Για το σκάνδαλο της ανάθεσης του έργου του ΟΠΑΠ στην Intralot θα μπορούσαν να γραφτούν σελίδες και σελίδες από τα στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα.

Το σημερινό σχόλιο όμως έχει αφορμή το κείμενο-άρθρο του αποπεμφθέντος προέδρου του οργανισμού, κ. Σωτ. Κωστάκου, στο τελευταίο φύλλο της εφημερίδας ”Παρόν”.

Σε αυτό ο κ. Κωστάκος προσπαθεί να εξηγήσει γιατί (κατά την άποψή του) η ανάθεση στην Intralot δεν είναι σκάνδαλο και ήταν... επιβεβλημένη ως η μόνη οδός που θα διασφάλιζε τα... συμφέροντα (και την επιβίωση) του ΟΠΑΠ.

Για τον αναγνώστη που δεν έχει πολυκαταλάβει τι έγινε, μια μικρή αναδρομή:

Προκηρύχθηκε ένας διεθνής διαγωνισμός για την τεχνική αναβάθμιση του οργανισμού (και, σύμφωνα με τα αναγραφέντα, για την... απεξάρτησή του από παλαιές αγκυλώσεις με ”εθνικούς προμηθευτές” κ.ά.). Ο διαγωνισμός προσέλκυσε τις τρεις μεγαλύτερες εταιρείες του χώρου παγκοσμίως: τις αμερικανικές G-Tech και Scientific Games και την ελληνική Intralot.

Ο διαγωνισμός διήρκεσε περίπου 18 μήνες. Συστάθηκε δε μία επιτροπή αξιολόγησης από καθηγητές πανεπιστημίου αλλά και από... άσχετους (με παντελή άγνοια ξένης γλώσσας ή και του αντικειμένου).

Η επιτροπή πήγε στην Αμερική (δύο φορές) αλλά και στη Γερμανία για να δει στην πράξη πώς λειτουργούσαν τα προταθέντα συστήματα των διαγωνιζομένων. Οι οικονομικές προσφορές ήταν σφραγισμένες (αν δεν κάνουμε λάθος, παραμένουν ακόμα σφραγισμένες) και ο ρόλος της επιτροπής ήταν να αξιολογήσει μόνο το τεχνικό μέρος των προσφορών.

Η επιτροπή, στην πλειοψηφία της, επιχείρησε να δώσει την αξιολόγησή της (με βαθμολόγηση) στο Δ.Σ., πλην όμως εκείνο την έστειλε... πίσω να ”επαναξιολογηθεί” (!) και να ”βαθμολογηθούν” και οι τρεις διαγωνιζόμενοι. Τόσο ανεξάρτητη ήταν αυτή η επιτροπή που η διοίκηση του ΟΠΑΠ της επέβαλε τι να πράξει. Μετά ταύτα έπεσε μια περίεργη ”επιδημία” και ένα-ένα τα μέλη της υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους.

Πουθενά (μηδέ της αρθρογραφίας του κ. Κωστάκου εξαιρουμένης) δεν υπάρχουν εξηγήσεις ΓΙΑΤΙ το ένα μετά το άλλο τα μέλη της επιτροπής επέλεξαν να παραιτηθούν.

Μήπως εξαναγκάστηκαν σε παραίτηση; Είναι ένα θέμα που άπτεται όχι μόνο της δημοσιογραφικής αλλά και της δικαστικής διερεύνησης γιατί αποτελεί κομβικό σημείο στο πώς ο διαγωνισμός εντέλει κηρύχθηκε ”άγονος”. Ο κ. Κωστάκος που προήδρευε του ΟΠΑΠ δυστυχώς δεν μας προσφέρει τα φώτα του στο θέμα αυτό, ίσως επειδή ως ευγενής και διακριτικός που είναι απέφευγε να ρωτήσει.

Αίφνης, ο διαγωνισμός μέσω... δελτίου Τύπου του οργανισμού κηρύσσεται ”άγονος”. Μέχρι σήμερα που γράφονται αυτές οι γραμμές ο ΟΠΑΠ έχει αποφύγει (λησμονήσει;) να ειδοποιήσει επισήμως για την έκβασή του τις εταιρείες που συμμετείχαν (προφανώς επαφίενται στην πληροφόρησή τους από τα γραφόμενα στον ελληνικό και διεθνή Τύπο).

Μετά οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες.

