Ωρα αποφάσεων για το μέλλον της ΛΑΡΚΟ

«Η ΛΑΡΚΟ δεν μπορεί να επιβαρύνει με εκατομμύρια μηνιαίως τη ΔΕΗ και δεν μπορεί να συνεχιστεί το σημερινό μοντέλο. Μπορούμε να έχουμε μια εταιρεία που να είναι μέσα σε μια γυάλα και να είναι τόσο θνησιγενής; Το θεωρώ πράγματι ότι είναι εγκληματικό. Το τέλος θα είναι χειρότερο, αν δεν κάνουμε κάτι. Χρειάζεται ένα άλλο σχέδιο».

Τα παραπάνω αποτελούν τοποθέτηση του πρώην υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνου Σκουρλέτη για το διαχρονικό πρόβλημα της ΛΑΡΚΟ.

Σχετικά ερωτήματα έθεσαν στον υπουργό εργαζόμενοι της ΔΕΗ, στον ΑΗΣ Καρδιάς, στο πλαίσιο της περιοδείας που πραγματοποίησε εκεί, περίπου μια εβδομάδα πριν τον πρόσφατο ανασχηματισμό. Από αυτά που είπε ο κ. Σκουρλέτης στους εργαζόμενους της ΔΕH, προκύπτει ότι το πρόβλημα της ΛΑΡΚΟ απασχολεί τη σημερινή κυβέρνηση και κανονικά θα έπρεπε να απασχολεί όλα τα κόμματα, καθώς η βιομηχανία αυτή, με εγκαταστάσεις και εργοτάξια σε Εύβοια, Φθιώτιδα, Καστοριά και Κοζάνη, απασχολεί αμέσως και εμμέσως μερικές χιλιάδες εργαζόμενους και ενισχύει τις τοπικές κοινωνίες.

Ωστόσο εκτός από νικέλιο, η ΛΑΡΚΟ παράγει και τεράστιες ζημίες που επιβαρύνουν τους μετόχους της, δηλαδή Δημόσιο, ΔΕH και Εθνική Τράπεζα, δηλαδή αμέσως ή εμμέσως το Δημόσιο. Με βάση τον ισολογισμό χρήσης 2014, οι σωρευμένες ζημίες της ανέρχονται σε 285,9 εκατομμύρια ευρώ, δουλεύει με αρνητικό περιθώριο EBITDA και περιθώρια κέρδους (-6,5% και -12,1% αντιστοίχως το 2014) ενώ τα ίδια κεφάλαιά της είναι αρνητικά κατά 155 εκατ. ευρώ το 2014.

Κύριες αιτίες της άσχημης εικόνας της εταιρείας είναι το γεγονός ότι δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τις διακυμάνσεις της τιμής του νικελίου, η οποία ας σημειωθεί κινείται στα επίπεδα των 8-9.000 δολαρίων ο τόνος, μέσω του περιορισμού του παραγωγικού της κόστους, όταν αυτό είναι σήμερα σχεδόν διπλάσιο της τιμής του προϊόντος που παράγει. Έτσι δυστυχώς η παραγωγική του διαδικασία παράγει ζημίες. Και έτσι, στην ουσία, το Ελληνικό Δημόσιο "επιδοτεί" τους διεθνείς κολοσσούς που αγοράζουν το προϊόν της ΛΑΡΚΟ.

Η εταιρεία διαχρονικά, ως αιτίες της άσχημης έως τραγικής εικόνας του ισολογισμού της, αναφέρει μεταξύ άλλων τη μεταβλητότητα των τιμών του νικελίου, που κατά μέσο όρο διαγράφουν ένα δεκαετή κύκλο, όπως και το υψηλό κόστος ενέργειας. Για το πρώτο επιχείρημα, από την πλευρά της κυβέρνησης εκφράζονται αμφιβολίες κατά πόσον ισχύει, καθώς κανονικά η εταιρεία θα έπρεπε να έχει σχηματίσει αποθεματικά την περίοδο των υψηλών τιμών, ώστε να καλύπτει τουλάχιστον μέρος των ζημιών τις περιόδους χαμηλών τιμών.

Ως προς το ενεργειακό κόστος, το πρόβλημα είναι πραγματικό αφού η (μέτοχος της εταιρείας) ΔΕH χρεώνει τη ΛΑΡΚΟ με τιμή κιλοβατώρας που δεν λαμβάνει υπόψη το καταναλωτικό προφίλ της συγκεκριμένης μεταλλουργίας. Ωστόσο, όπως είναι γνωστό σε όλη την αγορά, η ΛΑΡΚΟ, έστω και αν δεν το παραδέχεται, συμμετέχει στο «κίνημα δεν πληρώνω» καθώς δεν καταβάλλει ούτε καν την αξία της ηλεκτρικής ενέργειας που κατά την άποψή της είναι η σωστή.

