του Φώτη Κόλλια

Αφού εξαντλήθηκαν όλα τα σενάρια για την τύχη του ΟΤΕ, εσχάτως κυκλοφόρησε και η εκδοχή του λειτουργικού ή δομικού διαχωρισμού, δηλαδή ο διαχωρισμός του τομέα υπηρεσιών σταθερής τηλεφωνίας και πρόσβασης στο Διαδίκτυο από τον τομέα διαχείρισης υποδομών, σύμφωνα με το μοντέλο που εφαρμόστηκε στη Βρετανία και εξετάζεται αυτή την περίοδο στην Ιταλία.

Με άλλα λόγια, είναι πια πιθανό ότι ο ΟΤΕ θα περάσει απο την κλίνη του Προκρούστη, για να μειωθεί η κυρίαρχη θέση του ιδίως στον χώρο των τηλεπικοινωνιακών υποδομών, προς όφελος του ελεύθερου ανταγωνισμού.

Οι ανταγωνιστές του ΟΤΕ θεωρούν ότι μόνο έτσι θα λειτουργήσει η αγορά τηλεπικοινωνιών. Κάποιοι τραπεζίτες πιστεύουν ότι ο δομικός διαχωρισμός, με τη μεταφορά του τομέα υπηρεσιών στην Cosmote, μπορεί να βελτιώσει την αποδοτικότητα του ομίλου και να συμβάλει στον περιορισμό της διαρροής πελατών προς τους εναλλακτικούς παρόχους (περίπου 50.000 έχουν ήδη αποχωρήσει, ενώ εκκρεμούν περί τις 30.000 αιτήσεις).

Η κουβέντα έχει ανάψει για τα καλά στην Ευρώπη, κυρίως έπειτα από παρεμβάσεις της αρμόδιας επιτρόπου για την Κοινωνία της Πληροφορίας κ. Βίβιαν Ρέντινγκ.

Η κ. Ρέντινγκ επανέλαβε προ ημερών ότι ο λειτουργικός διαχωρισμός μπορεί να εφαρμοστεί ”ως έσχατη λύση” σε αγορές όπου το πρώην τηλεπικοινωνιακό μονοπώλιο δεν επιτρέπει να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός.

Στην Ιταλία, μετά την απόκτηση του 20% της Telecom Italia από την Telefonica, άρχισε στις 2 Μαΐου δημόσια διαβούλευση με το ίδιο θέμα.

Κι όμως, μια πρόσφατη έκθεση της εταιρίας συμβούλων Ernst & Young για τη Βρετανία, τη μοναδική χώρα της Ευρώπης όπου εφαρμόστηκε ο λειτουργικός διαχωρισμός του πρώην μονοπωλίου (British Telecom), δεν είναι και τόσο θετική.

Το αποτέλεσμα της στρατηγικής που εφαρμόστηκε στη Βρετανία από τα τέλη του 2003, γνωστής ως Telecommunications Strategy Review (TSR), αξιολογείται ως ”σχέδιο που βρίσκεται σε εξέλιξη, χωρίς μεγάλη επιτυχία μέχρι σήμερα και με το σοβαρό πρόβλημα του Δικτύου Νέας Γενιάς (NGN) ανεπίλυτο”.

Ωστόσο οι αναλυτές της Ernst & Young θεωρούν ότι το συγκεκριμένο αποτέλεσμα ”είναι δύσκολο να εμποδίσει άλλους ρυθμιστές στην Ευρώπη και αλλού, που αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα, να αποπειραθούν” να εφαρμόσουν λειτουργικό διαχωρισμό του πρώην μονοπωλίου.

Η κ. Βίβιαν Ρέντινγκ ανήκει σ’ αυτούς που πιστεύουν ότι ”τέτοιες πολιτικές θα βοηθήσουν σε γενικές γραμμές ώστε να ανοίξουν οι πύλες για νέες υπηρεσίες και επιχειρήσεις, ενώ θα πιέσουν τα πρώην μονοπώλια να αναβαθμίσουν τα δίκτυά τους”.

