Ακόμη μια "ψυχρολουσία" σχετικά με την τιμολόγηση του ρεύματος για το Αλουμίνιο επεφύλασσε στη ΔΕΗ η απόφαση του Εφετείου, στο οποίο προσέφυγε η δημόσια επιχείρηση, αμφισβητώντας την απόφαση της διαιτησίας στην οποία οι δύο πλευρές ανέθεσαν να προχωρήσει στον καθορισμό της τιμής με την οποία θα αγοράζει η μεταλλουργία την ηλεκτρική ενέργεια.
Η απόφαση του Ελληνικού Δικαστηρίου αποτελεί συνέχεια της δικαστικής διελκυστίνδας που ξεκίνησε η ΔΕΗ μετά την έκδοση της απόφασης της Διαιτησίας τον Οκτώβριο του 2013, και ενδεχομένως το τέλος της, αφού όλες οι προσφυγές της ΔΕΗ, σε κοινοτικά όργανα, Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και Ελληνικά Δικαστήρια απορρίφθηκαν.
Να θυμίσουμε ότι η απόφαση της διαιτησίας όριζε τιμή πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας από τη ΔΕΗ στο Αλουμίνιο στα 36,6 ευρώ οι 1.000 κιλοβατώρες, συν τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις.
Η ΔΕΗ ωστόσο διαφώνησε με την απόφαση, παρότι είχε υπογράψει συνυποσχετικό με το Αλουμίνιο για το τι ακριβώς θα εξέταζε η Διαιτησία και γι' αυτό προσέφυγε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καταγγέλλοντας ότι η διαιτητική απόφαση την υποχρεώνει να πουλά το ηλεκτρικό στο Αλουμίνιο σε τιμές κάτω του κόστους της, και ως εκ τούτου αποτελεί κρατική ενίσχυση.
Με επιστολές της τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2014, η Επιτροπή έθεσε την καταγγελία της ΔΕH στο αρχείο, κρίνοντας ότι η τιμή της Διαιτησίας δεν προσφέρει αθέμιτο πλεονέκτημα και δεν αποτελεί κρατική ενίσχυση. Η ΔΕH δεν αποδέχτηκε την απόφαση και προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά της απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να κλείσει τον φάκελο.
Μετά την αποστολή πολλών στοιχείων εκ μέρους της ΔΕH, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 25 Μαρτίου 2015 αποφάσισε εκ νέου ότι η τιμή της Διαιτησίας (36,6 ευρώ οι 1.000 κιλοβατώρες) δεν συνιστά κρατική ενίσχυση, κλείνοντας οριστικά την υπόθεση. Παράλληλα και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στις 9 Φεβρουαρίου δικαίωσε επί της ουσίας την κρίση της Επιτροπής και ως εκ τούτου και του Διαιτητικού Δικαστηρίου.
Ετσι, η απόφαση του Εφετείου έρχεται να κλείσει οριστικά και επί ελληνικού εδάφους το θέμα της τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας για το Αλουμίνιο, βάσει της απόφασης της Διαιτησίας, αλλά και των κρατικών ενισχύσεων που υποστήριζε η ΔΕH ότι δέχεται το Αλουμίνιο, μέσω της τιμής της κιλοβατώρας. Αφού η απόφαση του Εφετείου δικαιώνει και επικυρώνει απόλυτα και τον τρόπο που λειτούργησε το Διαιτητικό Δικαστήριο, αλλά και την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τι λέει η απόφαση
Για το πραγματικό κόστος της ΔΕH. Το Διαιτητικό Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η Οριακή Τιμή Συστήματος-ΟΤΣ (χονδρεμπορική τιμή) αλλά και τα προτεινόμενα από τη ΔΕH τιμολόγια δεν αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος της ΔΕH. Συγκεκριμένα η απόφαση αναφέρει ότι... «η τιμολόγηση με βάση ΟΤΣ ή τιμολόγιο Α-150 (βιομηχανικό υψηλής τάσης, το οποίο πλέον έχει καταργηθεί) δεν αποτελούν μεθόδους τιμολόγησης σύμφωνες με το συνυποσχετικό».
Αντίθετα η απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου αποτελεί αναμφίβολα κρίση επί της ουσίας συνιστάμενη στην εφαρμογή των βασικών αρχών τιμολόγησης κατά τον προσδιορισμό των όρων τιμολόγησης. Συνεπώς, η απόφαση του Εφετείου επιβεβαιώνει ότι για τον καθορισμό της τιμής πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι Βασικές Αρχές Τιμολόγησης Ηλεκτρικής Ενέργειας (πελατών υψηλής τάσης) όπως ορίζονται από τη σχετική απόφαση της ΡΑΕ, η οποία έχει ενσωματωθεί πλέον στον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Επίσης, σύμφωνα με την απόφαση του Εφετείου, η διαιτητική απόφαση στον υπολογισμό της τιμολόγησης έχει λάβει υπόψη το πραγματικό κόστος της ΔΕH, παρά το γεγονός ότι δεν προσκόμισε τα αιτηθέντα στοιχεία του κόστους λιγνιτικών μονάδων. Έκρινε δε, με παρεμπίπτουσα κρίση του, ότι η τιμή διαιτησίας κάλυπτε το κόστος της ΔΕH και εύλογο κέρδος.
