλλά ήλθε σε μία περίοδο κατά την οποία κυβέρνηση και ΔEΗ έπρεπε να διευκολύνουν το άνοιγμα της αγοράς. Από τότε μάλιστα φρέναρε και η μείωση του μεριδίου της δημόσιας επιχείρησης.

Οι ιδιώτες παραγωγοί και προμηθευτές έρχονται αντιμέτωποι με νέα εμπόδια, πέραν του γεγονότος της μη πρόσβασής τους σε πρώτες ύλες παραγωγής ρεύματος που θα τους επιτρέψουν τη δημιουργία ποικίλου ενεργειακού μείγματος και άρα και καλύτερων τιμών προμήθειας.

Ετσι, από τη μια μεριά, η διοίκηση της ΔEΗ εμφανίζεται με δημόσιο λόγο υπέρ της προσαρμογής της στα νέα δεδομένα που φέρνουν οι αποφάσεις της Ε.Ε. για αλλαγές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, υπερτονίζοντας παράλληλα την απόφασή της να στραφεί σε άλλες δραστηριότητες, από την άλλη όμως μεριά, η επιχείρηση επιδίδεται σε πρακτικές που φρενάρουν τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά.

Τι μπορεί λοιπόν να σημαίνουν τα αντιφατικά μηνύματα και οι παρελκυστικές πρακτικές της ΔEΗ;

Όπως παρατηρούν παράγοντες της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, άλλη μία απόπειρα να κερδηθεί χρόνος υπέρ της διατήρησης της μονοπωλιακής θέσης της δημόσιας επιχείρησης.