Με πρόστιμο 4,4 εκατομμυρίων ευρώ «φιλοδώρησε» η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τη ΔΕΗ για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στις σχέσεις της με τους πελάτες-καταναλωτές της μέσης τάσης, και σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση των τιμολογίων.Η έκδοση της απόφασης με τη χρηματική ποινή έρχεται μετά από πολλές προσφυγές βιομηχανιών στην Αρχή κατά της ΔΕΗ για καταχρηστική συμπεριφορά και επί της ουσίας για άρνησή της να διαπραγματευτεί τα τιμολόγια με τις επιχειρήσεις αυτές, και ενώ στο θέμα του υψηλού κόστους ενέργειας παρενέβη μέχρι και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, χωρίς όμως να υπάρξει αλλαγή στη συμπεριφορά της μονοπωλιακής επιχείρησης.
Έτσι, την ώρα που αναμένονται ακόμη κάποια μέτρα που θα μειώσουν τις τιμές, τουλάχιστον σε μία κατηγορία καταναλωτών (υψηλή τάση, μεγάλοι καταναλωτές μέσης τάσης) και ενώ αρκετές επιχειρήσεις, κυρίως εξαγωγικές, έχουν κλείσει ή κινδυνεύουν να κλείσουν εξαιτίας των μεγάλων χρεώσεων της ΔΕΗ και της υψηλής φορολόγησης, έχει αξία να σημειωθεί το σκεπτικό της απόφασης της Αρχής, με το οποίο στοιχειοθετεί την κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της επιχείρησης.
Κάνοντας μνεία σε αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, η ΡΑΕ σημειώνει μεταξύ άλλων ότι «η έννοια της καταχρηστικής εκμετάλλευσης είναι αντικειμενική και συνδέεται με συμπεριφορά μιας επιχείρησης με δεσπόζουσα θέση, που είναι τέτοια ώστε να επηρεάζει τη δομή της αγοράς. Το κίνητρο, δόλος ή αμέλεια της δεσπόζουσας επιχείρησης είναι παντελώς αδιάφορο για τη στοιχειοθέτηση της παράβασης».
Ακόμη, ότι σύμφωνα με πάγια νομολογία, «οι δεσπόζουσες επιχειρήσεις φέρουν ειδική ευθύνη για τη διατήρηση της ανταγωνιστικής διαδικασίας».
Ειδικότερα, στην απόφαση της ΡΑΕ σημειώνεται ότι από την απελευθέρωση των τιμολογίων μέσης τάσης από την 1η Ιανουαρίου 2012 η ΔΕΗ όφειλε να προβεί σε κατάρτιση περισσότερων του ενός τιμολογίων, σύμφωνα και με όσα ορίζει η απόφαση της ΡΑΕ, στις Βασικές Αρχές Τιμολόγησης, και ο Κώδικα Προμήθειας.
Ωστόσο, παρήλθαν όλες οι ενδιάμεσες ημερομηνίες που έθεσε η Αρχή και μέχρι τον Ιούλιο του 2013, και ενώ έχει τα χαρακτηριστικά της εταιρείας με δεσπόζουσα θέση στην αγορά, άρα και ειδικές υποχρεώσεις απέναντι σε πελάτες με ειδικά χαρακτηριστικά, είτε αρνιόταν, είτε καθυστερούσε να διαπραγματευτεί ουσιαστικά με τους πελάτες μέσης τάσης, προσφέροντάς τους προς επιλογή-μελέτη-διαπραγμάτευση-εξειδίκευση-τελική συμφωνία, περισσότερα του ενός ανταγωνιστικά τιμολόγια, προσαρμοσμένα κατά το δυνατόν στα εξατομικευμένα χαρακτηριστικά φορτίου κάθε πελάτη, ή έστω κάθε υποκατηγορίας πελάτη μέσης τάσης.
Έτσι, η ΔΕΗ σύμφωνα με την απόφαση της ΡΑΕ, δημιούργησε «προϋποθέσεις σοβαρής οικονομικής ζημίας, τόσο στους πελάτες αυτούς, όσο και στην εθνική οικονομία, καταχρώμενη της δεσπόζουσας θέσης της στις αγορές παραγωγής και προμήθειας. Και τούτο διότι, η μη προσφορά και εν τέλει η μη εφαρμογή ενός βελτιστοποιημένου, κατά το δυνατόν τιμολγίου προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, που να αντανακλά τις ανάγκες και τα λειτουργικά χαρακτηριστικά ενός πελάτη, και μάλιστα βιομηχανικού, μακροπρόθεσμα αποκλείει την από μέρους του πελάτη ενεργειακά και οικονομικά αποδοτική χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας στις εγκαταστάσεις του.
Το γεγονός αυτό, στην εν λόγω εμπορική ρυθμιστική αλυσίδα, οδηγεί πιθανότατα σε σπατάλη ενέργειας, και εντέλει στην αντιοικονομική και δαπανηρή χρήση των σχετικών υποδομών της καθετοποιημένης δομής (σταθμών παραγωγής, δικτύων, κ.ά.), εις βάρος βέβαια της εθνικής οικονομίας και του Έλληνα καταναλωτή, που καλείται καταληκτικά να πληρώσει τις ενεργειακά ανορθολογικές πρακτικές του δεσπόζοντος προμηθευτή».
Το πρόστιμο που επέβαλε η ΡΑΕ στη ΔΕΗ ανέρχεται σε 4.400.000 ευρώ για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, επειδή δεν συμμορφώθηκε με την απόφαση για τις αρχές τιμολόγησης στη μέση τάση και εξαιτίας της από μέρους της ΔΕΗ γενικότερης άρνησης για υποβολή εναλλακτικών τιμολογίων στους πελάτες της μέσης τάσης.
Η αντίδραση της ΔΕΗ
Η ΔΕΗ Α.Ε. ανακοινώνει ότι με την υπ. αριθ. 307/2013 Απόφαση της ΡΑΕ της επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 4,4 εκατομμυρίων ευρώ λόγω μη συμμόρφωσής της, σύμφωνα με το κείμενο της ίδιας Απόφασης, με προηγούμενη Απόφαση της ΡΑΕ (895/2012) και εν γένει μη συμμόρφωση της ΔΕΗ ως προς την υποβολή εναλλακτικών τιμολογίων εκ μέρους της προς τους πελάτες της Μέσης Τάσης. Η Απόφαση αυτή (895/2012) προέβλεπε, μεταξύ άλλων, υποχρέωση της ΔΕΗ προς υποβολή ικανού αριθμού τιμολογίων εκ μέρους της ΔΕΗ προς τους πελάτες της Μέσης Τάσης ανάλογα με το προφίλ της ζήτησης και τα χαρακτηριστικά φορτίου των υπόψη πελατών.
Η ΔΕΗ πρόκειται να προβεί στην άσκηση όλων των νομίμων ενδίκων βοηθημάτων για την ακύρωση και αναστολή εκτέλεσης της πιο πάνω υπ. αριθ. 307/2013 Απόφασης της ΡΑΕ, όπως προβλέπεται από το Ν.4001/2011