Όπως δε τόνισε πρόσφατα δημοσίως, ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της ΔΕH Σταύρος Γούτσος, οι οφειλές της ΛΑΡΚΟ προς τη ΔΕΗ (όπως τις υπολογίζει η τελευταία) αυξάνουν με ρυθμό πέντε εκατομμύρια τον μήνα. Πάντως να σημειωθεί ότι εδώ και περίπου ένα χρόνο, η ΛΑΡΚΟ και η ΔΕH βρίσκονται σε διαδικασία διαιτησίας, η οποία εξετάζει το θέμα της κοστολόγησης της ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς όμως να έχουν καταλήξει.

Πέρα όμως από αυτά, καίριας σημασίας για το μέλλον της επιχείρησης είναι η επίλυση και άλλων διαχρονικών προβλημάτων, όπως:

* Οι εκκρεμότητες με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που της έχει επιβάλει επιστροφές προς το Δημόσιο ύψους 136 εκατομμυρίων (παράνομη κρατική ενίσχυση)

* Περιβαλλοντικά θέματα (αποθέσεις σκουριάς)

* Η υλοποίηση επενδύσεων για μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, εκσυγχρονισμό των παραγωγικών εγκαταστάσεων και προστασία του περιβάλλοντος

* Σταθερό καθεστώς διοίκησης.

Τα διαχρονικά προβλήματα της ΛΑΡΚΟ είχε επιχειρηθεί την τελευταία εικοσαετία να αντιμετωπιστούν με την ιδιωτικοποίηση της μεταλλουργίας. Ωστόσο, παρότι υπήρξε σχετικό ενδιαφέρον, κυρίως από άλλες διεθνείς επιχειρήσεις του κλάδου ανοξείδωτου χάλυβα, τελικά καμία διαδικασία πώλησης δεν προχώρησε καθώς τους μακρόσυρτους ρυθμούς συνήθως προλάβαιναν εκλογές. Έτσι έφτασε η ΛΑΡΚΟ στη σημερινή της κατάσταση, όπου με βάση τον ισολογισμό της και τις τιμές του μετάλλου στα χαμηλά επίπεδα, η πορεία της εταιρείας δείχνει μη αναστρέψιμη υπό το σημερινό καθεστώς ιδιοκτησίας και λειτουργίας και με πλήρη αδυναμία να χρηματοδοτήσει εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων και των παραγωγικών λειτουργιών για τον οποίο απαιτούνται 250-300 εκατομμύρια ευρώ.

Το γεγονός ότι αρμόδιος υπουργός της σημερινής κυβέρνησης αναγνωρίζει ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί το σημερινό μοντέλο λειτουργίας της ΛΑΡΚΟ είναι μια θετική εξέλιξη, τουλάχιστον ως προς την προσέγγιση του προβλήματος. Κυρίως όταν αυτό κινδυνεύει να προκαλέσει ανήκεστο βλάβη και στη ΔΕH.

Όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ΔΕH δεν της επιτρέπει την πολυτέλεια να διατηρεί στο χαρτοφυλάκιό της μετοχές της μη βιώσιμης μεταλλουργίας, ούτε και να την τροφοδοτεί με ηλεκτρική ενέργεια για την οποία δεν πληρώνεται. Μια μακροχρόνια βιώσιμη λύση για τη ΛΑΡΚΟ θα μπορούσε να είναι η ιδιωτικοποίησή της, ως μέσον για την ανασυγκρότησή της, με βασικά κριτήρια επιλογής επενδυτή το προτεινόμενο business plan και το ύψος των επενδύσεων που θα πραγματοποιήσει ο νέος ιδιοκτήτης.

Μόνο έτσι θα μπορέσει να ξεπεραστούν τα προβλήματα με την ΕΕ, να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις των πιστωτών μεταξύ των οποίων και της ΔΕH και το κυριότερο, να συνεχίσει να λειτουργεί η μεταλλουργία νικελίου προς όφελος της εθνικής οικονομίας και των τοπικών κοινωνιών.

Διαφορετικά, αν δεν αλλάξει το σημερινό μοντέλο, «το τέλος θα είναι χειρότερο».