Μεγάλες οι προοπτικές των εμπορικών κέντρων στην Ελλάδα

Η αρνητική κατάληξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Lamda Development του ομίλου Λάτση και της επενδυτικής εταιρείας Grivalia ΑΕΕΑΠ, για μετοχική συνεργασία στα εμπορικά κέντρα, αποδίδεται από ορισμένους στις επιφυλάξεις του βασικού μετόχου της τελευταίας, της καναδικής Fairfax για τις προοπτικές της ελληνικής αγοράς. 

Πάντως, τα συγκριτικά στοιχεία με την υπόλοιπη Ευρώπη δείχνουν πως η χώρα μας έχει τη μικρότερη μικτή επιφάνεια εμπορικών κέντρων ανά 1.000 κατοίκους στην Ευρώπη: Η Ελλάδα έχει 55 τετραγωνικά μέτρα μικτής επιφάνειας (GLA) εμπορικού κέντρου ανά 1.000 κατοίκους, με τον μέσο όρο της Ε.Ε. 234 τετραγωνικά μέτρα. 

Μάλιστα, οι αναλυτές, όπως προκύπτει και από πρόσφατη έκθεση της εταιρείας συμβούλων ακινήτων NAI Hellas, επισημαίνουν ότι οι μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης εντοπίζονται σε Αθήνα (78 τ.μ. εμπορικών κέντρων ανά 1.000 κατοίκους) και Θεσσαλονίκη (42 τ.μ.). Για λόγους σύγκρισης, αναφέρεται πως ο αντίστοιχος δείκτης στη Βουλγαρία είναι σχεδόν 100 τ.μ., στη Ρουμανία περί τα 150 τ.μ. και στη Γερμανία περί τα 190 τ.μ.

Τα εμπορικά κέντρα, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, εμφανίζονται περισσότερο ανθεκτικά σε σχέση με την πορεία της υπόλοιπης αγοράς λιανικής. Με βάση τα στοιχεία του εννεαμήνου, τις καλύτερες επιδόσεις παρουσιάζουν πέντε εμπορικά κέντρα της Αττικής, με αύξηση πωλήσεων των καταστημάτων από 2,8% (στο The Mall Athens) μέχρι 6% (στο Smart Park), αύξηση αριθμού επισκεπτών και αύξηση των κερδών προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) μεταξύ 6% (Smart Park) και 10% (Golden Hall).

Μπορεί η συνεργασία Grivalia - Lamda Development στα εμπορικά κέντρα να μην προχώρησε, αλλά ήδη προωθούνται νέες επενδύσεις στην αγορά της Αττικής. Η σημαντικότερη εξ αυτών, το νέο Εµπορικό-Ψυχαγωγικό-Πολιτιστικό Κέντρο στο ακίνητο που διαθέτει η REDS του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ στην Κάντζα, αναμένεται πως θα λάβει την τελική έγκριση µε την έκδοση του σχετικού (και τελευταίου) Προεδρικού Διατάγματος εντός του έτους.

Η υλοποίησή της φαίνεται, πάντως, να συνδέεται με τις προσπάθειες του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ για πώληση του εμπορικού κέντρου Smart Park στη Γυαλού, ώστε να εξασφαλίσει τμήμα των κεφαλαίων που απαιτούνται. Την τελευταία διετία έχουν κυκλοφορήσει διάφορα ονόματα ως υποψήφιοι αγοραστές του Smart Park, μεταξύ των οποίων και η αμερικανική Hines. Όμως, η αρνητική πορεία της οικονομίας, σε συνδυασμό με την παράταση της αβεβαιότητας, αποτελούν εμπόδιο στην ολοκλήρωση της όποιας συμφωνίας.

Στην Κάντζα, η επένδυση θα πραγματοποιηθεί στην υπό πολεοδόμηση επιφάνεια 315 στρεμμάτων, με τη διοίκηση της θυγατρικής του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ να υποστηρίζει πως «το έργο θα έχει πρωτοποριακό χαρακτήρα για τα ελληνικά δεδομένα, καθώς θα συνδυάζει την ανάδειξη των διατηρητέων κτιρίων Καμπά με μία νέα, σύγχρονη ανάπτυξη, σε ένα ελκυστικό υπαίθριο περιβάλλον με χρήσεις γραφείου, αγοράς, ψυχαγωγίας και πολιτισμού». Στην παρουσίαση της επένδυσης από τη REDS αναφέρεται πως τον νέο πολυχώρο θα επισκέπτονται περί τα 12 εκατομμύρια καταναλωτές ετησίως, τα έσοδα των επιχειρήσεων που θα στεγάζονται θα φτάνουν τα 150 εκατ. ευρώ ετησίως, ενώ θα απασχολούνται 1.600 εργαζόμενοι.

Το 2017 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί και η επένδυση της Lamda Development, ύψους περί τα 15 εκατ. ευρώ, για την αναβάθμιση τμήματος του πρώην Διεθνούς Κέντρου Ραδιοτηλεόρασης (IBC) που στεγάζει ήδη το Golden Hall. Όπως έχει ανακοινωθεί, στον πρόσθετο χώρο του IBC θα λειτουργήσουν καταστήματα (περί τις 8.000 τ.μ.), γραφεία, εστιατόρια καθώς και το Μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων.

Αγνωστη παραμένει, όμως, η τύχη δύο άλλων σημαντικών σχεδίων στην Αττική, του εμπορικού κέντρου στον Βοτανικό (που για δεύτερη φορά σκόνταψε στο Συμβούλιο της Επικρατείας) και του μεγάλου εμπορικού κέντρου στο Ελληνικό (επιφάνειας 250.000 τ.μ.), επένδυση που συνδέεται με το αν επιτευχθεί τελική συμφωνία μεταξύ Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων και Lamda Development. Οι δύο πλευρές φέρονται να έχουν ορίσει ως τελευταία ημερομηνία επίτευξης συμφωνίας την 26η Απριλίου.

Σύμφωνα με τη μελέτη της ΝΑΙ Hellas, στην Ελλάδα λειτουργούν 19 εμπορικά κέντρα (το μικρότερο είναι το Olea Shopping Centre στον Πλατανιά Χανίων με επιφάνεια 7.580 τ.μ. και το μεγαλύτερο το The Mall Athens με επιφάνεια 62.159 τ.μ.), συνολικής μικτής επιφάνειας 492.118 τ.μ.