Όμως η γερμανική κυβέρνηση έχει άλλη άποψη: Παρά τις συνεχείς απειλές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία ετοιμάζεται να τη στείλει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, η Γερμανία ψήφισε ρύθμιση σύμφωνα με την οποία οι ανταγωνιστές της Deutsche Telekom δεν θα έχουν πρόσβαση στο Δίκτυο Νέας Γενιάς που αναπτύσσει η τελευταία και θα προσφέρει 20πλάσιες ταχύτητες στο Διαδίκτυο σε σύγκριση με τις σημερινές.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι η ευρυζωνική πρόσβαση στο Διαδίκτυο πρέπει να θεωρηθεί ”καθολική υπηρεσία” και συνεπώς τα πρώην μονοπώλια είναι υποχρεωμένα να ανοίξουν στον ανταγωνισμό τα Δίκτυα Νέας Γενιάς που κατασκευάζουν.

Η Γερμανία υποστηρίζει, από την πλευρά της, ότι το ενσύρματο δίκτυο της Deutsche Telekom είναι μόνο μία από τις τεχνολογίες ευρυζωνικής πρόσβασης. Προσθέτει ότι πρέπει να βρεθεί μια ισορροπία ανάμεσα στην ενίσχυση του ανταγωνισμού και στην προστασία των εταιριών που προωθούν μεγάλες επενδύσεις όπως η Deutsche Telekom.

Το ίδιο ζήτημα επισημαίνεται και στην έκθεση της Ernst & Young στην οποία αναφέρεται ότι ”τα μακροπρόθεσμα οφέλη από τον λειτουργικό διαχωρισμό εντοπίζονται κυρίως στα NGNs”. Όμως ούτε στη Βρετανία ούτε στη Γερμανία έχει λυθεί το συγκεκριμένο ζήτημα.

Τα πρώην μονοπώλια υποστηρίζουν ότι δεν έχουν πολλά κίνητρα για επενδύσεις όταν πρέπει να προσφέρουν στον ανταγωνισμό τα Δίκτυα Νέας Γενιάς.

Οι αναλυτές της Ernst & Young ξεκαθαρίζουν ότι ο όποιος διαχωρισμός είναι σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες: ”Η διάθεση του πρώην μονοπωλίου να επενδύσει μπορεί να περιοριστεί με την εφαρμογή αυστηρότερων υποχρεώσεων προς τους ανταγωνιστές, ενώ οι τελευταίοι μπορεί επίσης να περιορίσουν τις φιλοδοξίες τους για επενδύσεις προκειμένου να υποκαταστήσουν τα περιουσιακά στοιχεία που είναι αντικείμενο του διαχωρισμού”.

Δεν πρόκειται δηλαδή να επενδύσουν σε ιδιόκτητα ενσύρματα δίκτυα ή άλλες τεχνολογίες για να παρακάμψουν το λεγόμενο ”τελευταίο μίλι”, το χάλκινο σύρμα, που ελέγχεται από το πρώην μονοπώλιο.

Οι υποστηρικτές του διαχωρισμού θεωρούν ότι αποτελεί και μια λύση διαφύλαξης των εθνικών συμφερόντων στην περίπτωση πλήρους ιδιωτικοποίησης του ΟΤΕ.

”Μεταφέρεις τις υπηρεσίες σε μια άλλη εταιρία (π.χ. Cosmote), την πουλάς, αλλά διατηρείς την εταιρία που ελέγχει την τηλεπικοινωνιακή υποδομή για εθνικούς λόγους, επισημαίνουν.

Η ηγεσία της Εθνικής Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) είχε δηλώσει προ ημερών ότι η οποιαδήποτε συζήτηση συνδέεται με τις οριστικές αποφάσεις της Κομισιόν. Θα τους προλάβει, άραγε, η αγορά και η ανάγκη δημιουργίας ελκυστικού ”πακέτου” πώλησης του ΟΤΕ;