Για την τιμή της Διαιτησίας. Το Διαιτητικό Δικαστήριο προέβη στον καθορισμό της παροχής όχι «κατά δίκαιη κρίση» αλλά εφαρμόζοντας τις βασικές αρχές της ΡΑΕ, οι οποίες είχαν τύχει της έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Με αυτόν τον υπολογισμό προέκυψε και η τιμή διαιτησίας. Εξάλλου, όπως υπογραμμίζει και η απόφαση, η ΔΕH προσχώρησε ελεύθερα στο συνυποσχετικό διαιτησίας. Συνεπώς οποιαδήποτε προσφυγή της ΔΕH κρίνεται αβάσιμη και άρα απορριπτέα.
Για την υποτιθέμενη «κρατική ενίσχυση» που επικαλείται η ΔΕH. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την απόφασή της στις 25 Μαΐου 2015 διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει κρατική ενίσχυση. Η κρίση αυτή είναι δεσμευτική και αποκλείει επανεξέταση από το Εθνικό Δικαστήριο. Παρ' όλα αυτά, δεδομένου ότι η ΔΕH απαίτησε από το Εφετείο να αποστείλει προδικαστικό ερώτημα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το θέμα, το Εφετείο απέρριψε το αίτημα κρίνοντας ότι «δεν καταλείπεται καμία αμφιβολία στο Δικαστήριο, ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν υφίσταται ζήτημα παράνομης κρατικής ενίσχυσης».
Εξάλλου η κρίση της Επιτροπής δικαίωσε το Διαιτητικό Δικαστήριο, το οποίο μεταξύ άλλων αξιολόγησε:
- Κατά πόσο ο τρόπος τιμολόγησης οδηγεί σε σταυροειδείς επιδοτήσεις - στρέβλωση ανταγωνισμού.
- Το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, το καταναλωτικό προφίλ του Αλουμίνιου και τις εναλλακτικές της επιλογές σε ό,τι αφορά στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, την κατανάλωσή του και τις επιπτώσεις που θα είχε στην υπόλοιπη αγορά η ενδεχόμενη διακοπή παροχής ενέργειας και άρα λειτουργίας του.
- Ότι η τιμολόγηση προς πελάτες υψηλής τάσης έχει πάψει να ορίζεται από τη διοίκηση του παρόχου (ΔΕΗ), αλλά αποφασίζεται ελεύθερα μεταξύ των μερών μετά από πραγματική διαπραγμάτευση.
Επίσης, όπως σημειώνεται και από το Εφετείο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έλαβε υπόψη την ιδιαίτερη δυσχέρεια στην εξεύρεση της κατάλληλης αγοραίας τιμής λόγω της δεσπόζουσας θέσης της ΔΕH στην αγορά προμήθειας και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Για την ανεξαρτησία των Διαιτητών - Αρχών. Η απόφαση του Εφετείου επιβεβαιώνει την κρίση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι οι επιλεγέντες διαιτητές διέθεταν αναμφίβολα την κατάλληλη κατάρτιση και εξειδίκευση, το διαιτητικό δικαστήριο συγκροτήθηκε υπό την οργανωτική αιγίδα της ΡΑΕ εξασφαλίζοντας την ανεξαρτησία των διαιτητών.
Παράλληλα οι παράμετροι για τον καθορισμό του τιμολογίου όπως διατυπώνονται και στο συνυποσχετικό βασίζονται σε αντικειμενικά και σαφή κριτήρια που περιορίζουν τη διακριτική ευχέρεια των διαιτητών στον καθορισμό του τιμολογίου πολλών στοιχείων εκ μέρους της ΔΕH, στις 25 Μαρτίου 2015 αποφάσισε εκ νέου ότι το μέτρο, δηλαδή η τιμή της Διαιτησίας (36,6 ευρώ οι 1.000 κιλοβατώρες) δεν συνιστά κρατική ενίσχυση, κλείνοντας οριστικά την υπόθεση.
Παράλληλα και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στις 9 Φεβρουαρίου δικαίωσε επί της ουσίας την κρίση της Επιτροπής και ως εκ τούτου και του Διαιτητικού Δικαστηρίου.
Έτσι, η απόφαση του Εφετείου έρχεται να κλείσει οριστικά και επί ελληνικού εδάφους το θέμα της τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας για το Αλουμίνιο, βάσει της απόφασης της Διαιτησίας, αλλά και των κρατικών ενισχύσεων που υποστήριζε η ΔΕH ότι δέχεται το Αλουμίνιο, μέσω της τιμής της κιλοβατώρας.
Αφού η απόφαση του Εφετείου δικαιώνει και επικυρώνει απόλυτα και τον τρόπο που λειτούργησε το Διαιτητικό Δικαστήριο, αλλά και την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.