Ο κλάδος των οχημάτων συγκαταλέγεται σε εκείνους που επλήγησαν περισσότερο από την οικονομική κρίση, με ορισμένες μάλιστα υποκατηγορίες του να έχουν καταγράψει πτώση που ανέρχεται ακόμη και στο 90%.
Οι εισηγμένες εταιρείες του χώρου που μέχρι το 1998 μάς είχαν συνηθίσει σε πολύ υψηλές κερδοφορίες και σε διανομές παχυλών μερισμάτων, είδαν αρχικά το... έδαφος να χάνεται κάτω από τα πόδια τους, καθώς υποχρεώθηκαν σε ζημιογόνα αποτελέσματα.
Το ευχάριστο πάντως είναι πως μέσα από μια σειρά διαρθρωτικών αλλαγών και μέσα από διεύρυνση του προϊοντικού τους χαρτοφυλακίου, οι δύο εξ αυτών (Πετρόπουλος, Μοτοδυναμική) έχουν επανέλθει σε κερδοφόρο πορεία, ενώ η τρίτη (Σφακιανάκης) μειώνει σταδιακά τις ζημίες της και θα συζητήσει μετά το καλοκαίρι με τις τράπεζες το θέμα της αναχρηματοδότησης του δανεισμού της (ανοιχτό είναι και το ζήτημα της αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου).
Η αλήθεια είναι πάντως ότι κατά τη διετία 2014-2015, η εγχώρια αγορά οχημάτων ανέκαμψε ως ένα βαθμό, με παράγοντες του κλάδου να αποδίδουν αυτή την εξέλιξη στην αύξηση του εισερχόμενου τουρισμού (ζήτηση από εταιρείες Rent A Car) αλλά και στο γεγονός ότι αρκετοί Έλληνες που δεν προχώρησαν σε αγορές κατά την τετραετία 2010-2013 λόγω της κρίσης, βρέθηκαν με πολύ παλαιά οχήματα που... δεν μπορούσαν να λειτουργήσουν.
Ακόμη και σήμερα, όμως, ο διευθύνων σύμβουλος της Μοτοδυναμικής Σωτήρης Χατζίκος θεωρεί την υπάρχουσα ζήτηση ιδιαίτερα χαμηλή: «Τόσο χαμηλή ζήτηση δεν μπορεί να ερμηνευθεί ούτε από το μειωμένο ΑΕΠ της χώρας, ούτε και από κάποιο άλλο νούμερο. Πιστεύω πως πολλοί συμπολίτες μας θα είναι πρόθυμοι-έτοιμοι να προβούν σε αγορές, από τη στιγμή που διαπιστώσουν ένα κλίμα σταθερότητας στην οικονομία».
Η αλήθεια βέβαια είναι πως πέρα από το -άμεσα και έμμεσα (π.χ. μέσω τελών κυκλοφορίας και φόρου στα καύσιμα) βαρύτατο φορολογικό φορτίο που «παραδοσιακά» σηκώνει η ελληνική αγορά οχημάτων, η κατάσταση έχει επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο από την 1η Ιουνίου.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Σφακιανάκης Σταύρος Τάκη δήλωσε πως περιμένει με ενδιαφέρον τον τρόπο αντίδρασης της αγοράς στα νέα επιβαρυντικά μέτρα που ψηφίστηκαν πρόσφατα (αύξηση ΦΠΑ, μεγαλύτερος ειδικός φόρος στα καύσιμα, αλλαγή τελών ταξινόμησης), ωστόσο τόλμησε να προβλέψει πως οι φετινές πωλήσεις αυτοκινήτων θα βελτιωθούν κατά 0%-6% σε σχέση με τις αντίστοιχες περυσινές.
Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει πως η αγορά δεν θα έχει αναταράξεις. Ήδη κατά το πρώτο τρίμηνο προκλήθηκε διψήφια ποσοστιαία πτώση (ανακτήθηκε στη συνέχεια) εξαιτίας της αναστάτωσης που είχε προκαλέσει το ζήτημα της απόσυρσης, ενώ νέα αναστάτωση θα επικρατήσει και τον Ιούνιο, λόγω της ανάγκης των τελωνείων να προσαρμόσουν τα μηχανογραφικά συστήματά τους στο νέο θεσμικό πλαίσιο (αμφιβολία για το αν θα υπάρξουν εκτελωνισμοί).