Στη συνεδρίαση του Δ.Σ. του ΟΠΑΠ στις 31 Ιουλίου, καλυπτόμενος (και με βάση) όχι από μία αλλά από 16 δικαιολογίες που αναγράφονται επιμελώς στα πρακτικά του Δ.Σ., ο οργανισμός αποφασίζει την... ανάθεση του έργου της τεχνολογικής αναβάθμισής του σε μία από τις διαγωνιζόμενες, στην Intralot, προεκτείνοντας επιμέρους παλαιές συμβάσεις και κοστολογώντας υπηρεσίες πολύ περισσότερο από τα 94 εκατ. ευρώ που ανακοίνωσαν επισήμως (και οι δύο εισηγμένες, ΟΠΑΠ και Intralot) προς την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς!

Ο κ. Κωστάκος προσπαθώντας να ερμηνεύσει στο άρθρο του τα κίνητρα που οδήγησαν στην ανάθεση στην εταιρεία του κ. Κόκκαλη προβάλλει το εξής επιχείρημα: ”...Ο ΟΠΑΠ είναι η ΟΠΑΠ Α.Ε., εταιρεία εισηγμένη στο Χ.Α., με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Και με ένα δίκτυο πωλήσεων από το οποίο βγάζουν το ψωμί τους περίπου 5.500 οικογένειες. Το ζήτημα, λοιπόν, δεν είναι η σύμβαση, αλλά οι περιστάσεις της δεδομένης χρονικής συγκυρίας και η ύπαρξη ή μη συνθηκών διαφάνειας...”.

Εκπληκτικό επιχείρημα· να το πάρουν και οι χιλιάδες εργαζόμενοι στην Ολυμπιακή και να δικαιολογηθούν έτσι οι όποιες συμφωνίες τελικά επιτευχθούν για το... ”καλό της Ολυμπιακής”!

Ερώτηση πρώτη: Παραιτήθηκαν οι της επιτροπής αξιολόγησης και ο διαγωνισμός απέβη άκαρπος. Τρεις ήταν οι διαγωνιζόμενοι. Γιατί η προς τούτο συσταθείσα από το Δ.Σ. του ΟΠΑΠ επιτροπή διαπραγμάτευσης δεν έσπευσε ΠΡΙΝ από τις καταληκτικές ημερομηνίες να διαπραγματευτεί και να αντιμετωπίσει το θέμα της ανάθεσης και με τις ΤΡΕΙΣ εταιρείες; Πώς γνωρίζει ο κ. Κωστάκος ότι δεν θα έπαιρνε καλύτερη προσφορά;

Ερώτηση δεύτερη: Πώς ήξερε ότι ο διαγωνισμός θα... απέβαινε άγονος και πριν από τη λήξη του είχε ήδη αρχίσει διαπραγματεύσεις με την Intralot (όπως αποδεικνύεται από τη διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων στην οποία προσέφυγε εις εκ των διαγωνιζομένων);

Ερώτηση τρίτη: Είναι σύννομη η διαδικασία που ακολουθήθηκε και, το κυριότερο, αφήνει ”σύννεφα” αδιαφάνειας στον ΟΠΑΠ; Το arms length deal με την Intralot που ΔΕΝ είναι αξίας μόνο 94 εκατ. ευρώ, όπως το ανακοίνωσε απομονώνοντας ένα τμήμα του, αλλά ξεπερνάει τα 300 εκατ. με τις προεκτάσεις του, ήταν το απολύτως απαραίτητο για να συνεχιστεί απρόσκοπτη η λειτουργία του ΟΠΑΠ μέχρι να γίνει νέος διαγωνισμός, ή καταβλήθηκαν προσπάθειες να εξαντληθεί η γενναιοδωρία της διοίκησης του οργανισμού προς μία εταιρεία που -εδώ είναι και το οξύμωρο- επέκτεινε συστήματα παλαιάς τεχνολογίας και όχι τα ζητούμενα στους όρους διακήρυξης του διαγωνισμού;

Εδώ οι δάσκαλοι κατεβαίνουν στους δρόμους επειδή το κράτος δεν διαθέτει 40 εκατομμύρια ευρώ και από την άλλη το ίδιο το κράτος χαρίζει απλόχερα σε έναν προμηθευτή μέσα από αδιαφανείς διαδικασίες περισσότερα από 300 εκατ. ευρώ και επικαλούμαστε, δήθεν, ότι κινδύνευε το ψωμί 5.500 οικογενειών;

Τι να πούμε;

Το γεγονός είναι ότι το θέμα μάλλον θα έχει συνέχεια και οι ευθύνες του κ. Κωστάκου δεν διαγράφονται με την αποπομπή του. Και ότι ο νέος CEO του ΟΠΑΠ, ο κ. Χατζηεμμανουήλ, δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένος να αποδεχτεί το σκάνδαλο έτσι όπως του το κληροδότησαν...

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 505 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 23/11 - 27/11/2007