Η πορεία των εταιρειών
Ο εισηγμένος όμιλος Πετρόπουλου (μεταξύ άλλων αντιπροσωπεύει τα Isuzu, Scania, Land Rover, λιπαντικά Shell) κατάφερε πολύ πιο γρήγορα από τις άλλες εισηγμένες του κλάδου όχι μόνο να αφήσει πίσω του τα ζημιογόνα αποτελέσματα, αλλά και να σημειώνει υψηλή κερδοφορία (φέτος διένειμε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά λεφτά στους μετόχους του, μέσω επιστροφής κεφαλαίου).
Στη διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων του και την ισχυρή του ρευστότητα ήρθαν να προστεθούν κατά τα χρόνια της κρίσης οι κινήσεις περιορισμού των δαπανών, αλλά και η ενίσχυση του προϊοντικού χαρτοφυλακίου, με αποτέλεσμα τη δημιουργία σημαντικών συνεργειών και οικονομιών κλίμακας.
Κατά το πρώτο φετινό τρίμηνο, ο όμιλος αύξησε τις πωλήσεις του κατά 34,8% και σημείωσε καθαρά κέρδη ύψους 618 χιλ. ευρώ. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εισηγμένης κ. Γιάννη Πετρόπουλο, οι προσπάθειες για απόκτηση νέων σημάτων στον ευρύτερο χώρο των οχημάτων θα ενταθούν μέσα στο επόμενο διάστημα, με την πρόθεση των τραπεζών για ενεργότερη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων τους να συμβάλλει θετικά προς αυτή την κατεύθυνση.
Η Μοτοδυναμική (δίκυκλα και μηχανές θαλάσσης Yamaha, αυτοκίνητα Porsche) μετά από αρκετά χρόνια ζημιών επέστρεψε στην κερδοφορία από το 2015 και στο πρώτο φετινό τετράμηνο καταγράφει κερδοφόρο αποτέλεσμα. Αν συνεκτιμήσει κάποιος ότι το πρώτο τρίμηνο κάθε χρονιάς χαρακτηρίζεται από αρνητική εποχικότητα και πως το υψηλής εποχικότητας περυσινό καλοκαίρι επιβαρύνθηκε από την επιβολή των capital controls, τότε δημιουργείται αισιοδοξία στη διοίκηση της εισηγμένης πως η φετινή χρονιά θα είναι ακόμη καλύτερη από την περυσινή, με αιχμή του δόρατος την αύξηση μεριδίων της Yamaha στα δίκυκλα, τις ενοικιάσεις μηχανών θαλάσσης, τις πωλήσεις μεταχειρισμένων Porsche και τις καλύτερες επιδόσεις στα Βαλκάνια.
Η προσθήκη της Porsche στην προϊοντική γκάμα της εταιρείας ενίσχυσε τις επιδόσεις των τελευταίων ετών και με όπλο την ισχυρή της ρευστότητα, η εισηγμένη βρίσκεται σε αναζήτηση νέων δραστηριοτήτων και εργασιών.
Ο Όμιλος Σφακιανάκη (μεταξύ άλλων αντιπροσωπεύει τα αυτοκίνητα και τα δίκυκλα της Suzuki, έχει ισχυρή παρουσία στη λιανική με πολλές γνωστές μάρκες αυτοκινήτων και είναι μητρική της Ergotrak) υποχρεώνεται εδώ και χρόνια σε ζημιογόνο αποτέλεσμα, έχοντας υψηλό τραπεζικό δανεισμό και αρνητικά ίδια κεφάλαια σε ενοποιημένη βάση.
Πάντως, από το 2011 υλοποιείται πρόγραμμα αναδιοργάνωσης που φαίνεται να αποδίδει καρπούς, καθώς σημειώνεται σαφής άνοδος λειτουργικών κερδών (και μέσα στο 2016, καθώς στο α' τρίμηνο σημείωσε άνοδο πωλήσεων 5%, βελτίωση EBITDA από τα +2,1 στα +3,7 εκατ. ευρώ και μείωση ζημιών προ φόρων από τα 5,2 στα 3,6 εκατ. ευρώ). Μετά το καλοκαίρι, θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις με τις πιστώτριες τράπεζες για την αναδιάρθρωση του δανεισμού του Ομίλου και εκεί θα τεθεί και το ζήτημα μιας ενδεχόμενης αύξησης μετοχικού κεφαλαίου με καταβολή μετρητών.